Merhaba, bugün sizlere EOS (Enterprise Operating System) hakkında olabildiğince özet ama bir okadarda bilgi içerikli bir yazı hazırladım. EOS Haziran 2017 tarihinde Block.one ekibi tarafından başlatılan bir projedir. Ekibin CTO'su Bitshares ve Steem coinlerinin mimarı olan Dan Larimerdir. EOS kendi ağına Haziran 2018 tarihinde geçmiş ve token swaplarını aynı tarihte gerçekleştirmiştir.
EOS EOSIO yazılımı üzerine kurgulanmıştır. EOSIO, merkezi olmayan uygulamaların (“EOSIO Yazılımı”) dikey ve yatay ölçeklenmesini sağlamak için tasarlanmış bir blok zinciri mimarisi sunan bir yazılımdır. Bu, üzerine uygulamaların kurulabileceği işletim sistemi benzeri bir yapı ile sağlanır. Yazılım, hesaplar, kimlik doğrulama, veritabanları, asenkron iletişim ve birden fazla CPU çekirdeği ve / veya kümesinde uygulamaların programlanmasını sağlar.
Sonuçta ortaya çıkan teknoloji, saniyede milyonlarca işleme ölçeklendirme potansiyeline sahip, kullanıcı ücretlerini ortadan kaldıran ve merkezi olmayan uygulamaların hızlı ve kolay bir şekilde kullanılmasını sağlayan bir blok zincir mimarisidir.
ETH ağından kendi ağına geçen her proje farklı bir yapıyla karşımıza çıktığından alışmak bazen olcukça zaman almaktadır. EOS'ta bu nedenle ETH ağındaki bir kullanıcı için olcukça karmaşık yapıya sahip görünsede kendi içince birçok kolaylığa sahiptir.
Öncelikle mainnet sonrası alışkın olduğumuz uzun ETH cüzdan adreslerinin aksine 12 haneden oluşan va harler ile 0-5 arası rakamların kombinasyonundan oluşan kısa bir cüzdan adresiyle bizleri şaşırtmakla birlikte asıl karmaşayı ETH adreslerinden farklı olarak MEMO bilgisini içermesidir.
Aslında bunun temel nedeni EOS hesaplarının ilk oluşturma esnasında ücretli olması bu nedenle borsaların her kullanıcıya yeni bir hesap açmak yerine varolan borsa hesaplarını kullanarak kullanıcılar için kişileştirme yapmak amacıyla MEMO bilgisini içermesidir. MEMO sadece borsalar arası transferlerde sizin kişisel cüzdanını tanımlamak amacıyla kullanılmaktadır.
Kişisel cüzdanlar arası transferlerde MEMO bilgisi gerekmemekte, hatta borsalardan kişisel cüzdanlara çekimlerde yine MEMO bilgisine ihtiaç duyulmamaktadır. Bu ufak ayrıntıdan hemen sonra neden EOS hesaplarının ücretli olduğuna kısaca değinmek istiyorum. Her EOS hesabı kendi içinde RAM, CPU ve NET değerleri içermektedir. Bunlardan RAM anlık olarak alıp satılabilmekte ve genellikle cüzdanlar arası transferlerde fee olarak kullanılmaktadır.
CPU ve NET için cüzdanda bir miktar EOS kilitlemek (CPU için 0,1 EOS net için 0,01 EOS idealdir) suretiyle sorunsuz kullanılabilmektedir. Tabiki bu cüzdan hesaplarını aktif olarak kullanmak isteyen kullanıcılar için geçerli. Borsalar arası transferlerde bu konular aslında kullanıcıları hiç ilgilendirmemektedir.
Peki cüzdan hesapları neden bu kadar önemli kısaca buna değinelim. EOS DEX (Decentralized Exchange) konusunda oldukça iyi durumda. Mainnet sonrası açılan bir çok DEX'ten hala aktif olarak trade yapılabilen Newdex, Akdex, Dexeos, Findex, Eosdaq ve Chaincedex borsalarına mevcut cüzdanınızla giriş yaparak EOS tokenleri bu borsalar üzerinden al sat yapabiliyorsunuz. Ayrıca çoğunluğu kumar veya oyun içerikli olan Dapplara (Decentralized Applications) yine bu cüzdanlarla bağlanarak hem EOS kazanabiliyor hemde bu Dappların tokenlerinden kazanabiliyorsunuz.
Halihazırda birçok EOS Cüzdanı mevcut ve bu cüzdanlar üzerinden hemen hemen EOS ile ilgili herşeye ulaşabiliyorsunuz. Borsalara, Dapplara, RAM al sat işlemlerine, CPU ve NET kilitlemeye, hesaplar arası transfer işlemlerinin yapılması gibi bir çok şeye ulaşmak mümkün. Bilinen ve yaygın olarak kullanılan EOS Cüzdanları Meet.One, Token Pocket, Pocket Eco, Starteos, My EOS Wallet, Math Wallet, LYNX Wallet akıla öncelikli gelenler.
EOS Ağı birçok güncelleme ile oldukça iyi ve hızlı hale gelmiş durumda. Birçok EOS Dappı Tron kopyaları nedeniyle kullanıcısını kaybetsede, daha ciddi ve güzel projelerin EOS Ağını tercih ettiğini ve EOS ağına geçtikleriyle ilgili yeni ve güzel haberler geliyor. EOS başta söylediğimiz gibi EOSIO yazılımı üzerine kurgulanmış bir kripto para. Bu yazılımı kullanan sadece EOS değil. EOSIO tabanlı ve EOS kadar popüler olma yolunda ilerleyen güzel projelerde mevcut.
Yine EOS dan haziran ayında güzel açıklamalar bekleniyor.
Şuanda pek bilinmesede EOS Blok üreticileri tarafından çıkarılan BOS (Bussines Operating System) ve yine EOS ağında aktif gruplarca geliştirilen TELOS takibe alınması önerilebilecek dğer güzel projeler. EOS, BOS ve TELOS için daha fazla bilgi almak isteyen arkadaşlar için mevcut Telegram kanallarımız;
https://t.me/eos_turkiye (EOS Türkiye)
merit'lerini esirgemeyen arkadaşlara şimdiden teşekkür ederim
