Bitcoin Forum

kaynak:  https://kriptohayat.com/staking-stake-etme-nedir


Staking, kripto paralarınızı stake ederek yani kilitleyerek kripto para faiz geliri, komisyon geliri, ağ ücretleri geliri gibi çeşitli kripto para geliri elde etmenizi sağlayan sistemler bütünüdür.

Stake etme ağ güvenliğini sağlamak yada kripto paraların işlevlerinden yararlanmak gibi bir çok avantajı bulunan, kısa ve uzun vade belirli düzeylerde gelir elde etmenizi sağlayan bu araçlar çok çeşitlidir. Çok çeşitli olmasının sebepleri ise tabi ki kullandıkları algoritmaların işleyiş şeklidir.

Proof-of-work (POW) algoritmasının kullanan Bitcoin gibi kripto paraların staking mekanizması yoktur. Bunların yerine POW algoritmasına sahip kripto paralar, güçlü cihazlar ile kripto para madenciliği yapmaktadır. Güçlü hesaplama güçleri gerektiren bu cihazlar çeşitli algoritmik yapıların madenciliğinde oldukça verimli cihazlardır.

Proof-of-stake (POS) algoritması ise çokta maliyetli olmayan cihazlarla yapılan, ağı güvenlik altına almak için çeşitli staking ödülleri kazanabileceğiniz sistemdir. Kripto paralarınızı kilitleyerek ağın güvenliğine yardımcı olurken aynı zamanda işlem ücretlerinden ağın yoğunluğuna göre belirli bir oranda o kripto paradan elde etmeniz mümkündür.

Popüler kripto paralardan olan Ethereum, 2021 yılı itibari ile farklı blokzincirini kullanarak, POW algoritmasından POS algoritmasına geçiş yaparak staking ödülleri dağıtmaya başlamıştır. Dolayısıyla Ethereum madenciliği yerini Ethereum Staking mekanizmasına bırakmıştır.

Ethereum ağındaki kripto paralar aynı zamanda Ethereum ağındaki algoritmasına tabidirler. Fakat bir çok kripto para gelirlerini dağıtmak, farklı promosyon ödüllerinden yararlanmak için de “Staking” sistemini kullanabilirler. Bu staking sistemi kripto paraların sahip olduğu güvenliği artırmakla kalmayıp aynı zamanda ödüller kazanabilmenizi de sağlamaktadır.

Örneğin; bir merkezsiz kripto para platformu işlem ücretlerini, kripto paralarını staking eden yatırımcılara dağıtmak için stake etme mekanizmasını kullanıp, kripto paralarını staking eden yatırımcılara “akıllı sözleşmeleri” kullanarak saniyelik olarak dağıtabilmektedir.

Akıllı sözleşmelerin getirdiği bu yenilik insanlara güvenilir bir şekilde gelirden pay alarak, kripto para faiz geliri elde etmelerini sağlamaktadır.

Staking Modelleri Nelerdir?
Stake yapabileceğiniz sistemler oldukça geniştir. Öncelikle hangi kripto paranın nasıl bir gelir getiri sağladığını araştırmanız elzem bir konudur. Stake gelirleri önceden belirttiğimiz gibi öncelikle ağın güvenliğini sağlamak amacıyla faiz getirisi sağlamaktadır. Diğer yaygın kullanım alanı ise akıllı sözleşme kullanarak geliri dağıtmak için kullanılan staking modelleridir.

Kripto paralarınızı staking mekanizması ile gelir sağlamak için kullanacaksanız, sahip olduğunuz kripto paranızı kilitleyerek gelir elde edebileceğiniz staking modülüne aktararak kilitlemeniz gerekmektedir. Bu kripto para staking modellerine örnek verirsek; SNX, SUSHI, BZRX, Aave gibi merkezsiz finans (DeFi) kripto para birimleri uygundur.

Tabi ki bu kripto paraları staking edebilmeniz için merkezsiz cüzdan sahibi olmalı ve kripto paralarınızı bu cüzdanlarda tutmalı ve staking etmelisiniz.

Bu tür staking modellerini kullanan ve gelirlerini kullanıcıları ile paylaşan ve merkezsiz özerk topluluklar (DAO) tarafından yönetilen ve yönetişim modellerine sahip olan bu kripto paralar akıllı sözleşmeler ile gelirlerini kullanıcılarına dağıtmaktadır.

Bir diğer staking modeli ise, ağın güvenliğini sağlayan ve ağdaki işlem ücretlerini kullanıcılarına dağıtan stake modelleridir. TRX, EOS, IOST, Tezos, Cosmos gibi kripto para birimleri POS algoritmasına sahip staking mekanizmaları olan kripto para birimleridir.

Staking Nasıl Yapılır?
Staking havuz sistemleri ve staking aracı kurumları sizin yerinize kolaylıkla kripto para staking işlemi yapabilmektedir. Stake aracı kurumları sizin yerinize güvenli bir şekilde kripto paralarınızı aktarmadan sadece merkezsiz soğuk cüzdanlarınızda stake ödülleri almanızı sağlayabilmektedir.

TRX, EOS gibi kripto paraların merkezsiz cüzdanlarına sahipseniz, bu cüzdanlar ile kolaylıkla staking aracı kurumlarının platformuna bağlanabilir tek bir işlem ile kilitleme işleminizi sağlayabilirsiniz. Tabi ki her şey belirli bir işlem komisyonu karşılığındadır.

Aynı zamanda merkezi borsaların staking havuzları vardır. Belirli bir komisyon karşılığında sizin yerinize stake ederek kripto paralarınızdan gelir elde edebilmenizi sağlayan bu havuzlarda yönetim ücretleri ise değişkenlik göstermektedir.

kriptohayat.com (http://kriptohayat.com)

Stake etme kavramından bahsedilirken kullanıcılara sadece kar edecekleri noktalardan bahsediliyor. Gerçekte ise bir çok riski bir arada barındırıyor. Elinizdeki birim sayısının artacağı her zaman kar edeceğiniz anlamına gelmez. Gerçekçi hedefleri olmayan, gerçek bir problemi çözmeyen hiç bir projeyi stake etmek için satın almayın. Sadece gerçekten yatırım yapacağınız birimler için stake etmek makul olabilir.

Örneğin X birimi tanesi 1 dolardan 1000 adet satın aldınız ve bir sene stake etme karşılığında sahip olduğunuz X birim sayısı 3 katına çıkacaksa bu süreçte birim fiyatı %90 değer kaybedebilir. Siz 1000$ yatırıp karşılığında sadece 300$ alabilirsiniz ve %70 oranında zarar etmiş olursunuz.

Çok doğru bir konuya değinmişsiniz. Elimizde zaten olan coinleri stake etmek en mantıklısı aslında. Ama ekstradan bir projeyi stake edeceksek iyice araştırıp girmeliyiz işin içine. Uzun süreli kilitli kalan stakeler yerine kısa süreli veya kilitsiz stakelere yönelmek daha mantıklı hareket olur.

swop.fi üzerinden örneklersek nasıl oluyor? şimdi bende ETH var diyelim https://swop.fi/info burdada ETH-USDN olarak var. Önce etheriumu USDN e mi çeviriyoruz işlem olarak. Sonrada USD karşılığı yüzde veriliyor ödül olarak galiba?