Bitcoin ve Blockchain’in Geleceği Bölüm 2: Bitcoin vs. Fiat ParaBlockchain ve onun öncüsü olan Bitcoin her ne kadar belirli bir kitle tarafından artık yatırım aracı olarak veya ödeme sistemi olarak kabul edilse de henüz çok çok yeni bir teknoloji. Alması gereken çok yol var önünde ve bu yolu alırken de karşılaşacağı bazı büyük problemler olacak.
Örneğin TIP'da yüz naklinin yıllar önce yapılabilirliği keşfedilmesine rağmen henüz 2-3 yıldır uygulama aşamasına geçildi. Çünkü söz konusu olan insan hayatı ve hastalığı tedavi etmede ispatlanmamış bir tedavi yöntemi kullanılamaz. Ayrıca ilk örneklerinin ne kadar ilkel olduğunu, sonrasında biraz daha gelişim kaydettiğini hepimiz haberlerde izleyerek görmüşüzdür.
Söz konusu finansal yapılar ve internet tabanlı projeler olunca meslek camiası Hipokrat yemini etmiş gibi davranma etiğinde bulunmuyor haliyle. Henüz projelerinde vadettikllerinin %5'i bile tamamlanmayan, hatta tamamlanması için belki de uzun yıllar emek verilmesi gereken ICO projeleri satış aşamasında çok pembe gözlüklerle baktırabiliyor yatırımcıları. İşte Blockchain'de de yüz nakli örneğindeki aşamalar gibi karşılaşılacak olan sorunlar var. Keşif yapıldı ama daha çok ilkel. Şimdi bu problemleri bir kaç maddede ele alalım:
Bitcoin vs. Fiat ParaBitcoin veya altcoin ticareti yapan yatırımcıların birçoğunun farkında olmadığı inanılmaz bir devrim yaşandı aslında. Nedir bu devrim?
Devlet otoritesinde olmayan, herhangi devlet tarafından tanınmasına gerek duyulmayan mahiyette "para basıldı" ve bu dünya tarihinde ilk defa gerçekleşti. Daha önce buna benzer, bu yöntemlerin yakınından bile geçen herhangi bir örnek yok dünya tarihinde. Fakat bu devrim bir nevi sakat veya eksik doğdu diyebiliriz. Çünkü hala kripto paralar bir fiat para değerine muhtaç.
Bugün ihtiyacınız olan herhangi bir eşyayı alabilmek için direk kripto para kullanılamıyor. Eldeki kripto para bozdurularak, fiat para cinsinden bir değere dönüştürülerek alım yapılabiliyor. Haberlerde bazen okuduğumuz "xxx" şirketi "xxx" alımlarında Bitcoin'i ödeme yöntemi olarak kabul etti uygulamaları aslında, bu devrimin pratiğe dönüşmesi açısından çok değerli. Ancak burada kastetmek istediğim; en başından fiat para seçeneği devre dışı bırakılarak, doğrudan kullanım alanlarına yönelebilinirdi.
Tabi iç ses olarak hemen şu eleştiri yapılacaktır: "bu şekilde olsaydı kimse kullanmayabilirdi". Peki şunu sorayım ben de: bağımlılık yaratan son yüzyılın internet tabanlı oyunlarında, ilerleme sağlanarak biriktirilen "item"ler vb. sanal araçlar neden değerli? Neden insanlar bu tip ürünleri kendi aralarında değiş-tokuş yapıyor? Çünkü ait oldukları düzende onlara ihtiyaç duyuyorlar. Sınırları çizersen, hareket alanını da sen belirleyebilirsin!
Ölçeklenebilirlik Sorunuİlk maddede bahsettiğim, bu teknolojinin kullanım alanının en büyük sorunuydu. Şimdiki maddeyse Blockchain'in uzman mühendislerinin bildiği ve onlara göre en büyük olan sorunu. Ölçeklenebilirlik bir uygulamanın artan kullanıcı sayısı oranında verimlilik artışı getirip getirememesi, kullanılabilirliğinin devam edebilmesi durumudur. Blockchaindeki ölçeklenebilirlik sorunu ise daha fazla madenci veya masternode ağa katıldığında blok zincirin kapasitesinin artmamasıdır. Daha fazla madenci veya düğüm, daha fazla güvenlik anlamına geliyor sadece.
Bu soruna geçici çözümler üretildi şimdiye kadar. Mesela Bitcoin Cash'in bir zincir halkasının kapasitesini arttırarak daha fazla işlem kapasitesi ve hızı sloganıyla piyasaya sürülmesi buna bir örnektir. Ancak herkes iyi biliyor ki asıl çözüm bu değil. Nasıl bir çözüm getirilebileceği şuan keşfedilemedi.
Elbet ilerleyen yıllarda bir çözüm yolu bulacaktır mühendisler. Hatta bulmalılar. Şuan ki kısıtlı kullanım alanında bile sorun olan bir noktanın; gelecek beklentileri dikkate alındığında kilitlenme aşamasına gelmesi tehlikesi bile imkan dahilinde.
Bitcoin için bu sorunun çözümünün Lightining Network olması bekleniyor. Fakat LN sisteminin ne kadar merkeziyetsiz bir deneyim sunacağı tartışma konusu. Yine de LN'nin 2018 yazında tamamen kullanıma sunulması bekleniyor. Zaten piyasanın böyle bir ivmeye ihtiyacı var. Bu haberle güzel bir yatırım sezonunun geçmesini bekliyorum. Ancak tekrarlamakta fayda var, hem kullanılabilirliği belirsiz hem de piyasa tamamen bu beklentilerle yatırım yönetimine uygun değil. Bir çok bilinmezlik var daha yolumuzda. Mesela Japonya'da bu yaz yapılacak olan G20 zirvesi, beklenen olumlu yansımada bulunacak mı, yoksa aksi bir gelişme mi yaşanacak? Bekleyip göreceğiz.
Karşılaşılabilecek Blockchain problemleri yazısını çok uzun olup sıkmaması açısından burada keserek diğer maddeleri sonraki yazıya bırakıyorum. En azından bu bölümde en fazla göze batan; sistemin devamlılığı açısından en kritik sorunları anlatmış olduk.
Serinin ilk Yazısı
