Adamlar devamlı 2. Abdülhamiti yad ediyorlardı zaten. Sonunda ona benzediler. İşin kötü tarafı ne kadar başarısızlıkları varsa onları tekrar yaşatıyorlar bize.
Kesinlikle
bugüne kadar hiçbir siyasal vaadlerinde yalan söylemediler. 40 yıl önceki sözlerini de unutmadılar.
Konuyla alakalı bir değerlendirme ekleyeyim. Duyun-ı Umumiye bence Mckisney'den çok daha faydalı bir kurumdur. D. U. bazı vergi kalemlerinin toplanması işini üstlenen içerisinde büyük devletlerin ve Osmanlı temsilcilerinin bulunduğu bir idareydi. Mckinsey ise arkası oldukça sağlam olan etkili bir danışmanlık şirketi. Bu açıdan ufak bir farklılık var elbet. Ama belirtmek gerekir ki Duyun-ı Umumiye ile birlikte Osmanlı devleti ilk kez o dönem şartlarında modern vergi toplama yöntemlerini kullanabilmiş ve bu kurum devlet gelirlerine ciddi bir katkı sağlamıştır. Ayrıca Duyun-ı umumiye (yönetim kurulu üyelerinin maaşları dışında) devlet hazinesine herhamg, bir yük getirmeiştir. Şimdi bu Mckisney hadisesi daha beter. 3-5 verginin toplanması nerede tüm bakanlık verilerinin paylaşılması nerede. Ayrıca Osmanlı devleti bürokratik teşkilatı o yıllarda dahi yeterli teknik personele ve bilgiye tam anlamıyla sahip değildi. Günümüzde ülkemizde çok saygın hesap uzmanları ve teknik danışmanların bulunması bir yana bu iş için kurulan Sayıştay vs kuruluşlar var. Hiç ihtiyacımız yok. Son olarak bu kurum onlarca, belki de, yüzlerce milyon dolarlık faturalar kesecektir yapacağı değerlendirmeler için. Bu cümlelerimi millilik gibi rasyonalize edemediğim kavramlar ekseninde söylemiyorum. Tamamıyla realist bir bakışla yaklaşıyorum. Hepimizin malumu bu icraatle alacaklılara kısmi güven verilmiş ve ABD lobilerine para yedirilmiştir. Bir mecburiyet olabilir ancak vatandaşlar olarak bir ciddi açıklama beklememiz de hakkımızdır.