Yanlış genelleme yapıyorsunuz. Ethereum ağında yaratılmış bir birim için tek bir adres üzerindeki birimlerin kilitlenmesi özelliği kontrat ile belirlenir. Örneğin USDT, USDC gibi birimler için bu özellik aktif iken DAI için bu özellik aktif değildir yani dondurulamaz.

Aynı şekilde ether'in kendisi de dondurulamaz veya geri alınamaz. Sadece madencilerin daha geri bir tarihten başlayan bloğu baz alarak bir fork oluşturmasıyla geriye gidilebilir, ethereum classic'in oluşmasında olduğu gibi.

Tesla 2. çeyrek raporu (Bu yükseliş gerçekleşmese ve halen satılmamışsa zarar açıklayacaklardı)
Grayscale hisselerinde kilidi yakın tarihte açılacak miktarın çok azalması
Amazon söylentileri

Nisan ayından beri devam eden düşüşün tepkisi bunlarla birleşince yükselişi çok garipsemiyorum.

Investing dönem dönem hatalı sonuçlar gösterebiliyor, bu hatanın düzeltilmesi bir kaç gün sürebiliyor. Fiyatların çekildiği sistemde yaşanan bir sorun nedeniyle olması gerekenden düşük görünüyor değer. Aynı kaynaktan veri alan Yahoo ve diğer platformlarda da aynı sorun var şu an.

Yazınızda katıldığım ve katılmadığım kısımlar mevcut. Katılabileceğim kısım kripto para ve kripto varlık tabirlerinin kullanılmasında yanlışların olmasıdır. Kripto varlık piyasadaki neredeyse tüm ürünler kapsarken çok yaygın kullanılmasına rağmen kripto para tabiri hepsini kapsamaz. Çoğu kaynak bu iki tanımlamayı eş anlamlı olarak kullanıyor ancak çok doğru bir tanımlama olmuyor.

Bitcoin paranın alternatifidir ve kripto paradır. Ancak yönetim tokenleri yada NFT benzeri varlıkları kripto para olarak adlandırmayı doğru bulmuyorum. Bu varlıkların hepsinin maddi bir değeri var ancak maddi bir değerinin olması bir şeyin para olduğu anlamına gelmez. UNI, NFT ve benzeri farklı amaçla kullanılan birimlerden bahsederken kripto varlık olarak bahsetmek daha doğrudur. Ortaya çıkan ve yaygınlaşan ilk birim BTC olduğu için kripto para tabiri gereğinden fazla genelleme yapılarak tüm varlıklar için kullanılır hale geldi.

Sizinle daha önceki tartışmalarımızın temelinde de bu yazınızdaki gibi geçmişteki her şeyin aynı kalacağınıza inancınız yatıyordu. İnsanlığın son bir kaç senede bile uzay teknolojilerinde ne kadar geliştiğini düşünürseniz ne demek istediğimi daha iyi anlayacaksınız. Bugün 35 yaşındaki bir kişi için çocukluğunda uçağa binmek bile çok büyük bir hayal iken bugün birileri maliyeti düşürmek için tekrar kullanılabilir roketler icat ederken ve farklı gezegenlerde yaşamanın hayalini kuruyorken siz geleceğin insanlarının altın gibi bir metali kullanmak için yarışacaklarını düşünebiliyorsanız depolamaya devam edin.

Altın var olan özellikleriyle 5000 sene önce yaşayan insanlar için inanılmaz bir icattı. Ve dünyadaki arzı sınırlı olduğu için hala kıymetli ama evrende düşündüğünüz kadar kısıtlı miktarda olmayabilir.

Eğer uzay seyahatleri bugünkü gibi yüksek maliyetli olmaya devam ederse hiç kimse altın taşımak istemeyecektir. Eğer taşıma maliyetleri çok düşerse de altının sınırlı arz yapısı bozulacaktır.

Bitcoin başarır yada başaramaz bunun hakkında kesin bir önyargıda bulunamam ancak geleceğin insanlarının para/değer yargıları bugünün insanlarından çok daha farklı olacaktır. Saatler içerisinde binlerce yıllık bilgiyi ortaya çıkarabildiğimizi göz önüne alırsanız çok uzak bir zaman diliminden bahsetmiyorum. Bir zamanlar deniz kabuğu yada salyangoz kabuğunun dünyadaki en değerli para olduğunu düşünürseniz ne anlatmak istediğimi anlamanız kolaylaşacaktır.

Jack BTC ve diğer alternatifler varken ortaya sadece yeni olmaktan başka katkı sunamayacak bir proje çıkarmayacak kadar akıllı bir adam.

Piyasada bir kaç farklı tip insan var;

• Merkezi sistemlerden bıkmış merkeziyetsizliği destekleyenler, parayı umursamıyorlar.
• Gelişmekte olan yeni bir sektörde iş fırsatı kovalayan girişimciler
• Denetimsizliği görüp kolay yoldan para kazanmak isteyen dolandırıcılar
• Kumar oynayarak kolay para kazanabileceğini zannedenler

birde bu yukarıdakilerin karışımına sahip kişiler var.


Tarihte en büyük şirketlerin yada kuruluşların yanıldığı binlerce örnek var. Bitcoin'in gelecek başarısını birilerinin hakkında ne söylediği değil insanların hangi amaçlarla onu kullanmaya devam edeceği belirleyecek.

Anonim ekip tarafından ortaya konulmuş, insanlara alırlarsa çok kar edeceğini söyleyerek elindeki değersiz malı satmaya çalışan bir dolandırıcılık girişiminden daha fazlası değilsiniz. İnternet sitenizde, çektiğiniz tanıtım videosunda insanlara kesin kar vaadinde bulunuyorsunuz bu sizi bir proje yöneticisi değil dolandırıcı yapar. BSC ağında bir kaç dolara ürettiğiniz değersiz tokenleriniz sizde kalsın.

Eğer açıp okursanız bitcoin.org'da bitcoin'in bile hiç kimse için kesin kar vaadinde bulunmadığını görebilirsiniz.

Haberin gerçekliği hakkında şüphelerim var. Birisi Mali Suçları Araştırma Kurumu ve Kripto paralar hakkında haber yap dese gözü kapalı yazılacak sipariş üzerine üretilmiş bir içeriğe benziyor.

MASAK sadece kripto para borsalarında bulundurulan kullanıcı varlıklarına erişerek bloke koyabilir. Kişisel cüzdanlara sadece baskın yaparak fiziki ortamda private key bilgilerini elde etmediği sürece erişebilir. Kripto para ile terör finansmanı sağlayacak kişiler piyasayı buradaki herkesten iyi takip ediyordur.

Kripto paralar ile ilgili ilk yönetmelik 16 Nisan'da yayınlandı ve 30 Nisan'da yürürlüğe girdi. 1 Mayıs tarihinde de MASAK tarafından incelemelerin yapılacağına dair yazı yayınlandı. Bu gelişmeleri gören kötü niyetli hiç kimse borsalarda 1 kuruş parasını bırakmaz. Parasını yurtdışına kaçıracak yada terör finansmanı sağlayacak kişiler artık BTC almak için yerel borsaları kullanmıyordur. OTC marketler üzerinden küçük bir yüzde farkı ile istedikleri kadar alım gerçekleştirerek aynı düzende devam ediyorlardır. Hatta bu karar açıklanmadan önce bile yerel borsaları kullandıklarını düşünmüyorum.


Haberin özellikle bu kısmı çok komik. Birileri muhakkak kripto paraları kullanarak çeşitli terör örgütlerini finanse ediyordur ancak birisinin yazara Amerika'ya para göndermek için kripto paranın Amerikan menşeili borsalara taşınmak zorunda olmadığını yada Amerikan menşeili borsalara gönderilen her paranın çıkışının Amerika'ya yapılmadığını anlatmalı.

Kanıtları sunulmadan, hakkında yeterli araştırma yapılmadan siparişe göre yazılmış görünümlü haber içerikleri olayın sulandırılmasından ve inandırıcılığın kaybolmasından başka hiç bir işe yaramıyor.

Saldırgan cüzdanın private keylerine erişim sağlamıyor. Harcama izni aldıktan sonra o cüzdan içerisinde kontratında açık olan birimleri transfer edebilme yeteneğine kavuşuyor. Yani siz onay verseniz dahi cüzdandaki Ether'i oynatamaz ancak UniH için harcama izni verdiğinizde açık bulunan Rune v.b. tokenleri boşaltabilir.


Güvenmediğiniz borsalara cüzdanlarınızı bağlamayın.
Verdiğiniz izinlerin ne hakkında olduğunu kontrol edin.
Güvendiğiniz borsalarda dahi işlem gerçekleştirirken güvenmediğiniz birimlere harcama izni vermeyin.

Klasik olacak ancak bedava peynir peşinde koşmayın .

Merhabalar, bugün bir saldırgan tarafından UniH adlı bir birim airdrop olarak dağıtıldı. Bu aslında merkeziyetsiz platformlarda bu birimi satmak için onay veren kişilerin cüzdanlarının boşaltılmasına sebep olan bir tuzak. Eğer cüzdanınıza herhangi bir şekilde bu birimlerden geldiyse kesinlikle takas etmek için onay vermeyin.

Kaynağını bilmediğiniz ve kendiniz satın almadığınız hiç bir birim için merkeziyetsiz finans platformlarında etkileşime geçmeyin.

Bir merkeziyetsiz finans takipçisi olarak Aralık 2020'de denemiştim dYdX'i. Bir sürü saçma kuralla ve problemle karşılaşmam sonucunda o günden beri takip etmedim.

Sorunlardan ilki ledger cüzdanda istediğiniz adresi seçememe sorunuydu. Sadece adres listenizdeki 1 numaralı adres ile giriş yapmanıza müsaade ediyordu. Güncel halinde bu problem çözülmüş görünüyor.

Diğerleri ise genellikle platform tarafından konulmuş kurallarla ilgiliydi. Bir önceki denemede tek bir trade işlemi için 30 gwei ile 0.1 ether harcamak zorunda kalmıştım o yüzden tekrar denemedim.

Ve beni kullanmaktan vazgeçiren en büyük sorun 20 ether altındaki tekliflerde limit emir verilememesi sadece market emir verilebilmesiydi. Bu kurallarda değişikliğe gidilmediyse layer 2 versiyonu da dahil olmak üzere kullanmayı düşünmüyorum.

Aralık ayındaki deneme

1971'den beri altın karşısında 50 kat değer kaybetmiş, 2001'den beri son 20 sene içerisinde altın karşısında yaklaşık 7 kat değer kaybetmiş Amerikan Dolarının sadece insanlara senede %3-%5 kayıp yaşattığına inanmak büyük saçmalıktır. Evet her sene çok fazla Dolar basılıyor ve basılan doların tamamına yakını sistem içerisindeki merkezi kuruluşları yada merkeze yakın şirketleri desteklemeye harcanıyor. Yani insanlar farkında olmadan emekleri karşılığında edindikleri paranın kendilerinden çalınışını izlemek zorunda kalıyorlar.

20 sene önce bütün birikimini dolar olarak tutan bir kişinin bugün alabilecekleri 20 yıl öncesinden çok daha az. Bunu senelik %3 enflasyon ile açıklamaya kalkmak komik.




Bitcoin'in fiyatı hakkında tartışmaya girmeyi sevmiyorum ancak bitcoin'in neden değerli olduğunu anlamak zor değil. İnsanların altın ile bitcoin'i kıyaslamasının altında yatan temel sebeplerden birisi arz benzerliğidir. Yapısal olarak altın ve bitcoin dolardan çok daha fazla birbirlerine benzerler.

Dünyada hiç kimse altını iletkenlik özelliği için kullanmıyor. Kolay tepkimeye girmeyen ve bir metal olarak fiziksel olarak hasar almasının oldukça zor olması altını değerli kılar. İletkenliğin fiyata etkisi yok denecek kadar azdır.

+5000 yıllık altın ile bitcoin likiditesini karşılaştırmak okula henüz başlamış birinci sınıf öğrencisi ile inşaat işçisini aynı sınava sokup ikisinin gelecek potansiyeli hakkında bir sonuç bulmayı ummak kadar saçmadır. Bitcoin'in likidite genişleme hızı yeni gelişmekte olduğu için altına göre çok daha büyüktür. Henüz bitcoin hakkında bir şey söylemek için çok erken ancak gelecekte interneti bu kadar yaygın kullanan insanların kağıt paraları yada metalleri para olarak kullanacağını düşünmek çok daha saçmadır. Dünya değişir, para da her zaman bu değişime ayak uydurmuştur. Benzer şekilde ilk insanın ortaya çıkışı ile altının para olarak kullanılışı arasında da yaklaşık 300.000 yıl vardır. Altından önceki yıllarda insanlar daha farklı birimleri ticaret ve değer saklamak için kullanmıştır.

USD ve Euro birbirlerinden çok farklı şeyler biri diğerinin alternatifi değil. Eğer fiyatları arasında her zaman benzer bir oran olsaydı biri varken diğerine ihtiyaç kalmazdı. Aralarında değer değişikliğinin haricinde hayatında Euro'yu birincil para olarak olarak kullanan çok geniş bir kitle var onlara diledikleri fiat para birimini kullanma fırsatı sunmak kötü bir fikir değil.

Şeffaflık konusu birimlerden yada harcanan emekten farklı olarak bir şirket politikası. Piyasa Tether'e muhtaç iken çok daha rahat hareket ediyorlardı ancak rakipleri çoğaldığı için artık daha şeffaf olmak zorundalar yada zamanla piyasadan silinecekler.

Bitfinex Tether'in sahibi değil, ikisi de aynı şirketin farklı alanlardaki çalışmaları. Euro Tether (EURt) aynı şirketin Euro'ya sabit varsaydığı bir diğer stabil para ürünü. Bir süredir XAUt şeklinde altına dayalı bir stabil para hizmeti de sunuyorlar. Piyasadaki baskınlıklarını kaybetmeye başladıkları için ürün gamlarını genişletiyorlar ancak kullanıcıların artık USDT tercih etmemesinin temel sebebi şirketin şeffaflık ile verdiği sözleri tutmamaya başlaması ve merkezi bir yapının merkeziyetsiz birimlerin tamamına zarar verme olasılığının ortaya çıkmış olması.

Eğer gerçekten şeffaf bir hale gelebilirlerse insanlar bazı durumlarda dolara güvenmek yerine Euro'ya güvenmeyi de tercih edebilirler.

Adam Back bitcoin öncesinde de bir kriptolog, 2002 yılında yayınladığı hashcash whitepaper'a göz atmalısınız. İnsanların onu Satoshi olarak nitelendirme sebeplerinden birisi de hashcash ile bitcoin arasındaki benzerliklerdir. Kendisinin Elon Musk yada benzerleri gibi parayı dert ettiğini çok zannetmiyorum. Bir toplantıya katılıyorsa gerçekten bitcoin ve kriptoların gelişimine katkı sağlayabileceğini düşündüğü içindir.

Elon evet bir manipülatör ancak zekası küçümsenemeyecek birisi. Sektörde eksik bazı noktalara katkıda bulunma ihtimali var. Sonuçta toplantıya katılanların hiç birisi sadece bitcoin hodl ederek zenginlik kazanmış kişiler değil. Bir teknolojinin nasıl yaygınlaştırılacağı konusunda uzman kişiler.

Paxos şirketi de audit raporunu açıkladı. Rakiplerine göre çok daha fazla sözlerinde durmuş ve güvenilir duruyorlar. %96 oranında nakit ve nakite eşdeğer varlığa sahipler. Olması gerekende kesinlikle budur. Stabil birimler merkeziyetsiz dünyanın gerçek bir parçası değiller sadece köprü görevi görüyorlar. Fakat karşılığı gösterilemeyen her bir birim birilerinin paralarının çalındığı anlamına gelir ve sistemin tamamına zarar verebilir.

Paranın tarifini yaparak başlamak lazım, ben artık parayı bütün insanlar için ortak üst din olarak tanımlıyorum. Kimin ölüp kimin hayatta kalacağına dahi cebindeki para miktarı karar veriyor. Michael Schumacher'in geçirdiği kazayı normal bir insan geçirse çoktan ölüme terk edilmişti yada İbrahim Tatlıses'in 5 metre mesafeden AK-47 ile baş bölgesine aldığı mermiyi sıradan bir insan almış olsaydı hastaneye götürmeye bile gerek duymazlardı. Bugün İbrahim Tatlıses'i televizyonda program yaparken izliyoruz.

Verdiğim örnekler istisnai gelebilir. Daha genel örnekleri de mevcut. Afrika'da doğan bir çocuk ile Avrupa'da doğan bir çocuğun hayatta kalma olasılıkları birbirinden çok farklıdır. Yaşadıkları hayatlar da öyle. Birisi su ve yiyecek bulabilme savaşı verirken diğeri 2000 m³ suyu süs havuzunu doldurmak için kullanır.

Para hayatta kalmak demekse kişisel evriminin bir parçası olarak canlı daha fazlasına sahip olmak için her şeyi yapabilir.

Yaşam standartları arasındaki uçurumun bu denli büyük olduğunu düşündüğümüzde insanların zenginlik algısı da birbirinden oldukça farklılaşıyor. Ve aslında para miktarının mutluluk ile doğru orantılı olduğunu söyleyemem. İçmek için su bulan çocuğun mutluluğu süs havuzunu doldurmak için 2000 m³ su kullanabilen çocuktan daha fazla olabilir.

Mutlu bir hayat yaşamak için hem hiç paraya ihtiyaç yok hem de sonsuz paraya ihtiyaç var. Söz konusu yazıları ben de okumuştum. Bahsedilen miktar 2 milyon TL'idi. 2 milyon TL ile yaşadığım yerde emekli olmayı geçtim bir tane sıradan dubleks daire satın alınabiliyor yada küçük bir arsa. Standartları alt limite çekmek isterseniz 1 ev ve 1 araba satın alabilirsiniz.

Diğer pencereden baktığınızda ise asgari ücretle çalışan bir kişi ayda 3000 TL kazanıyor ve bahsettiğimiz para o kişinin 55,5 sene çalışarak kazanabileceği miktar. Ortalama bir vatandaş için ise 33 senede kazanılabilecek bir miktar. Sahip olduğu para ile kimin daha mutlu olduğu ise tartışmaya açık.

Telegramda 140 milyon $ sahibi bir kişi parasını arttırabilmek adına hala ne kadar çok çalıştığını anlatmıştı. Yada daha genel örneği Elon Musk ve benzeri karakterler dünyada herkesin isteyeceğinden daha çok paraya sahipler ancak hala arttırmaya çalışıyorlar. Para artık sadece para değil.

Hatırlayacağınız üzere bir kaç ay önce Tether elinde tuttuğu varlıklara dair bir rapor yayınlamıştı ve epey tartışılmıştı. Bu raporlamayı bu ay yayınlanan USDC raporu ile karşılaştırdığımızda USDC için %61'lik bölümü Nakit ve nakite eşdeğer birimler oluşturuyor. İkisinin ayrıntılı oranı verilmediği için miktarları hakkında net bir bilgiye sahip değiliz. USDT için bu miktar toplam miktarın ~%3'lük kısmına denk geliyordu ve bu sebeple çok fazla eleştirilmişti. USDT için var olan fonların yaklaşık yarısı Commercial Paper (Finansman Bonoları) olarak görünüyor. USDC için ise oranı %9.

Stabil birimler merkeziyetsiz finans ile merkezi finans arasında köprü görevi görüyor. Bir kullanıcı USDC - USDT gibi birimleri kripto menşeili piyasalarda çalıştırırken bunların karşılığında bankada duran para ise stabil coin yaratıcısı şirketler tarafından işletiliyor.


USDT:



USDC:

Fiyatların tüm borsalarda aynı ilerlemesini sağlayan arbitraj botlarıdır. Sizin düşükten satmak üzere teklife koyduğunuz malı satın alarak daha yüksek tekliflerin olduğu diğer borsalarda eş zamanlı işlem gerçekleştirerek aradaki fark üzerinden gelir elde ederler. Yüksekten alım yapmaya çalıştığınız durumlarda da size malı onlar satarak hem fiyatı dengede tutmuş hem de kar etmiş olurlar. Emir tahtası çok boş olan bir borsada eğer arbitraj botları çalışıyorsa %2 aşağıda emir yoksa bile siz oradan satış emri verdiğiniz anda emriniz botlar tarafından karşılanır.

Bazı durumlarda özellikle botların çok aktif olmadığı durumlarda iki borsa içerisinde aynı anda fon tutarak sizde çok kolay arbitraj yapabilirsiniz.

Cüzdan 1 sizden çaldıklarını aktarmak için kullandığı yeni açılmış adres. Daha önce hiç bir cüzdan ile teması olmadığı için bu cüzdanı takip edemezsiniz. Her kurbanı için yeni adres açıyor olmalı.


Cüzdan 2 Huobi tarafından kullanıcıya tanımlanmış ETH/Erc-20 deposit adresi, bu cüzdana kullanıcının doğrudan erişimi yok. Sadece huobi bu cüzdana aktarılan birimleri otomatik olarak borsanın ana cüzdanlarına çekiyor. Bu cüzdana giriş yapan transferleri ve adreslerini takip etmek size bir şeyler anlatabilir.


Bu girişlerin büyük bölümü de binance ve kraken üzerinden gerçekleşmiş onları da takip etmek mümkün değil. Elinizde sadece 3 adres kalıyor.

The BTC Word toplantısında bullish yada bearish konuşmalar gerçekleştirmelerinden daha önemlisi var olan problemlere somut çözümler sunup sunamayacakları. Elon'un sözlerinin çok fazla değeri kalmadı özellikle Doge ile yaptığı şeylerden sonra.

Çoğu yatırımcı gibi sıradan alıp satarak kar elde etmek gibi basit planlara sahip olmadığını düşünüyorum. BTC yatırımı yapmadan önce bitcoin'in enerji tüketen yapısını bilmemesi imkansız. Okuduğum bir reddit iletisinde Tesla'nın enerji alanındaki gelişimi için potansiyel müşteriler yaratılmaya çalışıldığından bahsediyordu, haklı olma ihtimali çok yüksek.

Ortaya somut çözüm önerileri koymadıkları sürece bitcoin fiyatında çok olumlu bir hareket beklentisine sahip değilim. Bitcoin'in başarıya ulaşmak için Elon Musk yada başka birisinin boş sözlerine ihtiyacı yok.