Title: Lightning Network Hakkında Temel Bilgiler Post by: yslyv on February 03, 2020, 07:19:28 AM Lightning Network konusunu çoğunluk global kaynaklardan derlediğim şekilde basitçe sizin paylaşımınıza sunuyorum. Umarım faydalı olur. Eklemek veya düzeltilmesi gerektiğini düşündüğünüz bir bilgi olursa lütfen paylaşınız.
1. Lightning Network Nedir? (#post_point1) 2. Lightning Network Çalışma Prensibi (#post_point2) 3. Güvenlik konusu (#post_point3) 4. Lightning Networku kim geliştirdi? (#post_point4) 5. Kullanım Alanları ve 2019 Gelişmeleri (#post_point5) 6. Özet ve Kapanış (#post_point6) Lightning Network Nedir? Lightning Network veya kısaca LN, Bitcoin'in küresel bazda benimsenmesine yönelik problemlerin başında gelen küçük ölçekli ödemelerdeki yüksek işlem ücretleri ve onay sürelerini çözme yönünde yeni geliştirilen bir özelliktir. Veya daha basit ifade etmek gerekirse Lightning Network; Bitcoin'in bilinen dezavantajlarını egale etmeye yönelik ortaya çıkan bir teknoloji diyebiliriz. Lightning Networkun temelde bunu yaparken işlem kapasitesini eskiye göre çok yüksek seviyelere çıkarırken buna karşın madencilere ödenecek olan ücretleri düşürmeyi hedeflediğini söylemek mümkün. Lightning Network Çalışma Prensibi Lightning Network'ın en önemli farkı yapılan her bir işlemi blokzincirine kaydetmemesidir. Bunun yerine blokzincir dışında ekstra bir katman oluşturur ve işlemleri bu katman üzerinden devam ettirir. Gönderici ve alıcı bu katman üzerinden ödeme kanalları oluşturarak istediği sayıda işlem yapar. Ta ki kanalı kapatmak isteyene kadar. Bu kanallar 2 kişi arasında oluştuğu ve ara işlemler blokzinciri üzerinden yürümediği için son derece hızlıdır ve işlem ücretleri ise yok denecek kadar azdır. Sadece kanal kapatıldığında işlemler blokzincirine kaydedilir. İsimleri Ali ve Veli olan 2 kişiyi alalım. Ali, Velinin ebeveyni olabilir ve devamlı Veliye harçlık göndermesi gerekiyordur. Veya devamlı verilen örnekte olduğu gibi Veli bir kahve dükkanı sahibi olabilir ve Ali her sabah bu kahve dükkanından kahvesini içiyordur. Önemli olan Ali ve Velinin birbiriyle sık para transferi yapan 2 kişi olması. Şimdi Ali, Veliye göndereceği bitcoin için klasik bitcoin çalışma prensibine göre saniyede ortalama 7 işlem yapan blokzinciri üzerinden ödemesini yapması saatler alabilir. Ayrıca 10 liralık kahveye oranla veya babasının gönderdiği harçlığa oranla çok yüksek bir işlem ücret ödemesi gerekebilir. İşte Lightning Network tam olarak bu noktada devreye giriyor. Ali ve Velinin bu 2 handikaptan kurtulmaları için tek yapmaları gereken şey Lightning Network üzerinden bir kanal açmalarıdır. Böylece işlemlerini anlık olarak ve neredeyse sıfıra yakın bir işlem ücretiyle gerçekleştirebilirler. Ali ve Veli ilk önce ilgili private anahtarları ile ulaşabilecekleri multisignature bir cüzdan oluşturmaları gerekiyor. Sonrasında iki taraf da belirli bir miktarda bitcoinı bu cüzdana yatırmalı. (Eğer Veli, Aliye birşey göndermeyecekse Veli yatırmayabilir.) Diyelim ki ikisi de 5 bitcoin yatırdılar. Bundan sonra Ali ve Veli birbiri arasında sınırsız işlem yapmaya başlayabilir. Temelde bu işlemler iki kişinin depozit ettiği meblağın dağılımında değişiklik yapmaktır. Mesela Ali, Veliye 1 BTC göndermek istiyor. Bunun için bu meblağın sahiplik hakkını Veliye vermesi lazım. Bunun için iki tarafta private keylerini girerek final bakiyelerini onaylarlar. Asıl dağıtım ise kanal kapandığında olur. Algoritma en güncel ve imzalanmış bakiyeleri baz alır. İşlem sonrası Ali ve Veli kanalı kapatmaya karar verirse; Ali 4, Veli 6 bitcoin almış olur. Daha önce bahsettiğimiz gibi sadece kanal kapandıktan sonra, final meblağlar Bitcoin zincirine yayınlanır. Lightning Network'un çalışma prensibi kullanıcılar arası yapılan birden fazla işlemin ana blokzincirin dışarısında yapılması ve blokzincirine en sonda ve tek bir seferde kaydedilmesini sağlar. Buradaki daha da ilgi çekici ve cezbedici nokta, bu teknoloji benimsendiğinde, Bitcoin'i belli bir kişiye göndermek için her seferinde özel bir kanal üretmek zorunda kalınmayacağı; çünkü kanal sayısı o kadar artacak ki oluşturulmuş diğer kanallar aracılığıyla hedef işlem gerçekleştirilebilecek. Yani senin hedef kişi ile aranda kanal oluşturman yerine senin kanal bağlantın olan başkalarının kanalları üzerinden de işlem yapabilmen mümkün olacak. Yani gönderenin alıcıyla arasında direkt bir kanal olmasa bile, sistem diğer kanalların içerisinden otomatik olarak en kısa yolu bulup o kanallar üzerinden bağlantı kuracak. Bu Lightning Network'un nasıl insanların Bitcoin ile kolayca kahve bile alabileceklerine cevap verebilecek bir teknolojidir. Buna bakarak bitcoin ödemesinin neredeyse hiç bir işlem ücreti ödemeden yapılabileceği söylenebilir. Güvenlik konusu Bütün bunlarla beraber Lightning Network konseptinin blokzinciri üzerinden çalışacağı ancak onun güvenlik koruması altında olmayacağını söyleyebiliriz. Bu sebeple de Lightning Networkun daha çok ufak çaplı ödemeler için kullanılacağını öngörebiliriz. Büyük çaplı transferlerin merkezsiz bir güvenlik gerektiren orjinal katman üzerinden yapılması konusunda ciddi görüşler olduğunu ifade etmek kullanıcıların yararına olacaktır. Ancak güvenlik açısından pozitif bulabileceğimiz Lightning Network'un etkileyici bir özelliğini de belirtmek gerek. Çapraz atomic swap lar. Yani farklı blokzincirleri arasında işlemlere imkan sağlaması. Basit olarak söylemek gerekirse atomic swap özelliği hiçbir borsaya girmeden istediğiniz kripto parayı başka bir kripto paraya çevirmenize olanak sağlayacak. Bu da aslında merkezi borsalarda yaşanan güvenlik sorununu elimine edebilecek bir özellik. Lightning Networku kim geliştirdi? Lightning Network ilk olarak bir whitepaperda Joseph Poon ve Thaddeus Dryja tarafından 2015 yılında tanımlandı. Bu whitepapera buradan ulaşabilirsiniz (link) (http://lightning.network/lightning-network-paper.pdf). Şu anda 3 ekip kollektif olarak Lightning Networkun geliştirilmesi üzerinde çalışıyor. Blockstream, Lightning Labs ve ACINQ. Kullanım Alanları ve 2019 Gelişmeleri Lightning Network'un kullanımını 2018 sonuna kadar başlangıç evresi olarak adlandırırken 2019 yılıyla beraber artık kullanım alanlarının somut olarak yaygınlaştığını ve 2019 yılının LN için oldukça parlak geçtiğini söylemek mümkün. Lightning Networkun 2019 yılını aslında 3 büyük adımla maddeleyebiliriz. Bunlar; ilk bitcoin transferi, mobil cüzdanlar ve Bitfinexin Lightning Network entegrasyonu. Geçtiğimiz yıl mart ayında geliştiriciler, tüm dünyaya Lightning Network'un çalıştığını göstermek için sembolik olarak 100 dolarlık bitcoin transferini gerçekleştirdi. Lightning Torch ödemesi olarak adlandırdıkları bu transfer elden ele kutlamalar eşliğinde geçirildi. Bu işlemlere dahil olanlar arasında Twitter CEO'su Jack Dorsey, Binance CEOsı CZ ve Linkedin CEO'su Reid Hoffman gibi ünlü isimler de vardı. Lightning Network gene 2019 yılında mobil cüzdanlar üzerinden de çalışmaya başladı. Breez mobil cüzdanı Neutrino temellidir. Kullanıcıların Ligtning Network ile bitcoin transfer etmeleri ve ödeme almalarını sağlamak amacıyla geliştirilmiştir. Breez sektöre giren Neutrino altyapılı ilk istemciydi ve hafif istemcisi ile kullanıcıların blokzincirinin ölçeklendirilmiş versiyonuna erişim izni vermektedir. Böylece kullanıcılar işlemlerini minimum veri kullanarak mobil cihazları üzerinden yapabilirler. 2019 yılı ayrıca Lightning Network için donanım gelişmeleri yönünden de çok parlak geçti. Casa, Node 2 yi duyurdu. Casa nodeları bağla ve kullan şeklinde çalışan Lightning Network nodelarıyla ün kazanmıştı. Casa Node 2 yeni Raspberry Pi 4 ile daha hızlı bir işlemci üzerinden çalışacak ve önceki CASA node cihazlarında bulunan 1 GB RAMa karşılık 4 GB RAMe sahip olacaktı. Bu gelişmeyle, Casa herkesin Lightning Network kanalı kurmasının önünü açmış oldu. 2019 yılının üçüncü büyük gelişmesi ise kuşkusuz Bitfinex borsasının Lightning Network (LN) üzerinde Bitcoin işlemlerinin destekleneceğini duyurmasıydı. Böylece kullanıcıların anlık bir şekilde ve neredeyse sıfır transfer ücretiyle bitcoin gönderebilmelerinin önü açılmış oldu. Bitfinex duyurusunda Lightning Network entegrasyonunun 2 aşamada olacağını ve duyuruyla beraber ilk aşamanın gerçekleştiğini söyledi. Özet ve Kapanış Özellikle mikro ödeme dediğimiz gönderim masraflarını karşılayamayacak derecede küçük olan ödemelerin daha basit bir şekilde yapılmasını sağlayacak olan Lightning Networkda her işlemde ayrı ayrı ücret ödemektense bu işlemleri blokzinciri dışında tutup sadece finalize edilip kanal kapatılacağı zaman blokzinciri üzerinde işleme sokar ve tek seferde ödeme yapılır. Eğer Bitcoin'in gelecekte sadece uzun vadeli bir yatırım amacı değil, gerçekten alternatif bir ödeme aracı olabileceğine inanıyorsanız Lightning Network bu yönde atılmış olan ilk ve en büyük adımdır diyebiliriz. Saniyede 7 işlem ile Visa, Mastercard gibi ödeme araçlarıyla yarışması mümkün gözükmeyen bitcoinin artık onları çok geride bırakabileceği bir teknolojisi var. Çünkü bitcoin üzerinden ikinci bir katmanla ödeme kanalları oluşturarak ödeme yapmayıs ağlayan Lightning Network çok düşük ücretlerle rahatlıkla anlık ödeme çözümleri sunabilir. Title: Re: Lightning Network Hakkında Temel Bilgiler Post by: yslyv on February 03, 2020, 07:19:42 AM Bu post BitCryptex'in 26 Haziran 2019 tarihinde açtığı "The Lightning Network FAQ (Lightning Network Hakkında Sıkça Sorulan Sorular)" (https://bitcointalk.org/index.php?topic=5158920.msg51615708#msg51615708) konusundan çeviridir.
İçerik 1. Genel Bilgi (#post_point10) 2. Node Çalıştırma (#post_point20) 3. Kaygılar (#post_point30) Genel Bilgi Lightning Network üzerindeki bitcoinlerin diğer bitcoinlerden farkı nedir? Bir farkları yoktur. Tamamen aynıdır. Lightning Network tokenı diyede birşey yoktur. Aradaki tek fark bitcoin multi-signature adreslerde saklanır ve işlemler 2 parti arasında blokzinciri üzerinde yayınlanmadan gerçekleşir. (kanalın açılıp kapanma zamanları hariç) Lightning Network işlemleri ne zaman ödeme için kullanılmaya başlanacak? Lightning Network üzerinden ödemeler gitgide daha yaygın olmaya devam ediyor. Bitcoin tabanlı meşhur ödeme sistemi BitPay Lightning Network Lightning Network ile ödemeleri desteklememekte ve ilerisi için de birşey söylemek konusunda çok istekli değiller. Bu linkte LN üzerinde ödemeleri kabul eden uygulama, mağaza ve platformları bulabilirsiniz. (link) (https://lightningnetworkstores.com/). Bir ödeme kanalını ne kadar süreliğine kullanabilmeyi öngörebiliriz? Her kanalda harcanmadan kalması gereken bir minimum coin miktarı vardır. Kanallar 2 partinin arasındaki işbirliği ve alışveriş devam ettiği sürece açık kalabilir. Lightning Network üzerinden ödemeler ne kadar hızlı ve güvenilirdir? Ödemenin rotasına bağlı olarak Lightning Network ödemeleri anlık gerçekleşebilir. Her cüzdan işlem gerçekleştirebilmek için mümkün olan en kısa rotayı bulup kullanmaya çalışır. Bir kişi ile sıklıkla işlem gerçekleştiriyorsanız direkt olarak kanal açabilirsiniz veya diğer kanalları kullanarak işlem gerçekleştirebilirsiniz. Lightning Network halen daha başlangıç aşamasında olduğu için ödemeler ara sıra başarısız olmaktadır. Gelecekteki uygulanabilir özellikler neler olacak? Çift fonlu kanallar 2 taraf da kanalı fonlayabilecek. Çift-yön ödemeleri Şu anda ödemeler daha küçük boyutlara bölünemediği için kanalda yeterli fon olmuyor ve işlem başarısızlıkla sonuçlanıyor. Sphinx Kullanıcılar diğer kişinin bir fatura oluşturmasını talep etmeden ödeme yapabilecekler. Daha fazlasını burada (https://bitcoinmagazine.com/articles/future-bitcoin-what-lightning-could-look/) bulabilirsiniz. Lightning Network ile alakalı en güncel haberlere nereden ulaşabilirim? Telegram kanalı (https://t.me/lightning_network) Lightning Network konusunda bilgili ve konuşmaya hazır insanlardan oluşan bir grup. Güzel bir bilgi kaynağı. Bitcoin Lightning (https://www.bitcoinlightning.com/) Özellikle Lightning Network konusuna odaklanmış bir web sitesi Cointelegraph (https://cointelegraph.com/tags/lightning-network) En iyi cüzdan hangisi? Lightning Networku destekleyen bir çok cüzdan mevcut ve çoğu da benzer özellikler taşıyor. Ancak bazı mobil cüzdanlar ödeme alamıyor. Android (https://play.google.com/store/apps/details?id=fr.acinq.eclair.wallet.mainnet2&hl=en_US) için Eclair Mobile en bilinen cüzdan uygulaması, ayrıca windows (https://github.com/ACINQ/eclair) versiyonu da var. En çok bilinenler C-lightning (https://github.com/ElementsProject/lightning), LND (https://github.com/lightningnetwork/lnd) ve Eclair. Node kurulumu Lightning Network node çalıştırarak ne kadar para kazanabilirim? Node kurarak para kazanabilmek için öncelikle bir kaç tane kanal açmanız gerekiyor. Dahili otomatik pilotun size en iyi bağlantıyı garanti etmediğini unutmayın. Node kurduktan sonra çok fazla para kazanmayı beklemeyin. Herşey bağlantı sayınız ve ücret politikanıza bağlı. Gönderim ücretlerini ne kadar düşük tutarsanız işlem yapma şansınız o kadar artar. Ama ücretleri çok fazla düşük tutmayın. Gelecekte kanalların tekrar dengelenmesi için para ayırmanız gerekecek. Xian01 200e yakın kanal açmasına rağmen 2 hafta sonunda sadece 15 satoshi kazanabildi. (Referans (https://bitcointalk.org/index.php?topic=4638321.msg43087082#msg43087082)) Kanal sahipleri gönderim ücretlerini nasıl alır? Gönderim ücretleri kanalın hesabına eklenir. Toplam ücret, ana ücret + (işlem meblağı * ücret oranı / 1000000) şeklinde hesaplanır, Burada işlem meblağı iletilen meblağdır. Eğer bu değerleri yüksek tutarsan, işlem gerçekleştiremezsiniz. Lightning Network node kurmak zor mu? Lightning Network nodeunu hem Linux üzerinden hem de windows üzerinden çalıştırabilirsiniz. LND sürümü harici bir uygulama seçerseniz full bitcoin node çalıştırmak zorunda kalırsınız. Raspberry Pi 3 B+ işlemcisi bile bir Lightning Network nodeunu çalıştırmak için yeterlidir. Hızlı kurulum için RaspiBlitz (https://github.com/rootzoll/raspiblitz)'i inceleyiniz. Lightning Network nodeunu çalıştımanın bir riski var mıdır? Evet, birçok faktöre bağlı olarak riskler mevcut. Lightning Network sürümleri halen daha beta ve kritik bir takım buglara sahip. Örneğin kanalın içerisinde kilitli olan fonların çalınması gibi sorunlar çıkabilir. Şunu unutmayın ki eğer nodeunuzu 7/24 çevrimiçi tutmassanız, birileri kanalınızın eski halini yayınlayarak dolandırıcılık yapmaya çalışabilir. Halbuki online bir node bu durumda normalde ceza işlemi yayınlardı. Yeni kanallar açmak daha çok kazanç sağlar mı? Hayır, sağlamaz. Yeni kanal açmanın haricinde dikkate alınması gereken çok fazla şey mevcut. Ücret politikası, kanal kapasitesi, diğer nodelarla bağlantı gibi. Burada (https://medium.com/@timevalueofbtc/observations-from-alexbosworths-tweet-on-fees-e9b0be1fda86) Andreas Brekken ve Alex Boswortha ait nodeların karşılaştırmasını bulabilirsiniz. Daha düşük bütçeli node daha fazla kazanç getirmiş. Full Bitcoin nodu çalıştırmak zorundamıyım? Neutrinoyu destekleyen LND kullanmaya karar verdiysen, full node çalıştırmana gerek yok. LND kullanıcıların full yerine hafif node çalıştırmalarına izin verir. Bu ayrıca gibi düşük işlem gücü ve depolama alanına sahip cihazlar için çok güzel bir çözümdür. Rasperry Pi işlemcililer gibi. LND harici uygulamalar henüz bu özelliği desteklememektedir. Lightning Node nasıl kurulur? Kurulum uygulamaya göre değişir. Neyse ki tecrübesiz kullanıcıların Linux üzerinden bile kendi LN nodelarını kurabilmeleri için detaylı açıklamalar ve dökümanlar mevcut. Eğer windows hariç diğer işletim sistemlerinde kendinize yeterince güvenmiyorsanız, tutorial (https://medium.com/coinmonks/guide-setup-a-lightning-network-node-on-windows-8475206807f)leri inceleyin ve nasıl kendi nodeunuzu çalıştırabileceğinizi görün. Takma ad ve renklerin amacı nedir? Bunlar genellikle Lightning Network Görselcileri (https://gist.github.com/bretton/798ec38165ffabc719d91e0f4f67552d) ve gezginleri içindir. Çok önemli olmadıkları gibi node çalışmasına herhangi bir etkileri de yoktur. Lightning Network üzerinden birilerinin bana coin göndermesini istediğimde her seferinde bir fatura oluşturmak zorundamıyım? Şu anda, Lightning Network üzerinden ödeme almak için tek kullanımlık fatura oluşturulmalıdır. Bununla beraber, ileride Sphinx (https://github.com/lightningnetwork/lnd/pull/2455) karşı taraftan fatura talep etmeden ödeme yapılabilmesini sağlayacak bir özelliktir. Sphinx şimdiden eğer iki nodeda test aşamasını güncellerse kullanılabilir durumdadır. Kanalımı tekrar doldurabilir miyim? Şu anda, Lightning Conductor (https://lightningconductor.net/) gibi üçüncü parti servisler kullanılmadan kanalların tekrar doldurulmasının bir yolu yoktur. Splayslama ile beraber ileride kullanıcılar tekrar kanal açma ihtiyacı duymadan kanallarını doldurabilecek veya fonları boşaltabilecek. Kanal bakiyesi işlemler yeteri kadar onay aldığında güncellenecek. Neden ödeme kabul edemiyorum? Lightning ödemesi almak için, bazı koşullar sağlanmalıdır: 1. Yeni bir ödeme kanalı açtıktan hemen sonra hiçbir ödeme alınamaz. Çünkü gelen fonlar için ilk önce fon harcanmalı ki bir alan açılsın. Ödeme kanalı ağzına kadar dolu bir şişe gibi düşünülebilir. İçerisine birşeyler ekleyebilmek için öncelikle bir kısmını dökmeniz gerekir. 2. Her bir kanal kapasitesinin yüzde ikisi kadar harcanması mümkün olmayan bir reserve meblağ içerir. Ödeme alabilmek için o reserve meblağla eşdeğer bir harcama yapmak gerekir. Harcanamaz kanal rezervi; yeni kanal dolu olduğunda negatif alım limiti görmenizin sebebidir. Kanal üzerinden herhangi bir ödeme alınmadan önce ne kadar harcama yapmanız gerektiğini gösterir. 3. Her bir ödeme talebi tek kullanımlıktır, 2 kere doldurulamaz. Bu sebeple her bir gelen ödemeyi almak için yeni bir bireysel ödeme talebi yapmanız gerekir. 4. Zincir dışı fonları alabilmek için cüzdanlar çevrimiçi olmalıdır. Şunu unutmayın, Her mobil cüzdan dördüncü madde sebebiyle ödeme almayı destekler. (Android üzerinde çalışan Bitcoin Lightning Wallet ve Éclair Mobile hariç) Eğer bir işlem zamanında onaylanmazsa ne olur? Endişeler Lightning Network merkezsiz değil midir? Bitcoinden daha çok mu merkezidir? LN bitcoini daha az merkezsiz mi yapar? Bu konu tekrar tekrar gündeme gelmekte. (https://bitcointalk.org/index.php?topic=3378014.0) Lightning Network ikincil katman ölçeklendirme çözümüdür ve bitcoin ağına her hangi bir etkisi yoktur. Bağımsız çalışır ve kimse kullanmak zorunda değildir. Büyük nodel problemi ağ büyümeye devam ettikçe kendiliğinden çözülecektir. Sıradan kullanıcılar7/24 kendi nodelarını çalıştırmadan ödeme ve bağış kabul edebilecekler mi? Hem OpenNode (https://opennode.co/) (Ödeme ağ geçidi) ve Bitlum.io (https://bitlum.io/) kullanıcıların full node çalıştırmadan Lightning Network ödemelerini almalarını sağlar. Bununla beraber bu cüzdanlar emanet cüzdandır yani kullanıcılarının varlıklarının tam kontrolüne sahiptirler. Lightning tamamen fonksiyonel olduğunda ölçeklenebilirliğin yeni limitleri ne olacaktır? Bir kanal açmak veyahutta kapatmak Bitcoin on-chain yani zincir içi yayınlamayı gerektirir. Blok boyunu artırmak ileride gerekli olabilir bununla beraber SegWit, Schnorr gibi imza çözümleri işlem boyutlarının azalmasına yardımcı olabilir. Lightning Network ikincil katman protokolüdür ve onun üzerine daha kullanıcı dostu katmanlar inşa etmek mümkündür. Eğer büyük bir node ağdan kaybolursa ne oldur? Geçenlerde Andreas Brekkenin denemesini gözlemleyebildik. (shitcoin.com node) 43 BTC civarında kapasitesi olan bir nodeu yönetiyordu. (Toplam ağ kapasitesinin yarısından fazlası). Kapandıktan sonra bazı kişiler iletim problemleri yaşamaya başladı. Lightning Network zincir içi işlemlerden daha mı anonimdir? Lightning Network gizliliği yükseltir. Bir sonraki node bir öncekinin başlangıç noktasını bilmez. Ödemeyi yönlendiren her bir node işlemin detaylarını bilemez. (Göndericiyi veya son alıcıyı) Bir node geçici olarak çevrimdışı olursa ne olur? Bu problem LND v0.5 (https://github.com/lightningnetwork/lnd/releases/tag/v0.5-beta) ile beraber ele alındı. Kanal kapandığında veya bir peer node çevrimdışı olduğunda, ağın geri kalanları onların ödeme yönlendiremeyekleri konusunda bilgilendirirler. Ayrıca ödeme yönlendirmesi yapmayacak tanıtılmamış kanallar yaratmak da mümkündür. Title: Re: Lightning Network Hakkında Temel Bilgiler Post by: muslol67 on February 03, 2020, 07:46:45 AM Bitcoin'in klasik çalışmasını mektup göndermeye benzetebiliriz. Birine bir mektup göndermek istiyorsunuz ve mektubun kalınlığı oranında bir ücreti zarfla beraber postaneye teslim ediyorsunuz. Daha sonra bu mektup alıcıya en yakın olan postaneye gidiyor. Bu postaneden postacı zarfı teslim alıp alıcının adresine dağıtıma çıkarıyor ve teslim ediyor. Bu sistemin hantallığının, mektubun göndericiden alıcıya kadar dağıtım aşamasının çok fazla aracı içermesinden kaynaklandığı söylenebilir. Gayet doyurucu bir çalışma olmuş. Ancak mektup örneği bireysel mi yoksa kaynaklarınızdan aldığınız bir örnek mi bilemiyorum ve hiç uymuyor. Konunun sadece bu kısmında değil de devamında da "mektup" örneği devam edince dikkatimi çekti. Öncelikle mektubun dediğiniz gibi eni, boyu ve ağırlığı baz alınarak ücretlendirilir. Ve bu ücretlendirme "merkezi" bir otorite tarafından yapılır. Mektubunuz yine o "merkezi" otorite tarafından alınırken "tüm bilgileriniz alınır" ve anonimlik ortadan kalkar. Blockchain ile tek benzerliği şeffaf olması olabilir. Doğru barkodu bulan herkes işlemin yönünü izleyebilir ancak burada tam şeffaflık yok çünkü o mektubun taşındığı araçtaki tüm mektupların bilgilerini görmemiz mümkün değil. Gelelim blockchain'deki davaya. Mektubun aksine ücret, işlem başınadır ve belirlenen ücret ile 1 BTC'de yollasanız, 10 BTC'de yollasanız aynı fiyata gider. Gönderme işlemi sonrası merkezi olmayan ve haliyle bir otorite olmayan sisteme aktarılır. Sistemde rasgele madenciler tarafından "merkeziyetsiz" bir halde onaylanır ve bunun için sizden hiç bir bilgi istenmez. Sadece BTC olarak değerini ödemeniz yeterlidir. Ve sizden alınan tek bilgi public key yani cüzdan adresinizdir. Üstelik blockchain ağındaki tüm veriler şeffaftır ve blok blok ilk günden bu güne kadar izlenebilir. (Mixer olayları farklı elbette. Ki onlar bile %100 anonimlik sağlayamayabiliyor. Doğru kullanılmazsa! BKZ: Blacknavy (https://bitcointalk.org/index.php?action=profile;threads;u=1018510)tarafından açılan başlık: https://bitcointalk.org/index.php?topic=5153001.msg51423809#msg51423809 ] Gelelim esas konuya. LN güzel bir fikir olsa da topluluk tarafından hak ettiği eleştiriyi de alıyor. Teknik olarak benim bakış açım şu şekilde LN'ye. Bir yere üye oluyorsunuz (bu güvenilir bir platform da olabilir önemli değil.) ve Bitcoin'inizi bu platforma veriyorsunuz. Yaptığınız her işlemde BTC sayınızı artıyor ya da azalıyor ve sonunda işleminiz bitince BTC'nizi istediğiniz adrese geri çekiyorsunuz. Burada veri kontrolünü o platform sağladığı için siz sadece sayıları ve hesabınızı görebilirken, platform aslında hiç bir işlem yapmayıp sadece hesap defterinize +/- şeklinde bakiye yazıyor. Baktığımız zaman kötü bir şey yok. Peki bunun bankacılıktan farkı ne o halde? Banka da aynı işi yapıyor. Paranızı veriyorsunuz o sizin adınıza hesap açıp defterinize +/- yazıyor ve istediğinizde kalan paranızı çekiyorsunuz. Ee nerede kaldı merkezsiz olma, şeffaf olma, anonim kalma??? Bana doğru gelmiyor. Segwit bile sonu olmayan bir şey olsa da Bitcoin'e kendi kalıbı içinde çözüm sunuyor. LN'de maalesef yapı tamamen bozulur. Bu kısa vade de bir çözüm gibi görünse de sonunda yine sanal para mantığına döner burada işler. Ve asıl nokta unutulur... Title: Re: Lightning Network Hakkında Temel Bilgiler Post by: yslyv on February 03, 2020, 08:00:43 AM Bitcoin'in klasik çalışmasını mektup göndermeye benzetebiliriz. Birine bir mektup göndermek istiyorsunuz ve mektubun kalınlığı oranında bir ücreti zarfla beraber postaneye teslim ediyorsunuz. Daha sonra bu mektup alıcıya en yakın olan postaneye gidiyor. Bu postaneden postacı zarfı teslim alıp alıcının adresine dağıtıma çıkarıyor ve teslim ediyor. Bu sistemin hantallığının, mektubun göndericiden alıcıya kadar dağıtım aşamasının çok fazla aracı içermesinden kaynaklandığı söylenebilir. Gayet doyurucu bir çalışma olmuş. Ancak mektup örneği bireysel mi yoksa kaynaklarınızdan aldığınız bir örnek mi bilemiyorum ve hiç uymuyor. Konunun sadece bu kısmında değil de devamında da "mektup" örneği devam edince dikkatimi çekti. Öncelikle mektubun dediğiniz gibi eni, boyu ve ağırlığı baz alınarak ücretlendirilir. Ve bu ücretlendirme "merkezi" bir otorite tarafından yapılır. Mektubunuz yine o "merkezi" otorite tarafından alınırken "tüm bilgileriniz alınır" ve anonimlik ortadan kalkar. Blockchain ile tek benzerliği şeffaf olması olabilir. Doğru barkodu bulan herkes işlemin yönünü izleyebilir ancak burada tam şeffaflık yok çünkü o mektubun taşındığı araçtaki tüm mektupların bilgilerini görmemiz mümkün değil. Gelelim blockchain'deki davaya. Mektubun aksine ücret, işlem başınadır ve belirlenen ücret ile 1 BTC'de yollasanız, 10 BTC'de yollasanız aynı fiyata gider. Gönderme işlemi sonrası merkezi olmayan ve haliyle bir otorite olmayan sisteme aktarılır. Sistemde rasgele madenciler tarafından "merkeziyetsiz" bir halde onaylanır ve bunun için sizden hiç bir bilgi istenmez. Sadece BTC olarak değerini ödemeniz yeterlidir. Ve sizden alınan tek bilgi public key yani cüzdan adresinizdir. Üstelik blockchain ağındaki tüm veriler şeffaftır ve blok blok ilk günden bu güne kadar izlenebilir. (Mixer olayları farklı elbette. Ki onlar bile %100 anonimlik sağlayamayabiliyor. Doğru kullanılmazsa! BKZ: Blacknavy (https://bitcointalk.org/index.php?action=profile;threads;u=1018510)tarafından açılan başlık: https://bitcointalk.org/index.php?topic=5153001.msg51423809#msg51423809 ] Gelelim esas konuya. LN güzel bir fikir olsa da topluluk tarafından hak ettiği eleştiriyi de alıyor. Teknik olarak benim bakış açım şu şekilde LN'ye. Bir yere üye oluyorsunuz (bu güvenilir bir platform da olabilir önemli değil.) ve Bitcoin'inizi bu platforma veriyorsunuz. Yaptığınız her işlemde BTC sayınızı artıyor ya da azalıyor ve sonunda işleminiz bitince BTC'nizi istediğiniz adrese geri çekiyorsunuz. Burada veri kontrolünü o platform sağladığı için siz sadece sayıları ve hesabınızı görebilirken, platform aslında hiç bir işlem yapmayıp sadece hesap defterinize +/- şeklinde bakiye yazıyor. Baktığımız zaman kötü bir şey yok. Peki bunun bankacılıktan farkı ne o halde? Banka da aynı işi yapıyor. Paranızı veriyorsunuz o sizin adınıza hesap açıp defterinize +/- yazıyor ve istediğinizde kalan paranızı çekiyorsunuz. Ee nerede kaldı merkezsiz olma, şeffaf olma, anonim kalma??? Bana doğru gelmiyor. Segwit bile sonu olmayan bir şey olsa da Bitcoin'e kendi kalıbı içinde çözüm sunuyor. LN'de maalesef yapı tamamen bozulur. Bu kısa vade de bir çözüm gibi görünse de sonunda yine sanal para mantığına döner burada işler. Ve asıl nokta unutulur... Yorum için teşekkürler. Benim mektubun boyutu derken ki yaklaşımım, mektubun kalınlığıyla alakalı aslında. Yani her bir sayfayı bir işlem olarak düşündüm. Şöyle ki klasik bitcoin ödemesinde işlem sayısı arttıkça yani sayfa kalınlaştıkça her bir işlemde tekrar ücret ödeneceği için fiyat da artar. LN'da ise sadece kanal kapandığında blokzincir üzerine kaydedilip işlem gerçekleşir. Kanal üzerindeki ara işlemler mektubu kalınlaştırmaz. Yani LN'da işlem sayısı yüksek olmasına rağmen mektup ince kalır. Merkezsizlik konusundan bağımsız olarak fiyatlandırma konusunda böyle bir örnek verdim. Üzerine düşünüp değişiklik yapacağım. Biraz yanlış anlaşılmaya yol açıyor gibi duruyor. Title: Re: Lightning Network Hakkında Temel Bilgiler Post by: edandrada on February 03, 2020, 08:38:07 AM meriti gönderdim. güzel bir konu olmuş yeni başlayanlar için yeterli bilgilendirme mevcut
Title: Re: Lightning Network Hakkında Temel Bilgiler Post by: funchiestz on February 03, 2020, 09:33:55 AM Lightning ile ilgili en büyük sorunlardan birisi çok kapalı bir yapıda olmasıydı. Sistem başlıkta anlatıldığı gibi basit aslında ancak gelişimi nasıl oldu bilmiyoruz. Arkasında kimlerin olduğunu bilmiyoruz. @muslol67'nin dediği gibi bu işlemleri yaparken her zaman aracı bir kuruma vs güven duymamız gerekiyor olacak.
Bunları sistemsel olarak anlatmak güzel. Dediğim gibi başlığı bu anlamda çok beğendim. Ancak bahsettiğim şey şu, bizi bu ağ içerisindeyken ne veya kim koruyacak? Koruyacak olan biri merkezsiz sistem ise sorun yok. Ancak birileri aracı pozisyondaysa o iş o zaman sıkıntılı demektir. Bitcoin değerinin gelecekte nereye varacağını bilmiyoruz. Bu durumda oraya BTC emanet etmek olay olacaktır. Title: Re: Lightning Network Hakkında Temel Bilgiler Post by: Kalemder on February 03, 2020, 06:02:18 PM Bravo, çok doyurucu ve başarılı bir kaynak oluşturmuşsunuz. Bu tarz bilgilendirici konuların artması çok hoşuma gidiyor. Bu konularda çok az Türkçe kaynak mevcut.
Lightning ile ilgili yanlış hatırlamıyorsam ilk defa 2016 yılında tartışmalar başlamıştı. BTC'yi daha iyi bir ağ haline getirme çabaları sonuç olarak Hard Fork ile sonuçlanmış idi. Yeni çıkan ağlar çoğunluk tarafından kabul görmeyince soft fork denilen bazı güncellemeler yapıldı. Buda bilinen adıyla Lightning. Lightning ağı ilk başta LTC üzerinde yapıldı. LTC ağ olarak BTC'ye çok benzediği için aslında bir tür deney yapıldı üzerinde. Zaten bu Lightning mevzusu LTC için konuşulmaya başladığı andan itibaren 3 TL olan LTC, kısa bir zamanda 3000 TL'ye kadar ulaştı. LTC ile milyon dolara ulaşan insanlar biliyorum (benzer şekilde milyonları kaybedenleri de ne yazık ki)... BTC'den önce Lightning denemesi yapılan bir coin daha vardı. DGB miydi net hatırlayamadım şuan. Neyse Lightning ile ilgili olarak bu teknolojiyi kullanan altcoinleri aşağıdaki bağlantıda daha detaylı inceleyebilirsiniz: https://tr.cointelegraph.com/lightning-network-101/altcoins-with-lightning-network-support Title: Re: Lightning Network Hakkında Temel Bilgiler Post by: realpseudozach on February 18, 2020, 05:14:30 AM Helal olsun alkışlıyorum. Ben yaklaşık 2018 ortalarında Lightning nodeumu çalıştırmaya başladım ve o günden beri yaklaşık 12 app geliştirdim Lightning üzerinde çalışan: https://kriptode.com
10bine yakın kullanıcım yaklaşık 70milyon satoshiye yakın bitcoin gönderdi/aldı. Ve bunların çoğu 1 satoshi ila 1000 satoshi arasında işlemler. Yani Lightning inanılmaz başarılı bir olay, tüm altcoinleri gereksiz kılan, anında ve çok cüzi bir ücrete (%0.1 gibi) bitcoin transferi yapabilen bir teknoloji. Son 1 yılda iyice olgunlaştı ve onlarca cüzdan yayınlandı https://lapps.co/wallets. Artık telefondan bile merkezsiz bir şekilde ağa gizli kanal ile bağlanıp işlem yapabiliyorsunuz. Title: Re: Lightning Network Hakkında Temel Bilgiler Post by: Blacknavy on February 18, 2020, 05:32:44 AM Helal olsun alkışlıyorum. Ben yaklaşık 2018 ortalarında Lightning nodeumu çalıştırmaya başladım ve o günden beri yaklaşık 12 app geliştirdim Lightning üzerinde çalışan: https://kriptode.com 10bine yakın kullanıcım yaklaşık 70milyon satoshiye yakın bitcoin gönderdi/aldı. Ve bunların çoğu 1 satoshi ila 1000 satoshi arasında işlemler. Yani Lightning inanılmaz başarılı bir olay, tüm altcoinleri gereksiz kılan, anında ve çok cüzi bir ücrete (%0.1 gibi) bitcoin transferi yapabilen bir teknoloji. Son 1 yılda iyice olgunlaştı ve onlarca cüzdan yayınlandı https://lapps.co/wallets. Artık telefondan bile merkezsiz bir şekilde ağa gizli kanal ile bağlanıp işlem yapabiliyorsunuz. Tebrik ederim. Title: Re: Lightning Network Hakkında Temel Bilgiler Post by: mandown on February 18, 2020, 06:27:58 AM node kurulduğu haktirde madencilik geliri gibi bir gelir elde edilebiliyor mu? elimde yüksek hızlı internet var bir işe yaramıyor değerlendirmek istiyorumda bunun hakkında bilgisi olan varmıdır?
Title: Re: Lightning Network Hakkında Temel Bilgiler Post by: realpseudozach on March 01, 2020, 07:11:02 AM node kurulduğu haktirde madencilik geliri gibi bir gelir elde edilebiliyor mu? elimde yüksek hızlı internet var bir işe yaramıyor değerlendirmek istiyorumda bunun hakkında bilgisi olan varmıdır? kısa cevap hayır. Lightning nodeu ağdaki diğer ödemeleri iletmeye yarayan bir router işlevi görüyor. Yalnız şu anda default ücretler o kadar düşük ve node sayısı o kadar fazla ki, para kazanmak çok zor. Aylarca node çalıştırdım ben ancak ayda 100 satoshi vs kazanıyordum, eğer meşhur bir node olup çok stratejik bağlantılar kurup, kanallarını çok dengeli ayarlarsan belki birşeyler kazanabilirsin. Açıkçası ağın daha çok kullanılması, trafiğin, talebin artması lazım. Örnek: bu adam yüzlerce BTC yükledi ve neredeyse 1 yıldır herkese kanal açıyor, daha yeni yeni haftada 10$ kazanmaya başladı. https://twitter.com/lnbig_com/status/1220641310085914624 |