Uzanların gerçekten parası bitmiş olmalı. 3380000 NFT 150 dolar fiyatla satıldığında 507 milyon $ ediyor. Blockchain ve NFT hakkında sahip olduğu kısıtlı bilgi ile kar getirecek gibi vaatlerle süsleyip insanlara mal kilitleme çalışması yapıyor.

27 kat kazanç vaat ettiği konuşma. 13,5 B $ marketcap vaat ediyor değeri gerçekte 0 olan varlıklar için. Değeri mutlak sıfır yapan şey blockchaine değil Cem Uzan'ın sözlerine güvenmek zorunda olmanız.

Mülteciler Avrupa'ya kaçış kapısı olarak görüyor, bu yeni bir durum değil bu ülkede her zaman çok mülteci vardı. Ancak Suriyelilerin ülkeye kontrolsüz girişi başladığında işler kontrolden çıkmaya başladı. Ruslar savaştan kaçış için hem ucuz hem imkanı bol görüyor. Avrupalı, Amerikalı arkadaşlarım saç ekimi, estetik yada ucuz tatil için tercih ediyor. Yabancı arkadaşlarımın neredeyse tamamı bu sene Türkiye'ye mutlaka çeşitli sebeplerle geliyorlar.

Asıl problem gelen insanlara ucuz hizmet verdiğimiz için geliyor olmaları. İhracat - İthalat dengesi o kadar bozuldu ki bir kaç dolar için takla atar hale geldik. Ülkenin gerçek sahibi olan halk tatile gidemez ve hatta barınma imkanı bulamaz hale geldi.

Blockchain'in ne olduğunu bilmeden yeni bir projenin ekosistemde yer edinip edinemeyeceğini kestirmeniz mümkün değil. Reklam bazlı fiyat artışlarından bahsetmiyorum, kullanım alanlarından bahsediyorum.

Bugün başlıyor olsaydım başlayacağım yer yine bitcoin whitepaper olurdu. Türkçe'ye çevirilmiş bir çok örnek bulabilirsiniz, sadece blockchain nedir şeklinde google araması yapsanız bile artık binlerce kaynak bulmak mümkün.

Merkeziyetsizlik kavramı
Merkeziyetsiz uygulamalar
Konsensüs mekanizmaları (POW, POS, DPOW v.b.)
Node, madenci kavramları
Zincir üzerinde işlem yapmak gibi basit şeylerden başlamak işinizi kolaylaştırır. Küresel piyasalardan neyi kast ettiğinizi anlamadım.

Araştırma 2021 yılına ait olduğu için birebir güncel sonuçları elde etmek mümkün değil. İlaveten araştırmanın nasıl yapıldığına dair hiç bir bilgi bulunmuyor, araştırmanın ne kadar ciddiye alınabileceği hakkında şüpheliyim. Ciddi bir araştırma kullanılan bilimsel yöntemler, örneklem kümesinin nasıl seçildiği, olası hata payı gibi önemli bilgileri okuyucu ile paylaşmalıdır.

Kripto piyasası ile en çok tanışılan dönem 2021 yılına kadar 2017-2018 dönemidir fakat 2021 yılında kripto ile ilgilenmeye başlayan kitle çok daha fazla kişiden oluşuyor. Bunu bu forumda bulunan yada eskiden beri BTC ile ilgilenen herkes gözlemlemiştir. Ana akım medya hareketlerinden de bu sonuca ulaşabilirsiniz 2021 yılına kadar okuyabileceğiniz tek haber düşüş zamanlarında BTC öldü haberleriydi. Şimdi ise kripto dünyasından tanıdığımız bir çok ismi medyada yer bulurken görebiliyoruz yada tamamen kripto üzerine programlar bile izleyebiliyoruz.

Borsa sorusunu da binance en çok kullanılan borsa olduğu için Türk borsalarına güvenilmiyor şeklinde yorumlamak çok doğru değil. Bu soruda cevap yüzdelerini topladığınızda %100'ün üzerine çıktığını görebilirsiniz bunun anlamı kullanıcılara birden fazla cevap verme hakkı verildiği anlamına geliyor. BtcTurk ve Paribu kullanıcıları her iki borsayı da kullananları çıkarmadan hesapladığınızda %97. Bu oranda iki borsayı da kullananlar olduğu için gerçek rakam daha az olmalı, bize sunulan verilerden daha fazlasını elde etmek mümkün değil. Kendi çevremizden bildiğimiz gibi bir çok kullanıcı yerli borsaları fiat akışı için global borsaları ise daha çok alternatife ulaşabilmek için kullanılıyordu. Global borsaların (binance, FTX) Türkiye versiyonlarını açmalarıyla bu alandaki rekabet sıkılaşmış olabilir.

Cinsiyet ile ilgili oran da çok eski verilere dayanıyor olmalı. Çok daha eski bir makalede görmüştüm bu oranları. Haber içeriğini hazırlayan kişi bizde genel bir hastalık olan plagiarism suçunu işlemiş olmalı. Bitcoin.org tarafından paylaşılmış daha güncel bir veride kadınların oranı %21 olarak verilmiş. Ekosistem içerisinde de artık kadınları daha fazla görüyoruz. Bitcoin ile ilgilenmeye ilk başladığımda çok daha az oranda kadın vardı.

Türklerin yatırım alışkanlıkları olarak Ethereum ve Bitcoin'in en üstte gösterilmesini de kaynak belirtilmediği için şüpheli buluyorum. Daha önce forumda Türk borsalarındaki hacimleri paylaşmıştım. Ethereum birinci sırada değil çok gerilerdeydi, bitcoin'de ilk sıralarda değildi. Kripto ile yeni tanışan çoğu kişi maalesef henüz yatırımcı profilinde değiller. Daha önce hisse yada döviz alım satımı yapan yine onları da yatırım olarak görmeyen kumar bağımlıları desem daha doğru bir tanımlama yapmış olurum.

Güncel borsa hacimleri: (binance tr, btcturk)

İran'da yaşananlarla ilgili bir kaç görüntü izledim. Kesinlikle çok etkileyiciler. Kadınların özgürlüklerine geri kavuşabilmek için ölümü göze almaları son zamanlarda gördüğüm en cesurca şey. Ve bu eylemi dünyanın en sıkı merkezi yönetimlerinden birisine karşı gerçekleştiriyorlar.

Din adamlarının görüntülerinde ise görebileceğiniz tek şey insanların bir şeye sorgusuz inandırılabileceği. Bir ülkenin dininin olamayacağının en büyük kanıtı. "Dinde zorlama yoktur" ibaresi kuranda geçmesine rağmen kadınları kapanmaya zorlamayı yada müslüman olmaya zorlamayı kendilerine hak görüyorlar.

Merkezi yönetimlerin dini unsurları kullanarak insanları etkilemesi bir noktada avrupada yaşanan reform hareketlerinin benzerini doğurmak zorunda başka türlü Ortadoğu'nun geri kalmışlığı bitmeyecek. Dini kullanarak insanları sömürmeye sonsuza kadar devam edemezler.

İstatistik hazırlandığı tarihte Ethereum merge henüz gerçekleşmemişti o yüzden net sayı tespit etmek zordu. Tablo hazırlandığında bitcoin node sayısı 14409 görünüyor. Güncel node sayısı ise 24 saat içerisinde bile %3 - %5 değişiklik gösterebiliyor. Dün gece 15000'den fazla node vardı şu an 14470.

https://bitnodes.io/dashboard/7y/

Merge sonrası ETH için 433k validator görünüyor ama gerçekte o kadar merkeziyetsiz değil. Yaklaşık her 32 ETH için bir validator görünüyor ama bu tamamen kurallarla ilgili. Normalde sayı görünenden çok daha az. Doğrudan kendisi kurmak yerine Lido v.b. aracılar ile kuran çok kişi var, Lido tarafından tutulan 4,35m ETH var.

Veriler Temmuz ayına ait. Bahsettiğiniz durumun en büyük sebebi POS konsensüs mekanizmasının zincir yeterince oturmadan, holder oranları belli bir dağılıma oluşmadan yada delege etme yöntemiyle onaylayıcıların oluşturulması. Polygon için şu an ilk 6 node %50'nin üzerine çıkıyor. her 2 saniyede bir blok onaylanması gerektiğini düşündüğünüzde bunu az onaylayıcı ile gerçekleştiriyorlar.

Bir blockchain aslında dengeler bütünüdür. Çığır açıcı bir yenilik ortaya konulmadığı sürece merkeziyetsizliği azaltarak hızı arttırırsınız. Bir özellikten kazanç varsa başka bir özellikten kayıp oluşuyor. Örneğin onaylayıcı sayısını bire düşürürseniz çok daha hızlı onaylanabilir işlemler fakat tamamen merkezi bir zincir ortaya çıkar.

Kullanılan bir diğer yöntem onaylayıcı yüzdesinin azaltılması. %50 + 1 yerine %30 + 1 gibi değer başarılı blok için yeterli görülüyor ve böylece daha hızlı onay gerçekleşiyor. Bu durum hem merkeziyetsizliği azaltıp hem de riski arttıran bir yöntem. Polygon için böyle bir uygulama olup olmadığından emin değilim.

Delege etme yöntemi ise biraz daha madencilik havuzlarının etkisine benzer. Bunlar dışında onaylayıcıların doğrudan ekip tarafından belirli adet olarak sınırlandırıldığı zincirler de mevcut.

Bir zincirin ne kadar merkezi - merkeziyetsiz olduğunu gözlemlemek için kullanılan katsayıya verilen ad. Zincir işleyişini ve yapısını bozabilecek (durdurma, yavaşlatma, %51 v.b.) en az node sayısı belirlenerek bulunuyor.



CrossTower'da yayınlanan verilere göre Solana gibi zincirlerde tüm node'lar validatör olarak görev almadığı için toplam node sayısına oranla çok daha az kişinin karanlık tarafa geçmesi zincirin saldırıya uğraması için yeterli oluyor.

Tablo hazırlanırken yapılmış basit bir hata var. %51 saldırısının gerçekleşmesi için zincir üzerindeki onaylayıcıların %51'ine ihtiyaç yoktur. %51, %50'den daha fazla demenin en kısa yoludur yani %50 + 1 yeterlidir. Buradaki 1 sayısı %1'i değil yarıdan fazlasını ifade eder.

Forumdan tanıştığım sadece bir kişiyle reel hayatta görüştüm, zaten uzun süredir birlikte iş yapıyorduk. Toplu bir etkinlik olursa katılabilirim. Benim için yer fark etmez ama büyük çoğunluk için İstanbul daha uygun olacaktır. Bu forumu çok sevmekle birlikte geçmişte yaşanan alengirli olaylar sebebiyle kişisel bilgilerimi gizli tutmayı tercih ediyorum. Büyük bir çoğunlukta benzeri sebeplerle buluşmalara katılmaya sıcak bakmayacaktır.

Kasım ayında İstanbul blockchain week etkinliği var. Büyük bir etkinlik içerisinde buluşmak daha kolay olabilir. Bilet fiyatları Türkiye şartlarında biraz pahalı.

https://istanbulblockchainweek.com/

Merkez bankasının faizi düşürmesinin artık bir anlamı yok. KKM gibi insanların sonsuz faiz alabildiği bir yapı varken, bankalar insanlara kredi vermiyorken ki %150 gerçek enflasyonun olduğu ülkede kredi vermemekte sonuna kadar haklılar.

FED 75 puan faiz arttırırken siz bu kadar yüksek enflasyon ve yanında enflasyona ek yükler eklerseniz paranın değerini hızla sıfıra yollarsınız. KKM devam ettiği sürece daha fazla para basmaya mecburlar.



Hali hazırda döviz değerleri baskılanırken ve bankalar bedava dolar dağıtırken döviz almayı fırsat olarak görüyorum. Türk Lirası borç verecek bir keriz bulursam faizini umursamadan döviz almak isterim. Bu kadar hızlı para basmanın finali belli.

Daha önce Satoshi'ye ait bir mail adresinin içeriğine ulaşılmıştı benzer durumun forum hesabında yaşanması kötü niyetli kişilerin çeşitli manipülasyonlarına aracılık edebileceği için Satoshi'nin forum hesabı kilitli. Satoshi ile ilintili adreslerden bir mesaj yayınlanmadığı sürece forum hesabının aktif olması mümkün değil. Eğer dönmek isterse dönüşünü kanıtlayabileceği tek yer kendi yarattığı bitcoin zinciri üzerinde bir mesaj.

Kraken ile bir sorun yaşadığınızda müşteri hizmetleri ile iletişime geçmek işkenceye dönüşüyor. Forumdan bir arkadaş 2018 yılında yaptığı yanlış adrese gönderim hatası olan 0.5 BTC'yi 6 ay önce ancak geri alabildi. Reddit dahil çeşitli platformlardan ekibin dikkatini çekmeye çalıştığını hatırlıyorum neyse ki sizin durumunuz muhtemelen çok daha hızlı çözülecektir.

Forum krakenin doğum yeri sayılır. [ANN] KRAKEN.COM başlığında dile getirebilirsiniz fakat forumla ilgilenen aktif bir ekip üyesi var mı kontrol etmedim.

Bitcoin cüzdanları hakkında çok uzun süredir hizmet veriyor bitinfocharts. İlk 5 cüzdanın 4 tanesi borsa soğuk cüzdanları (3 tanesi binance), diğer cüzdanı kurcalamadım ama muhtemelen o da bir platforma ait. Yüklü BTC sahibi olan bireyler genelde bitcoinlerini küçük parçalar halinde çok sayıda cüzdana bölüyor. Bu istatistiğin bana anlattığı en önemli şey hala insanların akıllanamamış olması. Binance soğuk cüzdanlarında bulunan BTC miktarı 479k, sıcak cüzdanları da hesaba katınca 500k bitcoinin binance güvenenler tarafından riske edildiğini söyleyebiliriz.

Piyasadaki yeni kullanıcıların büyük bir bölümü Mt-Gox hack olayını bilmiyor fakat binance soğuk cüzdanında tutulan varlıklar içerisinde piyasada eski olan insanların da varlıklarının olduğuna eminim. Olası bir hack olayında etkileri Mt-Gox olayından büyük olabilir.

Sürekli olarak para basılarak paranın değerinin yok edildiği ve getirilen ucube çözüm önerileri sebebiyle para basmaya devam edilecek zorunda olması insanları varlıklarının değerini koruyabilmek için mal almaya itiyor. Borsada hisse, ev, arsa, araba ve hatta kısa zamanda bozulmayacak geri dönüştürülebilir çöpler bile değerini kaybeden paraya karşı değerini koruyacağı için insanlardan talep görür.

Geçen sene polodan 240 TL vererek satın aldığım pantolonun farklı rengini almak istediğimde üzerinde gördüğüm fiyat etiketi 1200 TL. İnsanlar güvensiz gördüğü fiat paradan kaçmak için bir malı ederinden fazla fiyatla almaya razılar. Yukarıda saydığım her şey için bu geçerli. Fiyatlarını balonlaşmış olarak görenler bile fırsat bulduğu anda Türk Lirasından kaçmak için bir şeyler satın almaya ve mümkünse Türk Lirası cinsinden borçlanmaya çalışıyorlar. Sürekli azalan bir borcu kim reddedebilir ki ?

Ethereum gibi binlerce kontrattan oluşan komplike bir yapının forklanmasının çeşitli sorunlara yol açacağı biliniyordu. İçerisinde yüzbinlerce ETHW bulunan kontratların replay attack ile boşaltılma olasılığı daha fork gerçekleşmeden önce tartışılan bir konuydu. Ethereum Classic forkunda ETC tarafını seçen madencilerin bir felsefesi vardı. Sonuçları ne olursa olsun zincirin geri alınmaması gerektiğini savunuyorlardı. ETHW ise sadece madencilerin ellerinden alınan oyuncağı kaptırmama mücadelesinden fazlası değil. Geliştiricilerin ve üzerindeki merkeziyetsiz uygulamaların tamamına yakınını kaybetmiş ölü bir zincir olmaya gidiyor. Muhtemelen çok uzun bir süre daha benzer problemleri yaşamaya devam edecekler.

Konu kaç mesaj attığınızla ilgili değil yada insanların eleştirdiği nokta Newbie olmanız değil. Size güven duymak için ortada hiç bir sebebin olmaması kast ediliyor. Defalarca alış veriş yaptığınız insanlara, birbirinize borç verip aldığınız insanlara güvenmek yada güvenmemekle ilgili bir dayanak noktanız oluşur. İnsanlardan yüzbinlerce doları ortada hiç bir güven unsuru yokken istemenizi saçma görmemeniz bile güven zedeleyici.

İş gereği forumdan bir çok arkadaşımın yüzbinlerce dolarını defalarca kendi cüzdanımda mecburiyetten tuttum yine de trade yada hodl edip size para kazandıracağım diyerek hiç kimseden 100 $ para isteyecek cesarete sahip değilim. Saçma argümanlarla insanların size 100k $ parasını emanet edeceğini hayal etmenizi tez olarak nitelendirmeniz büyük saçmalık.

Delegated hodling yada adını ne koyarsanız koyun insanların parasını kendi yönetiminize almak istemeniz dolandırıcılık girişimi olmaktan öteye gitmez. Kurmaya çalıştığınız fonun "Not your keys, not your coins" yada bitcoin felsefesi ile zerre alakası yoktur.

Dolandırıcı olup olmadığınıza dair elimde kesin bir kanıt olmadan bir şey diyemem ancak forumda yeni hesap açıp ilk postunda para toplamaya çalışan kişiye 8 sene vade ile 100k $ yada 1m $ parayı verecek kadar aklını yitirmiş bir insan bulabilirseniz dolandırmakta haklı olursunuz. Eski bir fonda insanları para yatırdıkları (miktarı önemsiz) için "akıl fakirleri" olarak nitelendirerek parasını size verecekleri gizlice övmeniz kurbanınızı sikmeden önce ön sevişmeyi uzun tuttuğunuz anlamına geliyor.

İnsanların HODL yapabilmek için size yada bir fona ihtiyacı yok, “not your keys, not your coins”. Alınacak malı belirtmişsiniz, alınacak tarihleri belirtmişsiniz. Bu bilgileri verip insanların daha sonra sizinle %50 karını paylaşmasını ve parasını riske atmasını bekliyorsunuz.

Bu piyasada piyasa analizi yapmak ve hatta bazen gündemi takip etmek bile işe yaramaz. Bu piyasada trade yapmak kumardır, kaldıraçlı işlem yapmak kumarın ağa babasıdır. Yüzlerce örneği var bir tanesini açarak anlatayım.

06.01.2021 günü Solana dolaşımdaki miktar 47m adet ve bir gün sonra yatırımcıların elindeki birimler açılacağı için dolaşımdaki miktar yaklaşık 10 katına yani 435m adete çıkacak. Bu durumda spot işlem için yapacağınız her analiz size fiyatın düşeceğini ve satmanızı söyler. Hatta dolaşımdaki miktarın 10 katına çıkacak olması daha önce hiç kaldıraçlı işlem yapmamış insanları bile short açma fikrine iter.

Yakından baktığınızda olanlar: (işaretlediğim tarihler dolaşımdaki miktarın 10 katına çıktığı gün)



Daha geniş açı:



2,37$ değerde dolaşımdaki miktar 10 katına çıkarken böyle bir enflasyon altın, dolar, elmas yada herhangi bir şeyde gerçekleşirse beklenen sonuç aynıdır. Ancak şekilde gördüğünüz gibi 258$'a varan (108x) bir yolculuk gerçekleşebiliyor. Başlangıçta da söylediğim gibi bu piyasada trade etmek bile kumardır. Teknolojisine güvendiğiniz birimlerde HODL etmek ise ata sporudur.

Zaten tüm gerçeklerin onun açıklamasına gerek olmadan ortada olması gerekmiyor muydu ? Yada zaten daha önce gerçekleştirdiği onlarca açıklamada gerçeklerden bahsetmiş olması gerekmiyor muydu ? 18,7B $ değere ulaşmış sözde dolara eşdeğer para biriminin yok olmasından bahsediyoruz oyun oynamıyoruz. Bu olay 2018 başındaki bitconnect saadet zincirinin patlamasından farksız.

Asıl saçma olan şey hala markette ciddi değerlere sahip olmaları.

LUNC market değerinde 31. sırada 1.9B $ marketcap ile günde 900m $ işlem hacmine sahip hala. Bundan daha büyük bir saçmalık olamaz.

UST hala 104. sırada 330m $ market cap ile 40m $ hacme sahip.

Olay sonrası ortaya atılan LUNA 88. sırada 400m $ market cap ile 580m $ hacme sahip.

Bu saçmalığın hala peşinden giden ve hala inanan insanların olmasına inanamıyorum. Dolandırılmak için bu kadar çaba gösterdiklerinde dolandırılmak normal bir eyleme dönüşüyor.

Geçen sene bir bahçe satın almıştım, gerçek sahibi uzun süre önce öldüğü için uzun süredir kimse tarafından kullanılmamış. Bahçede kendiliğinden karpuz çıkmaya başladı daha sonra 25 sene önce bahçenin karpuz bostanı olarak kullanıldığını öğrendim. Karpuzlar tek renk eski karpuzlara benziyor sırf çekirdek alabilmek için uğraşıyorum. İlk ürünü aldım, iri ve bol çekirdekli olsa da lezzeti yerinde. Muhtemelen kabak karışımı olan tohumlar kullanılmadan öncesine ait.



Bahçenin uzak başka bir köşesinde de desenli karpuz dediğimiz çizgili karpuz olduğunu düşündüğüm bitki buldum. Ondan da tohum almaya çalışacağım. Çok uzun süredir hiç insan girmediği için eski tohumlar olduklarını düşünüyorum. Bahçenin tamamı 2 metre boyunda yabani böğürtlen ile kaplanmıştı. Böğürtlenleri kaldırınca ortaya çıktılar. Özellikle uzun zamandır forumda aktif olmasa da @ekiller ilgi duyacaktır.