Bu sene başlığı açıp kutlamayı unutmuşum. Hepimizin hayatına henüz BTC henüz yeni giriyormuş gibi hissettirse de 14 senedir küçük bir iki istisna dışında kusursuz çalışan ve arkasında kocaman bir ekosistemi ateşleyen yeniliğin başlangıç gününde her sene Satoshi ve ona eşlik edenlerin ilk günlerdeki yazılarını okumayı gelenek haline getirdim. Bu sene bir gün geçte olsa gözden kaçırdığım bir şeyler var mı diye baştan okuyacağım.

Başlığı açmışken whitepaper bağlantılarını altına bırakmadan olmaz, okuyup dünyayı değiştiren bitcoinin başlangıcını yeniden anmak gerekli.

Bitcoin whitepaper
Bitcoin whitepaper (Türkçe)

Bir zincir çok ucuz olduğunda ve acemi kullanıcıların ilgisini çektiğinde dolandırıcılar için cazibe merkezi haline geliyor. Henüz zinciri yeni faaliyete geçmiş ve hatta henüz aktif zincire sahip olmayan Aptos tarzı L1'ler üzerinde yüzlerce projenin satış aşamalarına geçtiğini görebiliyoruz.

Aptos zincirinde daha şimdiden onlarca Launchpad platformu oluşmuş durumda. Bunların büyük bölümü hiç bir zaman hayata geçmeyecek hayata geçenler de hayata geçmeyecek projeleri kullanıcılara satacak. Yine çoğu kodlama bilgisine sahip ekip elemanına bile sahip olmadan piyasaya sürülmeye çalışılıyor. Diğer zincirlerdeki projelerin kopyala/yapıştır hallerini satıyorlar. Şimdilik bu tip zincirlerde eğer ekip bilinen kişilerden değilse yada ortaya yeni bir ürün konmuyorsa bir projeye yatırım yapmaya çalışmak kaygan zeminde dans etmeye kalkmakla eşdeğer.

Google verilerinizi saklar, depolar. Cloud.google üzerinden sanal cihaz yaratmak için kredi kartı bilgilerinizi kullanmanız gerekir ve internal - external ip adresleriniz google tarafından saklanmaya devam edileceği için gizli olduğunuzu zannederken kabak gibi ortada olursunuz.


Suç kişiye göre değişmez. Hakaret bir suç tanımı içerisinde ise ülkenin cumhurbaşkanına yada sıradan bir vatandaşa edilmiş olması bunu suç tanımına sokmaz yada çıkarmaz. O yüzden şahıslar üzerinden gitmenize gerek yok. Kanunların şahıslara göre değiştiği toplumlar güçlünün hukukunun baskın olduğu ilkel toplumlardır.

Hakaret etmek yasal olarak her zaman bir suçtu. Sosyal medya üzerinden hakaret etmekte suçtu, geçmişte bu sebeple ceza almış binlerce insan bulabilirsiniz. Yeni sosyal medya yasası ise sıradan basit eleştirileri dahi suç kapsamına sokabilecek kadar açık uçlu maddelere sahip ve maddeleri okursanız hakaret ile ilgili bir şey içermediğini görebilirsiniz.

Sunum (şekil yada hikaye) değişse de saadet zincirleri her zaman aynı prensip ile çalışıyor. Bazı durumlarda yeni başlayan potansiyelli bir girişim ile bir saadet zincirini ayırt etmek oldukça zor olsa da çoğu daha hikayenin başında filmin sonunu size söylüyor. Charles Ponzi ile isimlendirilip ünlü olduysa da muhtemelen ilk insanlardan beri çeşitli şekillere bürünerek yeni kurbanlar yaratmaya devam ediyor. Çoğunun altında sorgulamayan büyük bir kitle yatıyor.

Beni en çok etkileyen tarafı inanan insanların fikrini değiştirmenin neredeyse imkansız olması. Çiftlik bank, bitconnect, onecoin, plus token v.b. hepsinde işi bilen insanlar kurbanları uyarmak için elinden geleni yaptığında onları genellikle kıskanmakla suçladılar. Forumda daha önce tespit ettiğimiz bazı ponzilerde telegram gruplarına girip insanları kurtarmayı denediğimde de aynı sonuçla karşılaştım. Ponzi olduğu ortaya çıktıktan sonra bile inanmaya devam eden insanlar oluyor.

Bir önceki dönemden farklı olarak hacmin çok yüksek olmasının nedenlerinden biri Binance borsasının uyguladığı BTC ticaretindeki %0 ücret olayı. Botların bedava işlem şansını yakalayıp resmen savaşmasını izliyoruz. Fiyatın dip olup olmaması konusu ise çok anladığım bir konu değil ahiretlik bitcoinlerimle rahatım.

Not: Yüklediğiniz görseller muhtemelen platformdan kaldırılmış, şu an görüntüleyemiyorum.

Jack Dorsey twitter'dan uzaklaştığından beri olumlu bir şey görmüyorum. Jack, Elon ile kıyaslanamayacak kadar merkeziyetsizliğe değer veren birisiydi. Elon tüm hamlelerini kazanmak üzerine oynuyor. Jack topluluğa daha çok değer veren birisiydi. Elon sadece kendisine para kazanmak için yeni bir oyuncak buldu.

95 işlemden 73'ünün başarılı olmasının %73 etmeyeceğini anlayamayacak matematiksel düzeydesiniz fakat %76,84 başarı oranına sahip bot yazdınız ve 200$ fiyatla satabileceğinizi düşünüyorsunuz öyle mi ? Başka kapıya.

Borsaların yerel versiyonlarını kullanıyorsanız son çıkan denetleme kurallarına tabi oldukları için işlem hareketleriniz sorgulanıyor olabilir. Sürekli ülke değiştiriyorsanız yada VPN v.b. kullanarak ip adresi değiştiriyorsanız güvenlik amaçlı da soruyor olabilirler. Borsalar hiç bir sebep olmadan da varlıklarınızı dondurabilirler gerçekte blockchain ile alakaları yok denecek kadar azdır. Her işlemden kar payı alan merkezi kurumlardır.

Zincir üzerinde işlem yapacaksanız ve trc20 USDT kullanacaksanız Tronlink, Ledger donanım cüzdan, trust wallet kullanabilirsiniz. Piyasadaki bir çok cüzdan tron zincirini destekliyor. Sadece yüklü bakiye ile işlem yapıyorsanız küçük bir miktarı gözden çıkarıp kesinlikle donanım cüzdan almanızı tavsiye edebilirim.

Herhangi bir zincir üzerinde işlem gerçekleştirdiğinizde işlemin onaylanması için gereken ücreti ödemeniz gerekir. Tron zincirinde bir işlem yapacaksanız adresinizde her zaman bir miktar tron bulundurun. Zaten işlem gerçekleştirdiğiniz çoğu borsa da eğer herhangi bir promosyon uygulamıyorsa sizden bu işlem ücretini gönderim sırasında talep eder. Bir kaç aydır kullanmadım fakat tron zincirini son kullandığımda işlem ücretleri oldukça düşüktü, hala benzer seviyelerde görünüyor.

Cüzdanınızı kurduktan sonra cüzdanın seed bilgisini (12 yada 24 kelimeden oluşur) muhakkak offline bir ortamda yedekleyerek muhafaza etmeyi unutmayın. Seed kelimelerinizi kaybederseniz size hiç kimse yardımcı olamaz, varlıklarınız sonsuza kadar o adreste kalır. Benzer şekilde bu kelimelere sizden başka hiç kimse ulaşmamalı seed kimdeyse yetki ondadır, adresinizdeki birimleri kolaylıkla boşaltabilir.

Biraz önce liquidswap köprüsü ile arbitrum'dan aptos'a ETH geçirmeyi denedim yaklaşık 5 dakika sürdü. Aptos üzerindeki WETH'yi tekrar arbitrum'a döndürmek istediğimde işlemin 72 saat süreceği gerçeğiyle karşılaştım. 72 saat bir köprüleme işlemi için çok anlamsız bir süre. Gerçekleştireceğiniz her işlemi 3 gün geçikmeli yapmanız gerektiğini düşünürseniz bridge kullanmak yerine farklı alternatifleri denersiniz.

Yabancı dil bilmek şart değil ama spor gibi zaten bildiğiniz bir alan hakkında yazmak yerine bilmediğiniz şeyleri araştırarak insanlarla paylaşmak kendinizi daha önce geliştirmediğiniz bir alanda geliştirmenize yardımcı olur. Dil eskiden bir sorundu şimdi çeviricilerin çoğu mükemmel olmasa dahi anlayabileceğiniz seviyede çeviri yapıyor. Teknik yazılardan bahsediyorsak tabi ki yetersizler.

2 merit kazanmışsınız bile, benim ilk meritimi kazanmam çok daha uzun sürmüştü. Meriti kafanıza takmadan kendinizi geliştirmeye odaklanırsanız merit kazanmanız çok daha kolay olacaktır. Forum tahmin ettiğinizden çok daha özgürlükçü bir ortam daha önce açılmış bir konunun benzerini oluşturduğunuz için v.b. forumdan uzaklaştırılmazsınız. Yine de başlık açmadan önce karışıklıkları engellemek için eski bir versiyonunun olup olmadığını kontrol etmek size fayda sağlar.

Forumdaki en büyük uzaklaştırma sebebi plagiarism, bir kaynaktan alıntı yapıp bunu kendi cümleniz gibi yayınlayamazsınız muhakkak alıntınızın kaynağını belirtmeniz gerekir. Resmi olmayan forum kurallarına göz atmak isterseniz; Unofficial list of (official) Bitcointalk.org rules, guidelines, FAQ

Bitcoin hakkında Micheal Saylor yada başka birisinin söylediği söz, alması yada satması bitcoinin ne olduğunu, neler yapabildiğini, neler yapabileceğini, insanların hayatında değiştirdiği para anlayışını, yarattığı özgürlük alanını değiştirmez.

Olaya sadece trade gözüyle bakan çoğu insan hala her dönem tesla raporlarının sonucunu bekliyor. Alabilirler yada satabilirler sonuç değişmez, bitcoin değişmez. Tarih vizyonu çok geniş olan insanların bile yaptığı çok büyük hatalarla dolu.

İsimlerden bağımsız olarak geri kalmış ülkelerde görülen en büyük çarpıklık halkın siyasi figürlere, kişilere tapma derecesinde davranmasıdır. Siyasi liderlerin görevi olan işleri yapmasını lütuf olarak görürler. Bir restoranta gittiğinizde aşçının sizin için iyi bir yemek yapması nasıl ki görevi ise bir siyasinin devletle ilişkili görevlerini yerine getirmesi de o kadar doğal bir süreç haline gelmelidir.

Türkiye'de bu bahsettiğim şeyi defalarca gözlemleyebilirsiniz. Bu çoğunluğun dolaylı demokrasisi kavramının bir parçası ve denetim mekanizmalarının zayıflığının göstergesidir. Denetim mekanizmaları bağımsız ve güçlü olmadığında siyasiler yetkilerini kullanarak her şeyi yapabilir hale gelir. Sağ yada soldan bağımsız olarak, en küçük yöneticilik yada en büyük yöneticilik kavramlarından bağımsız olarak siyasi karakterler halka hizmet etmek yerine hükmederler. Destansı güçlere kavuştukları için aslında olan cumhuriyet görünümlü krallıklardır.

Tarif ettiğim şekildeki düzenlerde herkes yönetici olabilmek için her kriterinden vazgeçebilir, inanmadığı bir şeye inanıyor gibi görünebilir çünkü tek amaç yüzüklerin efendisindeki tek yüzük gibi güçler tanıyan koltuğa sahip olmaktır. Koltuğa çok emek sarf ederek ulaştığında ise artık koltuğun gücünden faydalanmak dışında bir şey düşünmezler. Halk ise kendi gücünü başkalarına devrettiğinin ve aslında özgürlüğünü kaybettiğinin farkında olmadan yöneticilerin onları ayırdığı kavramlar çerçevesinde tartışmalar yapmanın ötesine geçemez. Ve her yeni seçimde karşısına çıkan adayların gerçekte ne yapmaya çalıştığının farkına bile varamaz.

Atlanan ilgi çekici bir nokta daha var. Vietnam savaşı (1971) yılına kadar basılan her bir doların altın karşılığı vardı. O dönemde değer kazanan Türk Lirası gerçekten karşılığı olan ve güçlü bir Amerikan Dolarına karşıydı. Günümüzde ise bütün paralar karşılıksız basılıyor, dengeler geçmiştekinden çok daha farklı. Bu olay ele alınırken atlanılmaması gereken bir diğer nokta ise yazıda bahsedilen rakamlar paradan 6 adet sıfır atılmadan önceki değerler. 2005'te gerçekleşen bu olaydan bir gün öncesinde 1 USD=1.336.300 TL. Paradan sıfırların silinmesi parayı maalesef çok daha değerli hale getirmiyor yada dengeleri değiştirmiyor. Bugünün değerinin 18,6 olduğunu düşündüğünüzde 1945 yılındaki 1 Türk Lirasının milyonlarca kat daha değerli olduğunu, çok daha fazla alım gücüne sahip olduğunu söyleyebiliriz. Paradan atılan sıfırlar geçmiş dönem değerlendirilmelerinde es geçilirse oldukça kafa karıştırıcı olabiliyor.

Umarım sizin için çok pahalı bir ders olmamıştır, çok geçmiş olsun. Yeni bir cüzdan oluşturduğunuzda asla private key bilgisini internete sürekli bağlı olan bir cihazda kullanmayın. Gerekirse belli bir kombinasyon ile sıralaması değiştirdikten sonra offline ortamda ve fiziksel olarak bir kaç yedek oluşturun.

Telefonu kaybetseydiniz, donanımsal bir hata ve/veya yazılımsal bir hata sebebiyle de varlıklarınızı kaybedebilirdiniz. Bu nedenle gözden çıkarabileceğiniz bir miktar olduğunu tahmin ediyorum. Bütün varlıklarınızı tek bir cihazın çalışmasına emanet etmek büyük hata olur. Kaybettiklerinizden ders çıkararak gelecek seferlerde çok daha dikkatli olacağınıza eminim.

Aslında artık faizi indiriyor olmaları bir anlam ifade etmiyor. Hiç kimseye bahsedilen oranlardan kredi verilmiyor, bankalara giderseniz ev kredisi yada araba kredisi bile çekilemediğini görebilirsiniz. Bankalar sözde daha kolay para buluyorlar fakat sadece özel bankalar çok yüksek oranlarla kredi teklif ediyor.

Bunun yanında kur korumalı mevduat hesabıyla aslında sonsuz faiz veriyor gibi görünüyorlar. Tüm bunlar olurken sürekli daha fazla Türk Lirası basmaya da devam ediyorlar. Geleceği umursamadan seçim politikası gütmeye devam ediyorlar ve bu gerilmiş potansiyel eninde sonunda açıpa çıkacak. Boş bir kasa ve ödenemeyecek borçlar ile yüzyüze kaldığımızda doların TL karşısında ulaşabileceği değerleri düşünmek bile istemiyorum.

Tekrardan hoşgeldiniz.

Vispilio'nun kampanya yönetim başlığına destek mesajı attığınız için ve Vispilio'nun adil bir yönetim sergilemeyeceği iddiasıyla negatif geri bildirim almıştınız. Üzerinden iki seneden fazla zaman geçti ve Vispilio tarafından dolandırılmış hiç kimse yok. Bunları belirterek Reputation kısmına başlık açmanız yanlış sebeplerle ve önyargıyla verilmiş negatif bildirimin kaldırılmasında etkili olabilir.

Hem blockchain kriptolar ile tanındı diyor hem de kriptoların hepsini kumar olarak görüyor. Blockchain teknolojisinin bitcoin gibi sadece paradan ibaret olmadığı kesin ama bitcoin ethereum gibi kriptoların blockchainin geleceği olacağı, blockchain temelli bir gelecekte paranın da blockchain temelli olup devletler tarafından basılmayacağı da kesin.


Bitcoin ve diğer kriptoların alışverişlerde kullanılmasını yasaklayıp blockchain konferansı yapıyor. Sadece seçim öncesi yatırımı olan cümleler. Önüne prompter ile konulmuş yazıyı okuduğunu bilmesem durumu garipseyebilirdim.

Ticaret oranı yada baz alınacak fiyat gibi detayları da ekleyip başlığı pazar yeri bölümüne taşırsanız ticaret yapabilecek kişilere daha kolay ulaşırsınız. Escrow kullanarak uzaktan işlem de yapabilirsiniz.

Asgari ücretin artmamasını değil hiç bir şeyin artmaması gerektiğini savunuyoruz. Enflasyonu asgari ücret tetiklemiyor aksine enflasyon asgari ücreti tetikliyor. Yüksek zam oranları almalarına rağmen alım güçlerinin düşmesinin sebebi bu. Son bir kaç senede en yüksek zam alan kesim asgari ücretliler olmasına rağmen 5 sene önce satın alabildiklerinden çok daha azını alabiliyor olmalarının sebebinden bahsediyorum.

2019 yılından bugüne dolaşan Türk Lirası miktarı 6 katına çıktı. 2019 yılında asgari ücretlinin maaşı 2020 Türk Lirasıyken bugün 5500 TL. Zaten artması gerekenin yarısı kadar artmış ve bu grup zaten yüzdesel olarak en yüksek zam alan grup. Şu an basılan para ile orantılı artış sergilemiş olsaydı dolar bazlı enflasyonu saymasak bile alım güçlerini korumak için 12.120 TL maaş alıyor olmaları gerekirdi. Ki dünyada dolar bazlı enflasyon olduğunu da eklerseniz bu para bile o insanların alım gücünü korumalarına yetmez.

Asgari ücret artışının enflasyonu arttırdığını söylemek hükümetlerin para basılmasının ve diğer saçma işlerinin üstlerini kapatmak için kullandığı basit ama saçma bir argüman olmaktan öteye gidemez. İşin kötü tarafı bu saçma söyleme inanma potansiyeline sahip insanların hala var olması.

Tam olarak bu sebeple gerçekten şeffaf ve keyfi olarak basılamayacak bir para birimine ihtiyaç var. Bu para birimi BTC olmak zorunda değil ama insanlar bir gün dolandırıldıklarını fark ettiğinde fiat paraların tamamı çöp olmaktan kurtulamayacaklar.

Bu özelliğin de foruma eklenmesi gerektiğini ve ekleneceğini düşünüyorum. Tek kişiye ait mesajları takip etme olayını müthiş kolaylaştırıyor. Şu anki versiyonda kullanıcının mesajlarını tarayıp içerisinde bulmanız gerekiyor yada TryNinja'ya ait Ninjastic Space üzerinde bu aramayı gerçekleştirmeniz gerekiyordu.

https://ninjastic.space/topic/5416941

Örneğin PowerGlove kullanıcısının öneri başlığındaki mesajlarını içeriyor. Yada daha genel olarak herkesin kaç post attığını ve postlarını görmek isterseniz topic ID olarak aratıp users sekmesini kullanmak gerekiyor.