ben daha önce scam projeye verdim. verdikten sonra aklıma kurt düştü araştırdım evet kyc bilgileri satılıyor.
2018 başında tek bir dökümanın değeri 0.3 eth'miş. 1000 civarı. bunun sebebide abd ve çinin ico yasağı. bu yüzden bu derece kıymete bindi.
şuan icolara katılım düştü ve kyc dğerleri 0.02 eth'ye kadar düşmüş.
scam proje ingiltere kaynaklıydı, ingilterenin resmi kuruluşlarına mail atıp şikayet ettim.proje sahibi olan kişi şikayet edebilirsin kayıtları kanuna göre tuttuk ingiltere kanunları diğer ülkeler gibi değil çok katı fln dedi. projenin tokenleri değer olarak tamamen sıfıra vurdu idexe girdi ve daha sonra düşük volumden delist oldu. softcap yapamadı ama yatırımcıların parasını geri iade etmedi. projeyi askıya aldık, piyasa toparlanınca tekrar deneyeceğiz diyor.
bende adama dedim tokeni geri vereyim kycyi sil. gdpr gereği hakkım var vs. adam kabul etti. 4 ay sonra sildirdim ama bu süre içinde sattımı satmadı mı bilmiyorum.
---
bu satılan kyclerin çok az bir kısmı ico kaynaklı. bilmediğiniz başka kaynaklar daha var. örneğin bahis sitelerinin bir çoğu selfili kyc istiyor. bu kycleri canlı desteğe veriyorlar, mail atarak whatsapptan yada telegramdan veriliyor. yani asgrai ücretli bir canlı destek çalışanın elinin altından geçiyor. ve hiçbir veri koruması yok haliyle. para ettiğini biliyorlarsa bunları satarlar. bilmiyorlarsada para ettiğini bilen kişiler gelip toplu kyc için teklif verirler, bu şekilde öğrenmiş olurlar.
geçen bir arkadaş yanımda telefonunu çıkardı galariye girmişti, baktım galeride selfiliki kimlikli fotoğrafları vardı. dedim ne için çektin bunu? bahis sitesine attım dedi. 3000 lira fln tutturmuş çekmek için istemişler. yani adam çekmiş hiç sorgulamamış ve umrumdada değil. yani satılan kyclerin bir çoğu bahiscilerin kycsi. bir bahis sitesi açılıyor 500 lira bonus veriyor. adam oynayıp kazandıktan sonra kyc istiyor.
Yine farklı bir kaynak olarak ruslar var. Bu kişiler yazılı halde sahip oldukları kimlik bilgileri ile ingilitere passaportu yapıp foto çekiliyorlar.
Avrupalı kyc diye satıyorlar. kyc satıcılarının arasına girdim bir çoğu rus ve ukraynalı. adama dedim bana selfileri örnek olarak göster beğenirsem alırım.
gösterdi, selifideki tipler rus ama passportlar avrupa.
---
gecen gün suriyleilieri polisler kimlikli selfie fotoğraflarını çekiyordu. güvenlik sebebi ile 80.000 bilgi toplamış.
haberi görünce dedim devlet sanırım kyc sektörüne girdi.
malum iran ambarogusu fln var kripto ile delmeleri gerebilir.
---
ne yapmalıyız?
civic id2020 verime gibi projeleri desteklemeliyiz. kimlik doğrulama işlemleri tek bir merkezden olmalı. bunun için düzenleme yapmalılar. bu belgelerin satıldığı ve kimlik doğrulamak için hiç bir boka yaramadığını, sec,fda gibi kuruluşlara mail atarak bildirmeliyiz.
Ben bu problemin en geç 1-2 sene içinde çözüleceğine inanıyorum.
insanların kendilerinin nereye üye olduklarını görebileceği bir sistem gerekiyor. kendi yapmadığı bir işlem varsa görür ve müdahale edebilir.
