Private / Seed Roundlara Katılım

Seed aşamasında bir projeden haberdar olmak çok kolay değil, bütün start up projelerde olduğu gibi kripto dünyasında da gizli bir kast sistemi mevcut. Apple'ın ilk günlerindeki gibi düşünebilirsiniz fikri bulan kişi olası güçlü yatırımcılara ulaşır. Yada projeyi ortaya çıkaracak ekip piyasada geniş bir ağa sahipse zaten belirli bir zümreye ulaştırır bilgiyi. Ünlü yatırımcıdan yatırım almanın en büyük avantajı onun ismini kullanacak olmalarıdır. Seed aşamalarına katılan VC'leri incelerseniz neredeyse bütün projelerde aynı yatırımcılara denk gelirsiniz bu yüzden. Hem yatırımcı hem de projeyi ortaya koyan kişi için win win durumudur. Aynı zamanda bu yatırımcıların bağlantıları proje için yeni network'ler sunar. Bu yüzden bazı projeler ünlü yatırımcılara bedavaya birim vermeye bile hazırdır. Yani yeni başlayan herhangi bir kişinin seed aşamasından bireysel olarak alım yapması imkansıza yakındır. Eğer birisi sizi seed aşaması için kabul etmişse %99 ihtimalle dolandırılacaksanız demektir.

Private aşamada ise projeler biraz daha az seçici davranıyorlar. Kendi tanıtımlarına katkıda bulunabilecek bir alt kademe gruba katılım hakkı vermeyi tercih ediyorlar. Yani projeye artı bir değer katma olasılığınız yoksa yine katılımınız imkansıza yakın. Bazı projeler yatırım fırsatlarını sadece akredite kişilerle sınırlı tutar.

Bazı seed ve private sale yatırımcıları ise risksiz iş yapmayı sevdikleri için belli bir yüzde kar ile yatırımlarını başka kişilere satarlar. Bu kişilerde genellikle üzerine kar ekleyerek pool'larda bu birimleri daha alt gruplara satacak kişilerdir. Bir pool üzerinden erişim sağlamak en kolayı gibi gözükse de çok fazla risk barındırır. Pool sahipleri ve onların birimleri aldıkları kişiler tarafından dolandırılma riskini göze almanız gerekir. OTC havuz sistemlerini internet üzerinden daha önce hiç kullanmadığınız bir siteden alış veriş yapmak gibi düşünebilirsiniz paketin içi tamamen boş çıkabilir. Bunun yanında son dönemde yükselen ilgi ile birlikte pool sahipleri aldıkları yüzdeden daha fazlasını kazanabilmek için fırsatı gördüler ve kendi birimlerini sürerek kullanıcılara bunlardan belirli miktarda satın alma ve satmama gibi zorunluluklar getirdiler. Şöyle düşünün aslında private sale alımı yapmaya çalışırken piyasayı sizden çok daha iyi bilen kişilerle ticaret gerçekleştiriyorsunuz. Yüksek ilgi anlarında bir malı normal fiyatının 10 katından müşterilerine satan pool sahiplerini gördüm. Ateşle dans etmeyi seviyorsanız ve kendinizin buna hazır olduğundan eminseniz deneyebilirsiniz, yine de dolandırılma ihtimaliniz hiç az değil.

Piyasaya ilginin çok düşük olduğu zamanlarda uzun vadeli projeler için hamleler gerçekleştirirseniz başarıya ulaşma ihtimaliniz çok daha fazla olur. Çok fazla rakibiniz olmaz. Piyasanın çok kötü olduğu dönemlerde sistemin nasıl çalıştığını öğrenerek kendinize çok geniş bir network oluşturmalısınız. Oluşturduğunuz network ne kadar genişse piyasadaki haberleri almanız o kadar kolaylaşır.

Şunu da unutmayın bir start up'a yatırım yapmak her zaman ciddi riskler taşır. Örneğin arkadaşlarımla grup olarak private sale aşamasına katıldığımız binance labs, XRP capital, Okex, NGC v.b. yatırımcılardan yatırım toplamış bir proje bizi katılım aşamasında kabul ettiğinde çok sevinmiştik. Ancak söz verdikleri piyasaya çıkış tarihinin üzerinden neredeyse yarım yıl geçti ve bu dönemde ekip projeye olan ilgiyi öldürebilecek bir çok hata yaptı. Her zaman böyle olacak diye bir kural yok ancak çok güçlü yatırımcılara sahip olsa bile işin kötü gitme olasılığı her zaman var.