[Sadece Grafik Analizi ve Diğer Analiz Yöntemleriyle Başarı Sağlanamasının Sebepleri]

Teknik ve teorik analiz, makro ekonomi, mikro ekonomi gibi kavramlar bilimsel kavramlardır. Daha önce açtığım bir konuda bahsedilen sahte grupların çoğunun bu kavramlardan haberi bile yoktur. Bunların gerçekliğini ben dahil kimse inkar edemez. Ancak bu kavramlar kripto para piyasasına maalesef tam anlamıyla uyarlanamaz. Oturmuş sistemlerde ve borsalarda bunları uygulayabilir ve çok yüksek oranlarda başarı elde edebilirsiniz ancak kripto para piyasalarında bu durumun işlememesi için kendime göre geçerli sebeplerim var.

Benim grafik analizinin tek başına yetersiz olduğunu söylüyor olmam tamamen kendi tecrübelerim ve düşüncelerimden ibarettir. Ben profesyonel bir borsacı değilim. Yatırım uzmanı hiç değilim. O yüzden lütfen yazdıklarımı okurken buna göre değerlendirin. Savunduğum şey kullanıldıkları alana kıyasla kripto para borsalarında daha etkisiz oldukları. Gelelim bu kavramların bana göre yetersiz olmasının sebeplerine. Sizinde fikirleriniz varsa bu başlık altında tartışalım ve birbirimize birşeyler katalım.



Sadece Grafik Analizi ve Diğer Analiz Yöntemleriyle Başarı Sağlanamasının Sebepleri

Bunlardan birincisi; bu kavramların geçerli olduğu diğer alanlara kıyasla kripto para piyasasında balinaların ve manipülatif ünlülerin çok fazla söz sahibi olması. Manipulasyonları ve haksız kazançları engelleyecek bir kurumun olmadığı yerde grafik analizi yaptıktan sonra hangi denkleme ve istatistiğe dayandırırsanız dayandırın başarı oranınız ciddi manada düşer. Örneğin, aylarca veri elde edilmiş ortalama hacime sahip bir coini sadece analize bağlı kalarak veya birkaç haber kaynağı ve tüyo yardımıyla analiz ettiğinizi düşünün. Saatlerinizi verdiniz, çalıştınız, didindiniz. Bugüne kadar bu teknikle yaptığınız çoğu tahmin tuttu ve herşeyinizi yatırdınız . Size en büyük tehlikeden bahsedeyim. Sahildeki süslü malikanesinde diğer balina kardeşleriyle martini içen bir abimiz, referans vasıtasıyla yanına gelen x bir programcıyı yaklaşık on dakika dinler. Alkolün ve röpteşambırın verdiği etkiyle fikir akıllarına yatar. Hemen adamantium kaplama özel dizayn telefonunu ister. Kahya getirir. Ortak yatırım danışmanlarını ararlar ve geçmiş olsun. Şimdi, nereye gitti sizin o yaptığınız analiz?

Elbette çöpe gitmedi. Siz elinizden geleni yaptınız. Ancak bunu bir wall street şirketi bilinçli olarak yapsaydı anında tepesine binerlerdi. Tabiki normal para piyasalarında da böyle manipulasyonlarla karşılaşılıyor. Ancak kripto para piyasasında dönen o kadar saçma değişken var ki tahmin edilmesi neredeyse imkansızlaşıyor.

John Mcafee Gibi Trollerin Piyasaya Etkisi

Bir diğer örneğimizse; John Mcafee. Kendisi mcafee yazılımının sahibi ve yazılım dünyasında bu yüzden tanınan bir kişilik. Özellikle bitcoin 1 milyon dolar olmazsa canlı yayında kasaba minnet etmem dediği için bayağı bir gündemde kalmıştı. Bu abimiz, son bir senedir twitter hesabında belirli kripto para önerileri paylaşıyor. Paylaştığı coin ciddi bir yükseliş kazanıyor ve ne kadar erken yakalarsanız o kadar yararınıza oluyor. Ancak beklendiği gibi belirli bir noktadan sonra eski yerine, hatta belki daha düşük hale geliyor. Şimdi bu garip arkadaş coin firmalarından ücret alıyor. Çünkü bir coinin hacmini o kadar kısa sürede arttırmak demek paha biçilemez bir reklam demek. Aynı zamanda en erken haberi olacak kişide elbette ki coinin geliştiricileri oluyor. Yukarıda bahsettiğim bilimsel analiz tekniklerinin asıl hitap ettikleri alanda, bu arkadaş bu hareketi yapsaydı ilgili kurumlar hayatını kaydırırdı. Hatta o kadar büyük sorunlar yaşardı ki artık düşüneceği tek şey yarın hangi coini yükseltsem değil, yere düşen sabunu eğilmeden nasıl alırım sorusu olurdu.

Tüm bu trolleri ve gerçekleşmesi zor olan bazı durumları bir kenara bırakırsak, kesinlikle kendinizi bu alanda geliştirmeniz gerektiğini söyleyebilirim. Sadece, yatırımlarınızı yaparken salt olarak grafik analizi ve diğer analiz yöntemlerini temel almayın. Gerçekçi olun. Birkaç analiz yöntemine bağlı kalarak bazı kazançlar sağlamış olmanız ne kripto piyasasında ne de normal piyasalarda sizi bir uzman yapmaz. Bu yöntemler başlı başına yeterli olsaydı büyük analistlerin yaptığı tüm tahminler tutardı. Evet, en önemli analiz yöntemleri ve size şans kazandıracak teknikler bunlar. Bunları öğrenebildiğiniz en iyi şekilde öğrenin. Ama yatırımınızı yapmadan önce diğer değişkenleride hesaba katarak hareket edin.

Saygılarımla.

[YTD :]

Kripto para dünyasına ilgi duyan ve yatırım yapan herkesin karıştırdığı ve cevap almakta zorlandığı, kimi zaman basit kimi zamansa çok karışık kavramları kısa açıklamalarla yazmak istedim. Kripto paralara yatırım yapan profesyonellerin aksine benim gibi hobi olarak ilgilenen ya da girmeye çalışıp terimlerin en basitlerini dahi anlayamayan birçok insan mevcut. Yazılanların bu konuda yardımcı olacağını umuyorum. Eğer eklenmesini istediğiniz başka bilgiler varsa yorum olarak yazmanız yeterli.



YTD : Her ne kadar şu anda bana komik gelse de ne olduğunu sormaya çekindiğim şeylerden bir tanesi bu kısaltma. Forumlarda, analizlerde ve yazılanlarda sıkça karşılaşabileceğiniz bu kısaltma ” Yatırım tavsiyesi değildir” anlamına geliyor.

Satoshi : Satoshi bitcoinin en küçük birimine verilen addır. Bitcoin 100 milyonda 1’e indirgenebilen bir para birimidir. Yani 1.00000000 bir bitcoine 0.00000001 ise bir satoshiye eşittir.

Market Cap : Coinin o anda piyasadaki toplam değerine verilen addır. Örneğin şu anda 10 dolar fiyata sahip ve piyasada 3.000.000 adet bulunan bir coinin market değeri 30.000.000 dolardır.

Rank (Sıralama) : Market Cap’e göre, coinin dünyadaki değer sıralamasını belirtir. Bu makale yazılırken 1. Bitcoin, 2. Ethereum ve 3. Ripple.

Volume (Hacim) : Gün içerisinde işlem yapılan coinlerin değerini belirtir.

Circulating Supply (Dolaşımdaki Miktar) :  Piyasada dolaşımda bulunan ve üzerinde işlem yapılabilen coinlerin toplam sayısını belirtir. Örneğin toplamda 21 milyon bitcoin olmasına rağmen bu makale yazılırken sadece 16 milyon civarı bitcoin dolaşımdadır.

Pump / Dump : Pump bir coinin pompalanması, yani piyasa değerinin arttırılması, dump ise bunun tam tersi olarak coinin piyasa değerinin düşürülmesidir.

Stop Loss (Kaybı Durdur) : Türkçeye kaybı durdur olarak çevirebiliriz. Bu emrin yaptığı iş tamamen budur. Örneğin 10 dolar civarından bir coin satın aldınız ve beklentiniz 15 dolar olması. 15 dolara satış emri verdiniz ancak sabah uyandığınızda birde baktınız ki coin 2 dolara inmiş. Aslında bir pump hareketinin ortasında giriş yapmışsınız. Stop Loss bu durumu engeller. Eğer 9 dolara stop loss koymuş olsaydınız %10’luk kabul edilebilir (yatırıma göre) bir kayıpla otomatik olarak o coinin satışı engellenecekti.

HODL : Aslında “hold” olması gereken terim dünyanın en büyük bitcoin forumunda, o sırada dertli ve içmekte olan bir kullanıcının “Ben bu işi yapamıyorum sizin kadar akıllı değilim ulan” diye başlayan isyanının “I am hodling” kısmından ortaya çıkmıştır 🙂 Ve alınan coinin uzun süre bekletilmesine dayanır. Bir coini alıp uzun süre tutan kişiler kullanır.

Short Term – Mid Term – Long Term : Kısa vadeli / Orta vadeli /Uzun vadeli

Fork : Coinlerin çeşitli sebeplerle bölünme işlemi. Orjinal coin sabit kalmaktadır.

Coin Burn : Bu işlem daha çok yüksek sayıda bulunan coinlerde uygulanmakta. Yani 20.000.000 adete sahip bir coin olsun. Bunun %20’sinin “burn” edileceği söylendiyse 400.000 coin yok edilecektir. Bunun her zaman fiyata + sağlamayacağını da bilmenizi isterim.

Bounty : Bountyler kısaca ödül kampanyalarıdır. Piyasaya çıkacak coinler genellikle reklam amaçlı bu tarz kampanyalar yaparlar. İçeriklerinde genellikle sosyal medya hesaplarımızı takip et, imzamızı forumda kullan ve şunu kazan tarzında ödüller bulunur.

ICO : Bu terimi halka arz olarak açıklayabiliriz. Örneğin yine yeni çıkacak bir coinimiz olsun ve yatırım toplamak istesin. Normalde çıktığında 1 dolarla çıkması planlanan coini size 100 dolar karşılığında 200 tane verdiklerini düşünün. Böylece hem geliştiriciler yatırım almış olur hem siz daha ucuza coin satın almış olursunuz. Aynı zamanda coinin reklamı yapılmış olur. Ancak son zamanlarda parayı toplayıp kaçan birçok ico bulunduğundan girerken dikkatli olmanızı tavsiye ederim.

KYC : Know Your Customer. Son zamanlarda hayatımıza giren bir terimdir . Terör, para aklama, kaçakçılık gibi suçların engellenmesi için kimi coin geliştiricleri tarafından genellikle icolarda yapılan bir işlemdir. Pasaport veya kimlik kartınızla olduğunuz kişiyi doğrularsınız. Böylece olası bir suç durumunda iki tarafta rahat eder.

[VIP Tahmin Grupları Kazandırıyor Mu?]

Forumlarda ve sosyal ağlarda kripto paralar hakkında araştırma yapmaya çalışan çoğu kişinin dikkatini “VIP Tahmin Grupları” çekmiştir. VIP açılımı çok önemli kişi demektir. Siz de bu seçkin kişiler arasına katılıp 3 çokomel karşılığında mükemmel tavsiyeler alabilirsiniz ve onlar gibi bir gecede milyarder olabilirsiniz. Kendi yatırımlarında da gruba verdikleri tavsiyeleri uyguladıklarından ve über zengin olduklarındani, bu seçkin kişilerle konuşmanız ve gruba girmeniz oldukça zordur. Çünkü seçkin ve soylu bu haşmetmeaplarımız, ancak kendileri gibi yüklü cüzdanlara sahip insanlarla muhattap olurlar.

Olayı çok fazla saptırmadan konunun inceliklerine gelelim. VIP tahmin grupları sizden belirli ücretler talep ederek analizlerini dışarıya kapalı gruplarda paylaşmayı vaadeder. Her gün yenisi türeyen bu gruplar genellikle telegram, whatsapp, discord gibi toplu mesajlaşma uygulamaları kullanıyorlar. Gruplar dışarıya kapalı olduğundan ücreti ödemeden paylaşımları ve tahminlerini göremezsiniz. Şimdi aklınıza biz on kişi danaya girer gibi bu ücreti ödeyip dışarıyla paylaşırız kazancımıza kazanç katarız veya bunu yapan birileri elbette vardır fikri gelebilir ancak yanılıyorsunuz. İçeriye girdiğiniz anda siz de seçkinlik ve soyluluk niteliklerini bir telegram linki ile edindiğinizden aklınız şaşar. Bir yandan da bir tek ben mi eşeğim arkadaş ödesinler parayı onlar da tavsiye alsınlar diye düşünürsünüz.

VIP Tahmin Grupları Kazandırıyor Mu?
Her ne kadar bunu belirli gruplara girip çevresine açan insanlar olsa da uygulamada yine bir sorun çıkar. Çünkü sezonun sonunda KAZANAMAZSINIZ. Hiç kazanamazsınız demiyorum. Sadece biraz düşünmenizi istiyorum. Sosyal ağlarda hergün en az bir kere şu paylaşımı bir para destesi altında iddaa kuponu temasıyla görmüşsünüzdür. ”Ahmet abime çok teşekkür ederim. Karım beni terkedecekti. Borç batağındaydım. İntiharı bile düşündüm. Bankalar evime haciz gönderdi ancak allah razı olsun bana bu iddaa kuponunu yolladı ve bir günde hayatım değişti. Artık karımla aram çok iyi. Araba bile aldım. İnternette bunun gibi onlarca paylaşım var ama onlar dolandırıcı ahmet abi gibi değil. Siz de sonuna kadar güvenebilirsiniz. En başta inanmıyordum şimdi gözlerime inanamıyorum “. Evet . Tanıdık geldi değil mi?



Şimdi, başlangıçta bu iddaa tahmin grupları türerken çoğu kişi 100 liraya kupon aldı. Tutan oldu tutmayan oldu. Endişelenmeyin sizin almadığınızı biliyorum. Bir arkadaşınız almıştır. Ardından işin gerçeği ortaya çıktığında artık bu paylaşımların altında önceden alan arkadaşların “ kardeş madem o kadar tutturuyorsun neden varını yoğunu satıp basmıyorsun 100 liraya mı düştün” isyanlarını görmüşsünüzdür. Bu VIP tahmin gruplarıda tıpkı bunun gibidir. Evet aralarında bazı kişiler cidden profesyoneller. Zaten bu yüzden bu grupları ayakta tutabiliyorlar. Ancak sizden giriş için 0.1 btc isteyen bir VIP tahmin grubu gerizekalı mı her gün 50 kişilik gruptaki insanların gece 5’te tahmin için telefonlarını açsın. Bu adamlar, sözde uzun yıllardır normal borsada olan insanlar. Elbette ki bu kadar yıldır piyasada olan birinin parası da vardır. Yapar yatırımını 3 – 4 bin lira için sizinle uğraşmazlar.

Kuponcu Gruplarla Gerçek Analistleri Birbirinden Ayırmaya Çalışın
Bitcoin ilk çıktığından beri piyasa olduğunu, bundan öncesinde 7 yıl istanbul borsasında dev yatırımcılara danışmanlık yaptığını iddaa edip fiat tipoya binen “analist” stalklamışlığım var. Biraz gözünüzü açın. Daha ilk zorlukta sözde profesyonellere dünyanın parasını kaptırırsanız, işin kurdu olmuş dünya devlerinin bulunduğu piyasada sizi çekirdek niyetine çitlerler. %95 yatırım arttırma oranı veren bir VIP grup 0.1 btc’nin peşinde mi koşacak? Her şeyi geçtim sadece artış garantisi değil adam direkt olarak en az ne kadar en çok ne kadar artış yaptıracağını hesaplamış. Yazdıklarım herhangi bir VIP grubunu direkt hedeflemiyor. Makale dizisi boyunca kullanacağım vip tahmin grubu kavramına dahil olanları ücretli profesyonel bazı gruplardan nelerin ayırdığını anlayacaksınız.

Senelerdir kripto paralarla ilgileniyorum. Çevremde onlarca kişi bu VIP gruplara üye oldu. Hala üye olmaya devam edenler var. Bunlarla alakalı sosyal medya içeriklerini ve forum konularını da özel olarak takip ediyorum. Bazıları yabancı olmak üzere 10 adet vip tahmin grubu üyesine erişimim olduğunu varsayarsak. Hepsine sorduğum soru şu oldu; “Bana sadece bir tane VIP tahmin grubu gösterin. Bitcoin 20.000 dolardan aşağı giderken 8000 dolara kadar yaptıkları tahminlerin kaç tanesi tuttu. Ve 20.000’den sonra bu çakılmayı tahmin edebilen var mı?” Cevabı tabii ki siz de tahmin ediyorsunuz. Cevap 10’da 0 (sıfır).

Çevremdeki yatırımcılardan ve çok fazla araştırdığımdan ötürü, gördüğüm tek şey ücretleri bazen 1 bitcoine çıkan, neredeyse tüm vip analiz grupları bitcoin 20 bin doları aştığında ve ardından ayı sezonuna girildiğinde  bunu öngöremedi. Tahmini tutan analizcilerin çoğu yanlışlıkla tahmin tutturdu. Bunu nereden anladın diyecek olursanız, son seferde tutturan analizcilerin geçmiş tahminlerine bakabilirsiniz.

Kendi gözümle gördüğüm birkaç şeyden biri de şu: Bitcoin 18 bin dolarken adamın tahmini herhangi bir zaman aralığı vermeden 17.500 veya 18.500 aralığında olacağı. Yahu arkadaşım, zaten bu bitcoin 18.876 dolarda sabit kalmıyor. Ya aşağı gidecek ya yukarı . Bunu abuk subuk süslü terimlerle aktarman saçmalığını değiştirmiyor. Fiyat aralık tahmini elbette yapılır ama iki gün sonra bitcoin 17 binden 16 binlere düşerken evet tahminimiz her zamanki gibi  tuttu dersen olmaz o iş. Demem o ki birazcık gözlemleyerek bu tarz saçmalıkların size yarardan çok zarar sağlayacağını anlayabilirsiniz.

VIP Tahmin Gruplarının Boğa Sezonunda Artma Sebepleri Nelerdir?
Elbette ki aralarında yüksek tahmin oranlarına sahip profesyonel yatırım uzmanları ve ekonomistler var. Ancak bu uzmanlardan 10 grupta sadece bir iki tanesinde bulabilirsiniz. Onlarda çarkta dişli olmuş haldeler. Şahsen benim tanıdığım, kripto piyasasına gireli daha bir sene olmamış ve şu anda ciddi bir vip tahmin grubu sahibi var. Kendisi ile fazla muhabbetim olmamasına rağmen yazdıklarımın çoğunu kanıtlar nitelikte işler yapıyor. Peki bu gruplar hiç mi kazandırmıyor? Evet, kazandırıyorlar. Bu gruplara giren insanlar salak değil. Öncelikle normal gruplarından kısıtlı ve tutan paylaşımlar yapıyorlar. Ardından diğer analizlerinin vip tahmin grubunda yer aldığını söylüyorlar. Ama bilin bakalım bunu hangi dönemde ağırlıklı olarak yapıyorlar? Elbette ki boğa döneminde. Yani, vip tahmin gruplarına her geçen gün yenisinin eklendiği dönemde. Bu grupların çoğunun, düşüş sezonuna girildiğinde ya tahminlerinin azaldığını ya da yavaş yavaş kapandıklarını göreceksiniz.

Boğa döneminde ilk 100 listesine girmiş herhangi bir kripto paraya çok küçük aralıklarla artış tahmini verirseniz ve yanlışlıkla o gün ayı piyasasına girilmezse tahmininiz zaten tutar. Bunun gibi 10 tahmin sonrasında açılmaya başlarsınız. Tıpkı yukarda bahsettiğim arkadaş gibi, asgari ücretli işinizi bırakırsınız. Ardından hemen birkaç teknik analiz kitabı. Hemen çok ünlü yatırımcıların tahminlerinden kırpmalar. Biraz ingilizce abuk subuk terminolojik kelime bilgisi. Üzerine biraz da az önce bahsettiğim halka açık tahminler yapan yatırımcılardan çaldığınız grafikleri editleyip paintten oklar çıkartarak grafik analizleri serperseniz hayırlı olsun. Geriye sadece az çok borsayla uğraşmış bir ekonomist yada orta seviyenin üzerinde maddi geliri zaten öncesinde var olan ve sizinle aynı kafada bir ortak kalıyor.

Profesyonel Analistler ve Ekonomistleri Nasıl Ayırt Edersiniz?
Bu makalede yazdıklarımı haksız kazanç elde etmeden gerçekçi ve profesyonel çalışan doğal olarak bunun hakkını isteyen analistler için veya onların kurdukları gruplar için yazmadım . Kelimelerini sadece süsleyerek bu piyasaya büyük hayallerle giren insanları birazcık da biz tırtıklayalım diye düşünen kalitesiz vip tahmin grupları için yazdım. Size %100 oranda bir şeyi başaracağını söyleyen herkesten ve her gruptan uzak durun. Gerçekten, bu işi hakkıyla yapan profesyoneller bunun farkındalar ve hiçbiri kendi tahminlerinin yüzde yüz oranda hatta seksen oranda tutacağınız kimseye söylemiyorlar. Çünkü böyle bir şeyin onların saygınlıklarına zarar vereceğini biliyorlar. Elbette ki analiz biliminde başarılı olursanız balina manipulasyonu gibi durumlar gerçekleşmediğinde kazanma ihtimalinizi kat kat arttırırsınız ve bunu bilime dayalı, güvenli bir şekilde yaparsınız. Ancak boğa sezonunda birkaç tahmini tutmuş ve vip tahmin grubu açmış insanlara paranızı kaptırmayın. Bitcoin forumun fon bölümüne girdiğinizde, zamanında uzman gözüyle bakılan adamların piyasa sıkıntıya girdiği anda nasıl topukladıklarını göreceksiniz.


Bu tarz grupların güvenilir olanları yok mu, diye soruyorsanız elbette aralarında cidden mantıklı tahmin yapan insanlar var. Ancak ben onları makale dizisi boyunca bahsettiğim gruba dahil etmiyorum. Analizlerini kesinliğe dayandırmadan, kullanıcılarına garanti vermeden, sadece yaptığı bilimi ortaya koyduğu için ücret isteyen ve işi sadece bu olan adamlar size birşey kaybettirmez. Bahsedilen vip tahmin grupları sloganları “%100 kazanç, uzman yatırımcımız x senelerdir milyar dolarlar kazandı size de kazandıracak, biz evimizi arabamızı bu kişi sayesinde aldık” şeklinde olan gruplar. Yeter ki bunları birbirinden ayıracak kadar gözünüz açık olsun. Piyasada ücretsiz şekilde yararlanabileceğiniz onlarca kaynak var. Öncelikle bu kaynakları tüketin. Ardından daha profesyonel arayışlara çıkarsanız, zaten parasının hakkını verecek insanları kendiniz bulacaksınız. Sadece bitcoin forumda lokal bölümünde takılıyor bile olsanız o kadar değerli tavsiyelerle karşılaşacaksınız ki bunların hiçbirine gerek olmayacak.

[İnsanların Tavsiyelerini Dinleyin Ancak Kendi Düşünceleriniz Doğrultusunda Hareket Edin]

Birkaç senedir hobi olarak kriptolarla ilgileniyorum. Uzman değilim ve kendimi sadece bir amatörün üstü olarak adlandırabilirim. Gerek forumlarda okuduklarım gerekse kendi gözlemlerimle öğrendiğim bazı yatırım yöntemleri var. Aslında hergün forumda yazılan şeyler. Siz daha bilgili üyeler için pek birşey ifade etmesede piyasaya sıfır bilgiyle girecek bazı kişilere yararlı olacağını düşündüğüm bazı makaleler yazıyorum. Hit ve link kaygısı gütmediğim bir bloğum vardı ancak adresini vermeyeceğim ve alta eklemeyeceğim. Makalelerin tepki almayacağım bölümlerini buraya atmayı düşündüm. Umarım bir kişininde olsa yararına olur. Makaleler blog için yazıldığından biraz uzun olacak bu yüzden kusuruma bakmayın.

Her gün, ‘Bir milyon lira kazandım!’ içerikli onlarca forum başlığı, haberlerde pompalanan bitcoinden bir gecede milyarder oldu haberleri, amcamın oğlunun arkadaşı bu işe 100 dolarla başladı sabah bir kalktı şimdi holdingi var şerefsizin söylentilerini hepimiz duyuyor ve görüyoruz. İnsanlar, genel olarak çalışmadan para kazanmayı çok sevdiğinden bu piyasaya giren herkesin milyarder olacağını düşünüp büyük umutlarla resmen saldırıyorlar. Fakat piyasaya girene kadar ne bir araştırma yapıyorlar ne de bir yol haritası çiziyorlar. Sonuç doğal olarak hüsran oluyor.

Ne kadar klişe olsa da o meşhur söz ile başlayacak olursam; ” Borsa, sabredenlerin sabredemeyenlerden kazandığı paradır ” diyor ve açıklıyorum. Eğer bu piyasaya girdiğinizde kafanızda bir lamborghini hayali varsa, amcanızın oğlu bu işten ev aldıysa ve inat ettiyseniz siz de alacaksanız, borçlarınızı bu piyasadan kazandıklarınızla ödemek istiyorsanız ve hiçbir bilginiz yoksa hoşgeldiniz. Ama kaybetmeye bir tık kadar yakınsınız.

Bu piyasadan kazanılan parayla elbette spor araba alınabilir, borçlar temizlenebilir, ev alınabilir. Bunları yapan binlerce insan var. Ama sizin kaybetmeye yakın olmanızın tek sebebi bir bilgi birikimi olmadan büyük hayallerle ve heyecanlı şekilde dalış yapmanız. Öncelikle sakin olun. Bu yazı süresince  verilen tavsiyeler hem kendi tecrübelerim hemde bu piyasada ciddi para kazanmış ve kazanmaya devam eden profesyonelleri gözlemlediğimde gördüklerimdir.

İnsanların Tavsiyelerini Dinleyin Ancak Kendi Düşünceleriniz Doğrultusunda Hareket Edin

– Amcanız, dayınız, komşunuz, forumdan arkadaşınız bir coin için size al al al diye ısrar ediyorlar ama nedenini söyleyemiyorlarsa almayın. Evet kazanabilirsiniz. 2 katına da çıkabilir. Ama gidip pokerde de kırmızıya basabilirsiniz.

Yapılan tüm profesyonel analizlerin temeli topluluk hareketleridir. Hangi durumda piyasadaki insanların ne hareket yapacağını anlayabilir veya daha önceki durumları okuyabilirseniz kazanırsınız.

Eğer çok fazla dillenen bir konu varsa coini önce araştırın. Kimse söylediği için herhangi bir coine yatırım yapmayın.

– Eğer bir coinle ilgileniyorsanız mutlaka ama mutlaka whitepaper’ını okuyun. 15 dakika kaybedersiniz ancak çok büyük bir artıya geçersiniz. Nasıl ki biri size söylediği için bir işyeri almıyor önce araştırıyorsanız coinlere de bu davranışınızı uygulayın. Kaybedeceğiniz sadece kısa bir zaman olur.

– Coin fiyatının çok düşük olması ilerde kesinlikle çok yükseleceği anlamına gelmez. Diğer değişkenleri bir kenara bırakırsak dolaşımdaki coin sayısı bu konuda önemli etkenlerden bir tanesidir.

Dolaşımdaki coin sayısına bakın ve düşünün. Sizce şu anki market durumunda dolaşımda 200 milyar adet olan bir coinin 0.001 dolardan 100 dolar olması arkasında bir teknoloji olmadan mümkün mü?

– Yine yukarıdaki maddeden örnekle elinizde çok fazla coin olması çok kazanacağınız anlamına gelmez. Kazancınızı yüzde olarak hesaplamaya çalışın. Aynı fiyata aldığınız 1000 adet coin ve 1 adet diğer bir coin %20 artışta aynı parayı kazandıracaktır.

– Bir coine yatırım yapmak istiyorsanız sosyal medya hesaplarını, resmi sitesini ve bitcointalk forumunda hakkında yazılanları takip edin.

– Yatırım yapacağınız coinin yol haritasını öğrenmeye çalışın. Bu bilgi genellikle birden fazla yerde bulabileceğiniz basit bir bilgidir. Whitepaper, resmi site ve forum bunlardan birkaçı.

– Kişisel tecrübeme göre, teknolojisine inandığım ve ‘böyle bir teknoloji olsa ben kullanırım’ dediğim her projeden kazandım. Bu sizin de kazanacağınız anlamına gelmez ama en azından bir fikir edinmenizi sağlar

– Bir coinin yeni ve büyük bir borsaya girmesi, cüzdan güncellemesi veya çıkartması, fork yemesi vs. gibi durumlar genel olarak coin fiyatını arttırır. Ancak dikkatli olmalısınız. Coinin windowsa çıkardığı cüzdanda bulunacak bir açık düşüşe sebep olabilir. Analizlerinizi iyi yapın.

– Eğer bir ico’ya girecekseniz geliştirici ekibi ve başarmaya çalıştıklarını çok iyi inceleyin. Destekleyecek köklü firma haberi varsa bunlara iyi bakın.

– Coinler hakkında geliştiri ekip kendisi dahi paylaşsa her habere inanmayın. Fiyat manipülasyonu yapıyor olabilirler. Örneğin X coin Apple ile anlaştık artık Apple Store bizim coinimizle ödeme yapacak derse sevinin ama karşı taraftan da böyle bir güncelleme geldiğine emin olun. Böyle bir coin,fiyatını katlar. Yüksek fiyattan alırsınız ama Apple’dan gelecek bir yalanlamayla hayalleriniz gün batımına yelken açar.

– Coinlerden önce kendinizi analiz edin. Nasıl bir insansınız? Sabırlı mı ? Risk seven türden mi ? Her duyduğunuza inanır mısınız ? Araştırmak sizin için bir hobi mi ? Bunlar ve bunlar gibi birçok özelliğiniz kazanmanızda veya kaybetmenizde etkili olacaktır.

– Uzun vadeli bir yatırım mı yapmak istiyorsunuz yoksa orta vadeli bir yatırım mı? Anlık al-satlar ile mi uğraşmak istiyorsunuz? Yukarıdaki maddeye baktığınızda kararı kendiniz verebilmelisiniz.

Örneğin ben uzun vade yatırımcısı değilim. Çok sabırsızım. Takip ederim, araştırırım ama riski de severim. Yatırım olarak değil de hobi olarak baktığımdan şimdilik para benim için ikinci planda. Bu yüzden kısa vadeli al-satlardan kazanabiliyorum ama uzun vade diye başladığım her coinden zarar ederim eminim ve etmişliğimde var. Çünkü beni şeytan dürtüyor önümde görüp hareket ettirmediğim zaman 🙂

Eğer siz daha sabırlıysanız, araştırmacıysanız ve mantıklıysanız uzun vadede elbette daha çok kazanabilirsiniz. Al-sat yapmaya kalktığınızda fazla beklediğiniz için terse düşebilirsiniz. Bu yüzden kendinizi iyi analiz edin ve yatırımlarınızıda kendinize göre yapın. Şahsen ben devam eden bir grafiği hiçbirşey yapmadan elimde kahveyle saatler boyunca izleyebilirim. Ama uzun vadeli yatırımda bunu yaptığım zaman kararlarım etkileniyor.

–  Eğer yeni yatırımcıysanız benim stilimdeki kısa vadeli al-satlardan mümkün olduğunca uzak durun. Topluluk mantığıyla hareket edecek birkaç sefer kazanacak ardından haftalarca terste kalacaksınız. Bugüne kadar konuştuğum ve tavsiye verdiğim pump-dump coini kovalayan tüm yeni yatırımcılar istisnasız buna düştü. Ben de düşmüştüm acısı kötü oluyor. Tam o sırada takip ettiğiniz bir coin dip görür millet uzay aracına binerken camdan seyredersiniz.

– Ne yaparsanız yapın ! Ne yaparsanız yapın ama panik satış yapmayın. Başkalarını zengin edersiniz.

– Kısa vadeli düşündüğünüz coinlere ya tutarsa diye yüksekten girmeyin, tutmaz. Tutsa da tatmin olamazsınız, düşüşe başladığında terste kalırsınız.

Yukarıdaki hiçbir madde direkt olarak bir yatırım tavsiyesi değildir. Uygulayıp kazananlardan gördüğüm ve kendim uyguladığımda kazandığım ve dikkat ettiğim püf noktalardır.