Komodo'yu diğerlerinden ayıran en önemli özellik Delayed Proof of Work (DPOW) konsensüs mekanizması ile çalışıyor olması. Kendi ağı çok yoğun kullanılıyor olmasa da %51 saldırısı ile karşılaşan ağların bir çoğunda sorunun giderilmesinde katkı sunuyorlar. Yeterli madenci gücüne sahip olmayan ağlar POW konsensüs mekanizması ile saldırılara karşı çok korumasız oluyorlar. Geçiktirilmiş işlem kanıtı süreci %51 olasılığını azaltıyor.

Borsanın delist etmesinin altında yatan temel sebep proje olarak kalite kriterinden ziyade birimlerin işlem hacimleriyle ilgili. O yüzden seçimlerine şaşırmamak gerekli.

Borsalar ekibi aktif bile olmayan sadece insanların parasını kolay yoldan elde etmeyi hedefleyen gereksiz projelerle doldu. Bu durumun oluşmasında borsaların sadece hacim arttırmak için gerekli denetlemeleri yapmadan listeleme yapması temel sebep. Sonrasında acemi kullanıcılar ne olduğunu bilmediği aslında işlevsiz birimleri satın alıp hold ederek varlıklarını kaybediyor. Borsa doğrudan suçlu olmasa da görevini tam olarak yerine getirmeyerek kullanıcılarını korumasız bırakmış oluyor.

Listede bahsedilenlerden örnek vermek gerekirse NCASH piyasaya çıktıktan kısa süre sonra ekibin proje geliştirmesi için topladığı yatırımı farklı alanlarda tükettiği ortaya çıkmıştı ancak hala bir çok borsada alınabilir durumda. Eğer merkezi borsalar bu konuda elini taşın altına koymayacaksa merkeziyetsiz borsalara karşı belki de tek avantajlarını kaybetmiş olacaklar.

Genellikle transfer ücretlerinin artışının altında ağın çok daha yoğun olduğu görüşü hakimdir ama ana etken genellikle yoğunluk değildir. Aşağıda paylaşacağım iki grafiği incelerseniz ne anlatmak istediğimi daha kolay anlayabilirsiniz. Hangi transferin önce gerçekleşeceği açık arttırma usulü ile belirlendiği için hype oluştuğunda insanlar transfer ücretini umursamıyor ve sürekli daha yüksek ücret ödemeyi kabul ediyor. Birileri yüksek teklif girdiği sürece normal ödeme gerçekleştirmek isteyen kişilerin transferlerini gerçekleştirebilmeleri için ya hype bitişini beklemeleri yada o yüksek ücreti ödemesi gerekiyor. Özellikle fcfs tarzı satış süreçlerinin çok fazla olması ağdaki transfer ücretini yukarı çeken başlıca etmenlerden, 2017 ico çılgınlığında da benzerini gözlemlemiştik.

Sayısal değerlerle örneklendireceğim;

13 Haziran 2020

Ortalama transfer ücreti: 42 gwei
Gerçekleştirilen işlem sayısı: 785k

13 Haziran 2021

Ortalama transfer ücreti: 21 gwei (anlık ortalama 9 gwei)
Gerçekleştirilen işlem sayısı: 1.132M

Grafikleri okurken ethereum'da günlük transfer sayısının limitleri olduğunu unutmayınız. Blok boyutu / Ortalama işlem boyutu






İstatistik ve görsel kaynağı: https://ycharts.com/

Sizin bir hatanız yok. Ne kadar yatırım yapmış olduğunuz çok önemli değil, 1 dolar da olsa 1 milyon dolar da olsa siz bir yatırımcısınız ve paranız karşılığında almış olduğunuz birim üzerinde hakkınız var. Eğer bir token yada şirket hisselerinin yapısında değişikliğe gidiyorsa orantısal olarak size yeni hisseyi tanımlamalıdır. Kısa süreli swap tarihi tanımlayarak ve bu işlemi otomatik gerçekleştirmeyerek kullanıcıların yatırımlarını yok etmiş oluyorlar. Hangi pencereden bakarsanız bakın bu bir hırsızlıktır.

Birimleri geri alamamanızın sebebi tarihin geçmiş olması mı yoksa birimlerin sahipliğinizi kanıtlayan eski birimleri borsaya göndermiş olmanız mı ? Eğer ilk seçenek geçerliyse ve forumda temsilcileri var ise olayı  Scam Accusations bölümüne taşıyarak kullanıcıların değerlendirmesini sağlayabilirsiniz. Bunu yapmadan önce sizin bir şeyleri eksik yapmadığınızdan emin olmalısınız.

Eğer sebep eski birimlerin borsa cüzdanında olmasından dolayı swap işlemini yapamamanızsa borsa ile ilgili süreci gerçekleştirdikten sonra swap isteyebilirsiniz.

Yatırım yapma ve trade yapmanın farklı şeyler olduğunu öğrenmeleri gerekiyor. Trade yapan çoğu insan para kaybettiklerinde paramı BTC yatırımı ile kaybettim şeklinde tanımlıyorlar. Aslında BTC satın alarak kayıp yaşayan kişi sayısı gerçekte çok az iken yeterli tecrübeye sahip olmayan kişiler için hızlı zengin olma hayaliyle trade yapmak kumar oynamaktan farksızdır. Ve bu kumar eşit şartlar altında da oynanmaz, masanın sahiplerine karşı oynanır bu yüzden kazanma şansı normal bahis yada kumar oyunlarından bile daha düşüktür.

Bitcoin yatırımı yapmak teknolojisine yada geleceğine gücendiğiniz için aldığınız bitcoini kendi cüzdanınızda muhafaza etmektir. Aynı durum ethereum ve diğer birimler için de geçerli.

Efsane başlığı hatırlamak gerekir: I AM HODLING

Gizlilik ve ölçeklenebilirlik sorunlarının azaltılmasını hedefleyerek 2018 yılında Gregory Maxwell ortaya atılan Taproot güncellemesi devreye girebilmesi için gerekli olan %90 madenci kabulünün (2016 blokta 1815 kabul) üzerine çıkmayı başardı. Güncel durumda 1842 pozitif, 32 negatif ve 142 adet onaylanmayı bekleyen blok var. Muhtemelen ~%98 oranla süreç tamamlanacak. Devreye girecek olması biraz zaman alacak olsa da en önemli aşamalardan birisi yüksek madenci onayıyla tamamlanmış oldu.


Orijinal teklif: https://lists.linuxfoundation.org/pipermail/bitcoin-dev/2018-January/015614.html
Kabul oran takibi: https://taproot.watch/

Bitcoin'in ortaya çıkan alternatiflerine karşı şu an en büyük üstünlüğü merkeziyetsizlik. Bitcoinden çok daha hızlı işlem gerçekleştirebileceğiniz birimler mevcut fakat ne kadar güvenilir oldukları tartışmaya açık. Var oluş sebebinin merkeziyetsiz bir para birimi yaratmak olduğunu düşündüğünüzde bu vazgeçilemeyecek bir özellik. Merkeziyetsizlik zarar görmeden işlem sürelerini azaltmak çok kolay değil. Bunun için önerilen çözümler mevcut ancak şu ana kadar olan önerilerin büyük bölümü dengeyi bozuyor.

Blok süresinin azaltılması gibi teklifler de okumuştum. Gün içerisinde blok sayısının arttırılması enflasyon artışı demek şu anki haliyle. Blok süresinin kısaltılmasıyla birlikte eşit oranda blok ödülünün değişmesi problemi çözüyor gibi görünse de başka problemlere yol açabiliyor.

Bitcoin'i güncel haliyle küçük transferler için değil yüksek güvenlik gerektiren büyük transferler için kullanmak daha mantıklı. Küçük transfer işlemleri için gelecekte lightning network gibi Layer 2 çözümlerinin gelişmesi sistemi rahatlatabilir.

Dürüst projeler kontrat değişimi sonrası yeni birimleri doğrudan kullanıcı cüzdanlarına eşit olacak şekilde dağıtıyor. Diğerleri ise yatırımcıların ve ödül alanların bir kısmının haklarını yok etmek için kısıtlı swap süreleri açarak sonrasında yeni kontrata geçiş haklarını ellerinden alıyorlar. Bir dolandırıcılık yöntemi olarak bile düşünebilirsiniz. Yatırımcıysanız paranızı, ödül avcısıysanız emeğinizi çalmış oluyorlar. Her iki seçenekte de size verilmiş hakkın peşinden giderek hakkınızı almanın yollarını aramalısınız.

İlk maçlar her zaman sürprize açıktır. Milli takımdan farklı galibiyet bekliyorum (umut).

Türkiye 3 - 0 İtalya

Kodlamasını kendiniz gerçekleştirmediğiniz hiç bir trade botuna güvenmemelisiniz. Withdraw yasağı, işlem seçimi gibi yüzeysel güvenlik önlemleri sunsalar dahi yeterince büyüdükten sonra ellerindeki büyük hacmi kullanarak tek bir birimi şişirip kullanıcı hesaplarını boşaltıyorlar.

Borsa tarafından sizi verilen API kodunu başka bir yazılımla paylaşmanın doğrudan parayı dolandırıcının hesabına göndermekten, private key paylaşmaktan yada borsa şifrelerinizi vermekten çok fazla farkı yok. Uzak durmanızı tavsiye edebilirim.

Silvergate Bank sadece binance için değil bir çok kripto borsası için USD köprüsü işlevini yerine getiriyordu. Binance tarafından gönderilen USD çekiminin iptali ile ilgili maili sabah okudum. Transfer hacimlerinin artmasıyla bankanın trafiği dikkat çekmiş olabilir diye düşündüm ancak diğer borsalardan (kraken-FTX-paxos) benzer iptal haberi gelmemesi problemin binance ile aralarında olan anlaşma şartlarında olduğunu hissettiriyor. Bir kaç gün daha diğerlerinden iptal haberi gelmezse olay netleşir.

Yapılan en büyük hata çoğunluğun hataya düşmeyeceğini düşünmektir, çoğunluğun kararları her zaman doğru değildir. Bu öngörüye sahip insanlar diğerlerinin hareketinden etkilenerek bitcoinlerini borsa hesaplarında tutmaya devam ediyorlar. Aralarında mt.gox olaylarını bilmeyen çok fazla sayıda kişi olduğuna eminim, bazıları da tecrübe etmiş olmalarına rağmen gerekli dersi alamayanlardır.

Binance soğuk cüzdanlarında şu an 293427BTC bulunuyor. Bu kadar çok bitcoinin tek bir adreste bulunması bile topluluk için büyük bir risk. Sıcak cüzdanda bulunan miktarı da eklediğinizde toplam bitcoin miktarının %1,64'ü tek bir merkezi kuruma emanet edilmiş durumda. Toplamda borsalarda bulunan bitcoin miktarı ~2.5 milyon yani mevcut bitcoinlerin %13,37'si merkezi borsalarda bulunuyor. Bunun bir kısmı günlük trader dediğimiz kişilere aitken büyük bir kısmı ise kullanıcıların borsa cüzdanlarını kişisel cüzdan gibi kullanmalarından kaynaklanıyor.

[1] https://www.blockchain.com/btc/address/34xp4vRoCGJym3xR7yCVPFHoCNxv4Twseo
[2] https://www.blockchain.com/btc/address/1NDyJtNTjmwk5xPNhjgAMu4HDHigtobu1s
[3] https://cryptoquant.com/overview/full/247?window=day

Yeterli teknik bilgiye sahip olmadan bir işe başladığınızda ve bu iş içerisinde bir kontrat mevcut ise kontratın hatasız olduğuna ve bilerek bırakılmış açıklarının olmadığına nasıl emin olabilirsiniz ? Bir swap platformunu başkası fork olarak size sunsa dahi kontratta yapacağı çok küçük değişiklikler projenizi büyüttüğünüzde tüm yatırımcıların parasını kolayca çalıp gitmesine olanak tanır. Çok sık karşılan swap platformu hack yada flash loan açıklarının altında yatan temel sebep budur. İyi niyetli olarak bir iş kurma arayışında olabilirsiniz ancak dediğim gibi yeterli alt yapıya sahip değilseniz tünelin sonu karanlık bir yere çıkacaktır. Kendinizi geliştirmediğiniz sürece fikrinizin kontratlar üzerinden ne derece gerçekleştirilebileceğini yani limitlerinizi bilme olasılığınız da yok.

Ortalıkta dolaşan binlerce merkeziyetsiz platformu düşündüğünüzde ve bunların artık çok kolay açılabildiğini düşündüğünüzde binlerce rakip içerisinden sivrilmenizi sağlayacak özelliklere, parlak bir fikre ihtiyacınız olacak yatırımcıları ikna edebilmeniz için. Platformunuzu tanıtabilmek için iyi bir reklam bütçesine yada güçlü bir ağa ihtiyacınız olacak. Bunların hepsini gider defterine yazabilirsiniz. Bundan 2 sene önce bu işi yapmaya kalkışsaydınız çok daha kolay bir şekilde gerçekleştirebilirdiniz fakat şu an sonsuz rakibe sahipsiniz.

Eğer fikrinize çok güveniyorsanız size verebileceğim tavsiye güvenebileceğiniz bir ekip kurmanız veya kendinizi geliştirerek işleri kendiniz yapmanız. İyi bir ekip kurabilmek için de geniş bir ağınız olması gerekiyor. İşlerin düşündüğünüz kadar kolay ilerlemeyeceğine emin olabilirsiniz.

Hayır, aynı kapıya çıkmıyorlar. Devletin geçmiş gelirlerinizle ilgili sonradan vergi v.b. uygulamalar gerçekleştirdiği durumlar mevcut. Varlık barışı ise doğrudan vergi alınmayacağının garantisi niteliğinde bir belgeyle onaylanıyor. Birisinde kişisel fikrinize güvenerek paranızı getirmiş olursunuz, diğerinde ise elinizde bir anlaşma kağıdı bulunur. Tercih yine size aittir.

BTC ticareti yapacak kişi vergi yasası geldikten sonra da bu ticaretine devam eder, karlılığı azalacak olsa dahi. Varlık barışı süreciyle ilgili ülkede 1 kişiden dahi sonradan vergi talep edilirse ülkenin maddi açıdan sıkıştığı anlarda ülkeye hiç kimse 1 dolar dahi nakit sokmaz.

Bu yasa bizler gibi görece küçük hacimde işlem gerçekleştirenler için çıkarılmadı, biz sadece yan ürünüz diyebiliriz. Birileri bu yönetmeliğe güvenerek milyar dolarlar sokuyor ülkeye. Bir anlamda küçükte olsa içerideki dolar dolaşımını arttırarak ekonomiye katkıda bulunuyorlar.

Cloud mining en başta bitcoin felsefesi ile ters olmakla birlikte dolandırılma riskinizin çok yüksek olduğu bir alandır. Bitcoin felsefesi ile terstir çünkü merkezi bir şirkete güvenerek iş yapmanız gerekir. Bir bankaya güvenmekle bir cloud mining şirketine güvenmek arasında hiç bir fark yok, hatta cloud mining şirketleri daha büyük riskler taşır. Madenciler bir gün bitcoin değer kaybetse bile ekran kartlarını satarak parasının büyük bölümünü kurtarmayı düşünen çok fazla risk almayı sevmeyen kişilerdir genellikle, bunu bir iş modeli olarak gerçekleştirenlerden bahsetmiyorum. Bu yüzden cloud mining büyük oranda piyasaya yeni giren acemiler tarafından tercih edilir.

Cloud mining asla vaat edilen karlılığı sağlamaz ve şirkete ödeyeceğiniz ek ücretleri de üzerine eklediğinizde eğer elektrik maliyetiniz ekstrem yüksek değilse yapacağınız kişisel madencilik işleminden daha karlı değildir. Daha fazla risk ve daha az karlılık kulağa çok mantıklı gelmiyor.

Bitcoin fiyat grafiğini açıp incelemeye üşenecekler yada yapamayacak kişiler için hoş bir web sitesi olmuş. Eğer ticari amaçlı düşünüyorsanız bu formatla bir kere giren kişinin bir daha girmeye gerek duymayacağını unutmayın. Sürekli takip edilmesi gereken ve kendisini güncelleyecek içerikler de eklerseniz geliştirme olasılığınız var.

Hack olarak bahsedilen şey bir cüzdanın private key yada seed'ini kırarak varlıkları ele geçirmek değil. Seed'in bulunduğu ortama sızarak bitcoinleri ele geçiriyorlar. Normal bir kullanıcının bilgilerini çaldırmasından farkı yok teknik olarak. Piyasaya fud yaymak isteyenler bu haberi fbi isterse bitcoin ağını hackler anlamında kullanarak köpürtüyorlar.

Madencilik yapacaklar için geçici süreli otel fikri kötü değil ancak iki tane temel problem var. Cihazlarınızı emanet edebilecek kadar güvenilir olabilmeleri için size bir güvence sunmaları gerekiyor. Kurumsal kimlikleri v.b. yoksa güvenmemelisiniz. Diğer problem ise madencilik giderinin üzerine ekstra gider ekleyecek olması. Eğer uzun süreli, uygun fiyatlı hizmet veriyorlarsa ve sizin madencilik yapmak için uygun alanınız yok ise bir ihtimal düşünülebilir. Yine de gider hesaplaması çok dikkatli yapılmalı.

Tatil benzeri kısa süreli durumlar için çok gerekli olduğunu düşünmüyorum, cihazlarınızı uzaktan yönetebilirsiniz. Ekstrem durumlar içinde çevrenizde güvenebileceğiniz bir kişiye emanet edebilirsiniz.

Gerçekleştirmiş olduğunuz işleme ait TxID paylaşırsanız durumu çözmek çok daha kolay olacaktır. Eğer kontrat adresi değişmiş ise sizdekiler eski ve artık kullanılmayan birimler olabilir. Bu nedenle de sizin borsa hesabınıza yansımazlar. Telegram grubundan önce bir kontrat değişikliği olup olmadığını sorgulayın. Değişiklik olmuşsa gönderdiğiniz birimlerin artık zaten değeri yoktur. Yeni kontrat üzerindeki birimlerinizi nasıl alabileceğinizi sorun. Borsa teknik destek ekibi eğer eski kontrat kilitlenmemişse ki siz gönderdiğinize göre kilitlenmemiş isterlerse size geri gönderim yapabilir. Bazı borsalar bu işlem karşılığında bir miktar ödeme isteyebiliyorlar.

Not: Siz özel mesaj atmadan önce konunun son halini görmemiştim.

Fiat paralar geleceğin insanları tarafından tarihin en büyük dolandırıcılık organizasyonu olarak kabul görecek. Dijital bir ortamda kağıt dahi harcamadan gerçek emekçilerin cebindeki parayı kolayca azaltabiliyorlar, emeklerini daha ucuza satın alabiliyorlar. Bu nedenle her zaman bitcoin'e farklı açılardan saldırmaya devam edecekler. Sınırsız para basma oyunu bittiğinde gerçekler ortaya çıkacak.

Bitcoin hakkında çok fazla bilgiye sahip olmayan insanların yorum yapması sadece ülkemize özel bir durum değilmiş. Sonuca geldiğimizde hiç kimse Trump tarafından söylenen sözleri ciddiye almıyor artık.


Düzenleme ile kast ettikleri halkın yararına olacak bir hareketten ziyade BTC'yi merkezileştirme hareketleri. Parayı kontrol altında tuttukları sürece mekanizmasının ne olduğunun önemi yok herkese kendi kurallarını kabul ettirmeye devam edebilirler. Bitcoin'i durdurmanın bir yolunun olmadığını biliyorlar bu yüzden yapısını bozarak kendi istedikleri yönde değişiklikler gerçekleştirmeyi amaçlıyorlar.