Blockchain Ölçeklendirme Çözümleri: Yan Zincirlerin Önemi
Blockchain teknolojisinin popülaritesindeki büyük artışa ve dünya çapında bir dizi farklı endüstriyi tamamen etkileme potansiyeline rağmen endüstrinin ilerlemesini engelleyen hâlâ birkaç büyük engel vardır.
Blockchain teknolojisinin en büyük eksileri, son birkaç yıldır geliştiricileri sürekli olarak rahatsız eden ‘ölçeklenebilirlik trilemması (üç önermeli durum)’ olarak özetlenebilir. Esasen Blockchain’in ölçeklenebilirlikten, güvenlikten veya merkezsizleşmeden ödün vermeden şu anda mevcut olamayacağı anlamına gelir.
Yıllar boyunca bir dizi ölçeklenebilirlik çözümü önerilmiştir. Ancak şimdiye kadar çoğu, nihayetinde onları uygunsuz yapan göze çarpan kötü yanlara sahipti.
Son yıllarda önerilen iki önemli ölçeklenebilirlik çözümü önemli bir potansiyel göstermiştir. Bunlar, Yan Zincirler ve Sharding (parçalama) olarak bilinir.
Bu iki çözüm sıklıkla karşılaştırılır. Yan Zincirler, en yeni çözümdür ve Sharding’e göre birkaç dikkate değer avantajı vardır.
Birçok şirket, Yan Zincirlerin faydalarını gerçekleştirmeye başlıyor. Şu anda bunu yapmak için güçlü bir çaba gösteren en büyük şirketlerden biri de Aelf’dir — son derece etkili, özelleştirilebilir bir işletim sistemi olma hedefine ulaşmak için Yan Zincirleri kullanan merkezi olmayan bir bulut bilişim Blockchain ağı.
Sonuçta Aelf, Blockchain için “Linux sistemi” olacaktır.
Sharding vs. Yan Zincirler — fark nedir ve neden Yan Zincirler daha fazla potansiyele sahiptir?Sharding (Parçalama)
Sharding, kullanıcının veri tabanını ortak verileri paylaşmayan birkaç ayrı veri tabanına ayırmasını sağlayan merkezi veri tabanı tasarımında eski bir kavramdır.
Esasen bir ‘parça’, bir veri tabanındaki verilerin bir yatay bölümüdür. Veri tabanından bazı veriler her parçada saklanır ancak bazı veriler yalnızca tek bir parçada bulunur.
Her ayrı parça, yükü paylaşmak için ayrı bir veri tabanı sunucusu örneğinde depolanır ve sonsuz bir şekilde ölçeklendirilebilir.
Ancak Sharding’in ayrıca birçok göze çarpan zorluğu vardır.
Yeni başlayanlar için SQL’in karmaşıklığını önemli ölçüde artırır. Bu, yazılım geliştiricilerinin kodda buglara yol açan hatalar yapma ihtimalinin daha yüksek olduğu ve sonuçta yazılımın başarısız olma ihtimalini artıracağı anlamına gelir.
İkincisi; karşılıklı bağımlılıklarla yapılan işlemlerin çift harcamadan kaçınmak için aynı parçaya konması gerekir. Bu, bazen iş yükünün dengelenmesini zorlaştırır.
Daha da kötüsü ise bir parçanın bozulması, tüm tablonun başarısızlığına neden olacaktır.
Son olarak; indekslerin ve sütunların eklenmesi veya kaldırılması, şemanın değiştirilmesi ve hatta parçaların yedeklerini almak daha da zorlaşır çünkü tüm parçaların koordine edilmesi gerekir.
Yan ZincirlerÖte yandan bir Yan Zincir, esas olarak 2WP (two-way peg) kullanan bir Ana Zincire bağlanmış bir Blockchain’dir.
Yan Zincirler, Sharding’den önemli ölçüde daha yeni bir mekanizmadır. 2WP mekanizması, bir Blockchain’den gelen tokenlerin ve varlıkların başka bir Blockchain’de kullanılmasını ve gerekirse orijinal Blockchain’e geri taşınmasını sağlar.
“Federasyonlar”, bir kullanıcının koinlerinin ne zaman kilitlenip ne zaman serbest bırakılacağını belirlemek için Ana Zincirler ve Yan Zincirler arasında “ara” puan görevi gören gruplardır. Federasyonun üyeleri, Yan Zincir oluşturucuları tarafından seçilebilir.
Yan Zincirler kullanım durumlarına göre gruplandırılarak kaynak ayrımı sorunu da ele alınabilir. Bir kullanım durumu daha yüksek güvenlik gerektirebilirken farklı bir kullanım durumu işlem hızlarına odaklanmalıdır. Her Yan Zincir kendi spesifik kaynak kullanımlarını ayarlayabildiğinden verilen kaynakların daha etkin kullanımı sağlanacaktır.
Yan Zincirlerin ana dezavantajı, her bir yan zincirin kendi güvenliğinden sorumlu olmasıdır ve eğer bir Yan Zincirin güvenliğini sağlamak için yeterli madencilik gücü yoksa saldırıya uğrayabileceği riski vardır.
Ancak her bir Yan Zincirin bağımsız olmasının faydası, saldırıya uğramış olsa veya tehlikeye girse bile hasarın bu zincir içinde bulunacağıdır ve Ana Zinciri etkilemeyeceğidir. Benzer şekilde Ana Zincir saldırıya uğrasa bile Yan Zincirler yine de çalışabilir.
Ek olarak her Yan Zincir, kendi gereksinimlerine uygun en iyi yönetişim modelini seçebilir ve gelecekte gereksinimler değiştiğinde ayarlanabilecek veya yükseltilebilecektir.
Uygulamaya Özel Yan ZincirlerYan zincirler, tasarlandıkları özel uygulamanın ihtiyaçlarına göre değiştirilebilir.
Bu, teşvikler uygulama türüne bağlı olarak büyük farklılık gösterdiğinden hayati bir özelliktir. Örneğin, bir veri odaklı uygulamanın bir finansal uygulamaya göre çok farklı gereksinimleri olacaktır.
Yan Zincirler kullanım durumlarına göre gruplandırılarak kaynak ayrımı sorunu da ele alınabilir. Bir kullanım durumu daha yüksek güvenlik gerektirebilirken farklı bir kullanım durumu işlem hızlarına odaklanmalıdır. Her Yan Zincir kendi spesifik kaynak kullanımlarını ayarlayabildiğinden verilen kaynakların daha etkin kullanımı sağlanacaktır. Bu, aslında mimariyi gerçek iş kullanımı için en uygun hale getirir. Binlerce merkezi olmayan uygulamaların (Dapps) aynı anda çalışmasını sağlar ve her birinin belirli bir özerklik seviyesi ve kendi yan zincirlerinin kontrolü vardır.
Bu, aynı zamanda Sharding’in karşılaştığı zorluklardan biri olan “çoğu karşılıklı bağımlılık aynı uygulamada gerçekleştiği için işlem karşılıklı bağımlılığı” sorununu da çözdü. Dolayısıyla, karşılıklı bağımlılık riski çok daha azdır ve daha sonra bir görev zamanlayıcı aracılığıyla tamamen çözülebilir.
Şu anda belirli bir uygulamanın ihtiyaçlarına uygun en uygun dengeleri bulmak için deney yapılabilecek birçok fırsat vardır.
Aelf, otomatik gruplamayı sağlayan kendi uygulamaya özel yan zincirlerini yarattı. Bu, bilgisayar işleme gücünün maksimum kullanımını sağlamak için tıkanıklığı önemli ölçüde en aza indirgediğinden ve paralel işlemeyi kolaylaştırdığından ileriye doğru büyük bir adımdır.
Bu özel zincir yapıları, çok çeşitli iş ana hatlarını yönetmeyi mümkün kılar. Mekanizma, talep arttığında kapasite endişelerini gidermek için “zincir bölünmelerini” sağlamaktadır.
Tüm Yan Zincirler, değer depolama ve aktarma aracı olarak ELF tokenini güçlendireceklerdir. Tokenler, Aelf tokenini kabul eden her zincir arasında taşınabilir.
Örneğin bir Yan Zincir Ana Zincir tarafından listelenmek için başvurduğunda, Ana Zincirden bir miktar kilitli token alacaktır. Aynı şekilde Yan Zincir işlem ücretlerini topladığında, bunların bir kısmını Ana Zincirin madencileriyle paylaşacaktır.
Bu mekanizma, paralel işleme ile birlikte Testnet’te (Test ağında) başarıyla test edilmiştir. Ayrıca küme düğümleri özelliği de 30 Haziran 2018'de başlatılan Testnet’te başarıyla test edilmiştir.
Bu Blockchain’deki Bir Sonraki Atılım Olabilir mi?
Yan zincirleri bu şekilde kullanmanın çok fazla potansiyele sahip olduğuna dair şüphe yoktur.
Aelf’in sahip olduğu teknik vizyon, şu anda Blockchain endüstrisinin karşılaştığı büyük zorlukların çoğunu ele alıyor. Aelf, bu teknolojinin kullanımı sayesinde kaynak ayrımı ve uygun yönetişim modelleri sorununa ek olarak ölçeklenebilirlik problemini de çözmeyi amaçlamaktadır. Bu adımlar, Blockchain teknolojisinin bir ana kurumsal çözüm haline gelmesi yolculuğunda çok önemlidir.
KAYNAK:
https://medium.com/aelfblockchain/blockchain-scaling-solutions-the-importance-of-sidechains-6ae6de12c5e
