Kripto para birimi dünyasına girişÖzet: Kripto para birimleri (bitcoin ve diğerleri) devletlerin, yürütme organlarının, geeklerin ve sıradan insanların dikkatini çekiyor. Bu makale, kripto para birimlerine basit bir giriş yapmanız için kriptografi, karma (hash) fonksiyonları, emeği ispat, dijital imza, açık anahtar, özel anahtar, asimetrik şifreleme, madencilik, merkle kökü, merkle ağacı, kripto para birimi adresleri, kripto para cüzdanları gibi kavramları kısaca tanıtmaktadır
Not: Bu belge çoğunlukla bitcoinden bahsetse dahi “ödemeleri işlemek ve tasdik etmek için açık anahtarlı şifreleme, uçtan uca ağ bağlantısı ve emeği ispat yöntemi kullanan” her sistem için büyük oranda geçerlidir.
1. Deniz kabuklarından blok zincirine paranın evrimiAtalarımız takas sistemi ile başladılar. “Eğer şu harika bilenmiş baltalardan beş tane verirsen sana iki öküz veririm” tarzı bir şeyler ile. Kısa süre sonra takas sisteminin birçok yetersizliklerinin olduğunu fark ettiler. Herkes öküz almak istemediği gibi öküzleri bölmek de mümkün değildi (0.35 tane öküz almak isteyen çok fazla insan yoktur). Bu yöntem pek taşınabilir de değildi (alışverişe çıkarken omzunuzda bir öküz taşıdığınızı düşünün).
İşte bu sebeple daha elverişli, bölünebilir, türdeş (homojen) ve taşınabilir para türlerine geçiş yaptılar. Deniz kabukları, tuz, altın, gümüş ve daha neler neler. Çin’de kâğıdın icat edilmesi, nihayetinde kâğıt paranın doğuşuna yol açtı. Kâğıt para önceleri altın ve diğer kıymetli metaller ile desteklendi. Ardından dünya itibari para (fiat) kullanımına geçti. Yani bir devlet tarafından yasal bir ödeme aracı olarak tesis edilen fakat herhangi bir fiziki emtiaya dayanmayan para birimlerine [1].
Makale bitcoin teknolojisinin altında yatan temel kavram ve teknikleri çok sade bir dille anlatıyor. Devamını şu adreste okuyabilirsiniz:
https://www.blokzinciri.org/yazi/kriptografi-ve-matematik-tabanli-para
