Show Posts
İrlanda asıllı Amerikalı yatırımcı, fon yöneticisi ve hayırsever.
1977 ve 1990 yılları arasında Fidelity Investments'da bulunan Magellan Fund'un yöneticisi olarak, Lynch yıllık% 29.2'lik bir getiri sağladı ve sürekli olarak S & P 500 pazar endeksini iki katına çıkararak onu dünyanın en iyi yatırım fonu haline getirdi.Hatta P.Lycnh'in kendi deyimiyle Magellan Fonu 1990'ların ortalarında Yunanistan'ın GDP/Milli Geliri kadardı.
Görev süresi boyunca, yönetim altındaki varlıklar 18 milyon dolardan 14 milyar dolara yükselmiştir.Şöyle ki 1978 yılında Fidelity Magellan fonlarının başına geçtiğinde, fon varlıkları sadece 20 milyon $ idi.1990 yılında emekli olduğunda fon varlıkları 14 milyar $ civarındaydı.
Ayrıca, yatırım üzerine birçok kitap ve makalenin yazarlığını yapmıştır.
Lynch, performans belgesine ilişkin mali medya tarafından sürekli bir "efsane" olarak tanımlanır ve Warren Buffet'ın hocası [Benjamin Graham'ın,
The Intelligent Investor(Akıllı Yatırımcı) adlı kitabının 2003 güncellemesindeki Jason Zweig tarafından "efsanevi" olarak övgüyle bahsedilmiştir.
Peter Lynch 19 Ocak 1944'te Newton, Massachusetts'de doğdu. Lynch yedi yaşındayken 1951'de babasına kanser teşhisi kondu ve üç yıl sonra öldü.Küçük Peter ailesini geçindirmek için çalışmak zorunda kaldı.10-11 yaşlarında golf sahalarında top toplayıcı çocuk olarak çalışmaya başladı.Kendi kaleme aldığı Borsada Tek Başına kitabından o günlere diar bir alıntı:
"Onbir yaşındayken bir golf sahasında oyuncuların sopalarını taşıyarak iş hayatına atıldım.Tarih 7 Temmuz 1955'ti ve Dow Jones 467'den 460'adüşmüştü. Golfa gönül vermiş onbir yaşında bir çocuk için bu ideal bir işti.Golf sahasında yürümek için maaş alıyordum.Tek bir günde haftanın yedi günü her sabah altıda kalkıp gazete dağıtan çocukların toplam kazancından daha fazla para kazanıyordum.Bundan daha iyi ne olabilirdi.Lisedeyken golf takımları taşımanın daha gizli ve önemli yararları olabileceğini keşfettim, özellikle de insan Boston'un biraz dışında yer alan Brae Bum kulübü gibi kaliteli bir yerde çalışıyorsa. Müşterilerimin hepsi büyük kuruluşların yönetim kurulu başkanları ya da genel müdürleriydi. Bu kuruluşların arasında Gillette, Polaroid ve daha da önemlisi Fidelity vardı. D.George Sullivan'ın çimlerin arasında kaybolan topunu bulurken aslında hayatım boyunca yapacağım işi de bulmuş oldum.Büyük şirketlerin toplantı salonlarına giden yolun Brae Bum gibi kulüplerden geçtiğini anlayan ilk golf takımı hamalı da ben değildim.
Eğer hisse senetleri konusunu iyice öğrenmek istiyorsanız borsa salonundan sonra bu iş için en uygun yer golf sahasıydı. özellikle isabetli bir vuruş yaptıktan sonra bizim kulübün üyeleri keyifle son yatırımlarından bahsederlerdi. Tek bir turda verdiğim beş golf öğüdüne karşılık beş hisse senedi tüyosu aldığım olurdu.
Benim hisse senetlerine yatıracak param yoktu, ama çimlerin üzerinde duyduğum hikayeler bana borsanın ailemin öğütlerinin tersine, hiç de korkulacak bir yer olmadığını söylüyordu. Müşterilerimin bir çoğu borsadan para kazanmışlardı, demek ki bu mümkündü. Golf sahalarında çalışan gençler hemen golf oyuncularını bir kast sistemine yerleştirir. Bu golfçüler arasında ender de olsa yarı tanrılar vardır (büyük golfçü, büyük insan, büyük borsacı), sonradan vasat golfçüler ve vasat borsacılar gelir. En alt kastta ise berbat golfçü, berbat insan ve berbat borsacılar gelir ki herkes bu kastın üyelerinden uzak durmaya bakar. Ben genellikle vasat golfçü ve borsacıların takımlarını taşırdım ama bir seçim yapmam gerektiğinde kötü golfçü ama iyi borsacı olan birinin takımlarını taşımayı iyi golfçü ama kötü borsacıya tercih ederdim. Golf sahasındaki işim bana paranın ne kadar yararlı birşey olduğunu bir kez daha anlattı.
..........................................
Şimdi geriye doğru bakınca bir kez daha anlıyorum ki tarih ve felsefe okumak beni borsaya hazırlamakta istatistik derslerinden daha yararlı oldu. Hisse senetlerine yatırım yapmak bilim değil, sanattır ve herşeyi sayı olarak görmek üzere eğitilmiş olan insanlar borsada büyük bir dezavantaja sahiptir. Eğer hisse alım satımında herşey sayılarla açıklanabilseydi herkes bilgisayar başına geçerek zengin olabilirdi. Ama işler böyle yürümüyor.
...........................................
Mantık benim hisse senetleri seçerken en çok işime yarayan ders oldu, çünkü Wall Street'in ne kadar mantıksız işlediğini anlamama yardım etti. Aslını ararsanız Wall Street tıpkı eski Yunanlılar gibi düşünüyor. Eski Yunanlılar günlerce oturup bir atın ağzında kaç diş olduğunu tartışırlarmış. Gidip atın ağzına bakmak yerine tartışarak bir sonuca ulaşabileceklerine inanırlarmış. Bugün bir sürü yatırımcı oturup saatlerce bir hissenin fiyatının yükselip yükselmeyeceğini tartışıyor. Gidip şirketi araştırmak yerine borsa meleklerinin gelip cevabı kendilerine vermelerini bekliyor. Geçmiş yüzyıllarda horozun güneş doğarken öttüğünü gören insanlar güneşi horozun doğdurduğunu zannederlermiş. Şimdi sizesaçma gelebilir ama hergün borsa uzmanları Wall Street'teki iniş çıkışların nedenini bulmaya çalışırken neden ve sonuçları birbirine karıştırıyor ve her gün değişen fiyatlarla ilgili yeni açıklamalar uyduruyorlar: mini etek yeniden moda oldu, bilmem ne takımı beyzbol kupasını aldı, Japonlar kızdı, eğilimler değişti, seçimi Cumhuriyetçiler kazanacak, bilmem hangi hisse senetlerinin hepsi satıldı vs. Bu tip teoriler duyduğumda aklıma hep horoz hikayesi geliyor."
(Borsada Tek Başına, sy.4-8)
Hayatının sonraki safhalarında Boston College'da 2. sınıftayken Lynch, harçlıklarını Flying Tiger Airlines'ın 100 hissesini hisse başına 8$ karşılığında satın aldı.Aldığı hisseler daha sonra hisse başına 80$ 'a çıkacaktı.
1965 yılında Boston Üniversitesi'nden mezun olan Lynch, tarih, psikoloji ve felsefe okudu ve 1968'de Pennsylvania Üniversitesi'nden Wharton School'da Master of Business Administration kazandı.
Lynch hayat arkadaşı Carolyn Ann Hoff ile evlendi ve Lynch Vakfını kurdu.Ekim 2015'te 69 yaşındaki lösemi komplikasyonları nedeniyle öldü.2006 Boston Dergisi yazısına göre, Lynch'in toplam net serveti 352 milyon dolardı.
Hayırseverliği bir yatırım şekli olarak gördüğünü söyledi.125 milyon dolar değerinde olan Lynch Vakfı, 2013 yılında 8 milyon dolar kazandırdı ve kuruluşundan bu yana 80 milyon dolar hibesi sağladı.Bu vakıf, eğitim, dini organizasyonlar, kültürel ve tarihi organizasyonlar, hastaneler ve tıbbi araştırmaları desteklemektedir.
Peter Lynch & Temel Analize Dair Önemli Sözleri
1. Eğer bir hisseye yatırım yapmaya hazırlanıyorsanız, neden onu seçtiğinizi ilkokul beşinci sınıf öğrencisinin anlayacağı basitlikte anlatabilmelisiniz ve öyle hızlı anlatabilmelisiniz ki çocuk sıkılmamalı.
Bir hisseye yatırım yapmadan önce onu mükemmel şekilde anlamak gerekir. Yan sadece bu hisse yukarı gidiyoooorrrrr diye hisse alınmaz demiş.
2.Her hisse senedinin arkasında bir şirket vardır. O şirketin ne iş yaptığını araştırın.
Çoğu yatırımcı hisse alım satımı yaparken bunun bir şirket olduğunu unutuyor. Kendinize şirketin yarattığı değerin mutlaka fiyatını ektileyeceğini hatırlatın. Yani araştırmanızı yapın ve gerçekte ne aldığınızı iyi analiz edin.
3. Hisse sahibi olmak çocuk yapmak gibidir. Başa çıkabileceğinizden fazlasına bulaşmayın
Çiğneyemeyeceğin kadar çok şeyi ısırmaya çalışma. Faaliyetlerini izleyebileceğin kadar şirketle ilgilen demiş kısaca. Unutulmamalıdır ki portföyde ne kadar şirket olduğu değil, ne kadar büyüdükleri önemlidir.
4. Hisseler piyango bileti değildir. Hepsinin arkasında bir şirket vardır.
2. maddeye benzer bu madde. Hisse almak o kadar kolay ki artık neyi aldığını unutmaya başladı insanlar. Ne aldığını bilmeden kura çeker gibi işlem yapanlar var.
5. Bu işte iyiyseniz, on kararın altısında haklı çıkarsınız. Asla on kararın dokuzunda haklı olamayacaksınız!
Yatırımda mükemmellik yoktur. Eğer kaybetmeyi göze almazsanız baştan kaybedersiniz. Başarılı bir yatırım kayıplarla başa çıkmaya bağlıdır, tıpkı hayatta olduğu gibi. Zarardan erken kurtulmak ve onlardan ders alıp yola devam etmek esas olandır.
6. En çok taşın altına bakan insan kazanır. Bu her zaman benim felsefem olmuştur.
Yatırımızın iyiliği, yaptığınız araştırmanın derinliği ile ilgilidir. Yatırım yaptığınız şirketi ne kadar iyi anlarsanız, başarı şansınız o kadar artar.
7. Altına hücum yıllarında çoğu altın arayıcısı para kaybetti. Fakat onlara kazma, kürek, çadır ve pantolon (Levi Strauss) satanlar çok güzel kârlar elde ettiler.
Eğer ok iyi giden bir iş kolu görürseniz, onun tedarikçilerine de bakın.
8. Hisse yatırımı yapmanız için gereken matematik bilgisi sadece ilkokul dördüncü sınıf düzeyindedir.
Yatırım bir roket bilimi değildir. öyle olsaydı tüm ekonomi profesörleri milyarder olurdu. Peter Lynchin kullandığı rasyonlar (PEG gibi) çok basit ve kullanması kolaydır.
9. Doğuştan yatırımcı olmak sadece bir masaldır.
Konu yatırımcılık olduğunda çok çalışmak ve disiplinli olmak en önemli erdemlerdir.
10. Ne kadar basitse, o kadar çok severim.
Peter Lynch iş modelinin ve yatırım planının basit olması gerektiğine inanırdı. Her zaman yatırım yaparken bunu göz önünde bulundururdu.
Warren Buffet ile arasındaki farkı ise kendi deyimiyle: "Warren Buffet yatırım fırsatı bir hisse bulduğunda, şirkette dahil bütün hissleri almaya çalışır.Ben ise bir bölümünü alır,bu tarz hisselerden çeşitli sepet yaparım."
KAYNAKLAR
Borsada Tek Başına, P. Lynch
Kazanmayı Öğren, P.Lynch
Akıllı Yatırımcı, A.Graham
https://www.valuewalk.com/peter-lynch-resource-page/
https://www.investopedia.com/university/greatest/peterlynch.asp
https://www.lattedenborsaya.com/2017/06/22/unlu-yatirimci-peter-lynch-sozleri/ (sözlerin alıntılantığı kaynak)
