Nihayet beklenen gün geldi çattı ve Libra ile ilgili söylentiler ete kemiğe büründü.
Libra'nın sitesi ve White paper'ı yayınlandı.
White paper'ı okuduğum kadarıyla öncelikle facebookta yayınlanması planlanıyor.
Henüz facebook.com domaini üzerinden bir açıklama görmedikçe %100 kesin konuşamayız.
Ancak bir çok yerde duyrulmaya başlandı.
Libra Blockchain üzerinde inşa edilmiş fiyata sabitlenmiş stable kripto paradır. Libra Reserve ile teminatlandırılmıştır bu.
Libra, Kullanıcılara Libra satın alma ve satma için, hem web portalları hem de mobil uygulamalar sunacak. Dünya çapında en çok kullanılan borsalarda listelenecektir. İnsanlara yerel para birimlerini mümkün olan en kolay şekilde Libra ile takas etme imkanı vermek için bankacılık kurumları ile görüşmeler devam edildiği ifade ediliyor.
'Dünya çapındaki milyarlarca insan için verimli bir değişim aracı olarak hizmet etme kabiliyetine sahip olacak düşük volatiliteye sahip kripto para birimini desteklemek için tasarlanmış merkezi olmayan, programlanabilir bir veritabanı.' Başlangıçta bu zincir 100 onaylı node tarafından güvence altına alınacak.
İsviçre, Cenevre merkezli bağımsız, kar amacı gütmeyen bir üyelik organizasyonudur.
Amacı "Ağı geliştirmek ve ölçeklendirmek ve rezerve etmek ve dünya çapında finansal katılım çabalarını destekleyen sosyal etki sağlama programı yürütmek."
: Booking Holdings, eBay, Facebook/Calibra, Farfetch, Lyft, MercadoPago, Spotify AB, Uber Technologies, Inc.
: Andreessen Horowitz, Breakthrough Initiatives, Ribbit Capital, Thrive Capital, Union Square Ventures
Facebook’un blok zinciri teknik sorumlusu Ben Maurer, CoinDesk’e yaptığı açıklamada, başlangıçta yalnızca kurucu üyelerin bir onaylayıcı node çalıştırabilmesine karşın, Facebook'un ileride node katılımının herkese açık olacağını umuyor, yani merkezsizleşecek.
“In the initial version of the system, only founding members will be able to be a node that participates in the consensus algorithm... Over time, it’s designed to transition the node membership from these founding members who have a stake in the creation of the ecosystem to people who hold Libra and have a stake in the ecosystem as a whole.”
White paper'ı okuduğumuzda oldukça heyecan verici ve büyük bir iş olduğu anlaşılıyor.
Hiç şüphesiz böyle bir stable coin tüm altcoin ve bitcoine hacim kazandıracaktır.
Çok daha fazla insan bu topluluğa katılacak, yeni kan akacaktır damarlarda.
Öncelikle dün facebook libra sorumlusu amerikan senatosunda sorguya çekildi. Sanırım bugün ikinci oturumu yapılacak. Ayrıca bilimum merkez bankalarından libraya karşı söylemler üretildi. Avruba, almanya maliye bakanı bile "libraya izin verilmemeli" diye açıklamalarda bulundu. Aşağıda bu korkularını yansıtan haberlerin linklerini paylaşıyorum. Okuduğunuzda sizde göreceksiniz ki, bu dünya patronları bitcoinden korkmadılar ama libranın söylentisinden bile titremeye başladılar. Ancak durdurabileceklerini sanmıyorum. Arkasında çok büyük dünya şirketleri var. Ve bu şirketler çoğu devletten daha büyük güce, paraya, medyaya sahip. İstedikleri ülkenin hükümetlerini dahi belirleyebilecek posizyonları var. Bu iş sadece facebook'un işi olsaydı belki yapamazlar derdik. Ancak arkasınad mastercard ve visa gibi devleri almış bir proje kesinlikle sonuca varır.
Şuanda başlangıç olarak bu libra ağının kontrolü, her biri 10m dolar yatırım ile birliğe katılmış olan ortaklarda olucak. Yani node'lar sadece onların kontrolünde olucak. Ama ileri aşamada node'ları herkese açmayı ve merkezsiz bir yapı olmayı planlıyorlar. Ayrıca tahminim ileride Libra blockchain tabanlı token'lar, akıllı kontratlar ve libra tabanlı şirketler göreceğiz. Tıpkı Etherum'da olduğu gibi bir ağ-zincir olacak. Hatta belki gelecekte facebookta aldığınız like başına geliriniz olacaktır. (
Kesinlikle okunması gereken bir metin. Forumda saklanması adına tamamı aşağıdadır.
Kaynak:
https://medium.com/@tasebru/libra-i%CC%87zahnamesi-white-paper-b9662eb7cb3fLibra’ya GirişLibra Birliği Üyeleri tarafından hazırlanmıştır.
Libra’nın hedefi, basit bir küresel para birimi ve milyarlarca insana ulaşan finansal bir altyapı sağlamaktır.
Bu doküman, merkezi olmayan bir blokzincir, volatilitesi düşük bir kripto para ve akıllı sözleşme platformunu içinde barındıran, yenilikçi bir finansal hizmete ilişkin planlarımızı özetlemektedir.
Problemin Tanımı
İnternet ve genişbant mobilin ortaya çıkması, milyarlarca insanın dünyadaki tüm bilgiye ve yüksek kaliteli iletişime erişmesini, aynı zamanda geniş bir yelpazedeki birçok hizmete daha düşük maliyetlerle ulaşmasını sağladı. Bu hizmetlere bugün dünyanın hemen hemen her yerinden 40 USD’lik bir akıllı telefon ile kolaylıkla erişilebilmekte.(1) Bu imkan, daha fazla insanın finansal ekosisteme erişimini sağlayarak ekonomik büyümeyi de beraberinde getirmiştir. Aynı zamanda teknoloji şirketleri ve finansal kurumlar da birlikte çalışarak, dünyadaki ekonomik güçlenmeyi artırmaya yardımcı olacak çözümler bulmuşlardır. Bu ilerlemeye rağmen, dünya nüfusunun büyük kısmı hala geride kalmaktadır: dünya genelinde 1.7 milyar yetişkinin bir milyarının cep telefonu ve neredeyse yarım milyarının internet erişimi olmasına rağmen, geleneksel bir bankaya erişim imkanları olmadığından finansal sistemin dışında kalmaktadır.(2)
Birçok insan için, finansal sistemin bazı kısımları internet öncesi telekomünikasyon ağlarına benziyor. Yirmi yıl önce, Avrupa’da SMS fiyatı, mesaj başına ortalama 16 cent idi.(3) Artık akıllı telefon kullanan herkes, standart data paketleri ile dünya çapında ücretsiz olarak iletişim kurabiliyor. O zamanlar, telekomünikasyon fiyatları yüksek ama hizmet herkes için standarttı. Oysa günümüzde güvenli, düşük maliyetli ve sorunsuz bir şekilde para göndermeye en çok ihtiyaç duyanlar için bu finansal hizmetlere erişim oldukça sınırlı veya kısıtlı haldedir.
Tüm dünyada, daha az parası olan insanlar finansal hizmetler için daha fazla para ödüyorlar. Zar zor kazanılan gelirler, para transferi ve havale masraflarından, kredili mevduat ve ATM ücretlerine kadar birçok masraf nedeniyle oldukça azalıyor. Günlük kredi faiz oranları yıllık %400’lere ve sadece 100 USD’lik bir kredinin maliyeti 30 USD’ye kadar varabiliyor.(4) “Bankasız”lara neden mevcut finansal sistemin dışında kaldıkları sorulduğunda ise, yeterli fonlara sahip olamadıklarını, yüksek ve öngörülemeyen masrafları, bankaların mesafeli durduğunu ve kendilerinin gerekli belgelere sahip olmadıklarını sebep gösteriyorlar.(5)
Blokzincir ve kripto paralar, erişilebilirlik ve güvenilirlik sorunlarının bazılarına potansiyel olarak cevap verebilecek çok sayıda benzersiz özelliğe sahiptir. Bunlar arasında, bir işlemcinin ağ üzerinde tek başına hakimiyet kurmasını önleyen dağıtılmış yönetişim; internet bağlantısı olan herkesin katılmasını sağlayan açık erişim; ve fonların bütünlüğünü koruyan şifreleme yoluyla güvenlik özellikleri bulunmaktadır.
Ancak mevcut blokzincir sistemleri henüz ana akım seviyesinde benimsenemedi. Fiyatlardaki aşırı dalgalanma ve düşük ölçeklenebilirlik nedeniyle bu kripto para ve blokzincir uygulamaları, zayıf birer değer saklama ve değişim aracı olarak kaldılar. Bu da kripto paraların şimdiye kadar geniş kitleler tarafından kullanılmasına engel oldu. Hatta bazı projeler, kara para aklamayı önlemeye yönelik daha etkin uyum kriterleri ve yeni düzenlemeler geliştirmektense, mevcut sistemi bozmayı ve düzenlemelerin etrafından dolaşmayı hedeflemiştir. Bizler, çeşitli sektörlerdeki düzenleyicilerin ve uzmanların katılımı ile finansal sektörle işbirliği ve yenilikler yapmanın; sürdürülebilir, güvenli ve güvenilir yeni bir sistemin oluşmasında tek yol olduğuna inanıyoruz. Bu yaklaşım, daha düşük maliyetli, daha erişilebilir ve birbirine daha bağlı bir küresel finansal sisteme doğru dev bir sıçrama sağlayacaktır.
Fırsat
Bu yolculuğa çıkarken, toplumu ve ekosistemi bu girişimin etrafında birlikte konumlandırabilmek için görüşlerimizi paylaşmanın önemli olduğunu düşünüyoruz:
Daha çok insanın finansal hizmetlere ve ucuz sermayeye erişimi olması gerektiğine inanıyoruz.
İnsanların, emeklerinin karşılığını yönetme hakkına sahip olduklarına inanıyoruz.
Küresel, açık, anlık ve düşük maliyetli para hareketinin dünya çapında muazzam ekonomik fırsatlar ve daha fazla ticaret yaratacağına inanıyoruz.
İnsanların merkezi olmayan yönetim biçimlerine giderek daha fazla güveneceğine inanıyoruz.
Küresel para birimi ve finansal altyapının kamu yararı olarak tasarlanması ve yönetilmesi gerektiğine inanıyoruz.
Finansal katılımı ilerletme, etik aktörleri destekleme ve ekosistemin bütünlüğünü sürekli teşvik etme konusunda hepimizin sorumluluk taşıdığına inanıyoruz.
Libra’yı Tanıtıyoruz
Dünya gerçekten “paranın interneti” vaadini birlikte gerçekleştirebilecek güvenilir bir dijital para ve altyapıya ihtiyaç duyuyor.
Finansal varlıklarınızı mobil cihazınızda güvence altına almak basit ve rahat olmalıdır. Parayı dünya çapında dolaştırmak, nerede yaşıyor olursanız olun, ne yaparsanız yapın, ne kadar kazanırsanız kazanın, kısa mesaj göndermek veya bir fotoğrafı paylaşmak kadar kolay ve uygun maliyetli olmalıdır. Yeni ürün inovasyonu ve ekosisteme yeni katılanlar sayesinde herkes için, erişim ve sermaye maliyetinin önündeki engeller azalacak, ve daha fazla insan için sürtünmesiz ödemelerin kolaylaşması sağlanacaktır.
Artık blokzincir teknolojisi üzerine inşa edilmiş yeni bir dijital para birimini yaratma zamanı. Libra’nın misyonu, milyarlarca insana ulaşan basit bir küresel para birimi ve finansal altyapıdır. Libra, daha kapsayıcı bir finansal sistem oluşturmak için birlikte çalışacak üç bölümden oluşur:
Güvenli, ölçeklenebilir ve güvenilir bir blozincir üzerine kuruludur;
İçsel bir değer vermek için tasarlanmış bir varlık rezervi ile desteklenir;
3. Ekosistemi geliştirmekle görevli bağımsız Libra Birliği tarafından yönetilmektedir.
Libra para birimi “Libra Blokzinciri” üzerine inşa edilmiştir. Dünya çapında bir kitleye hitap etmesi amaçlandığı için, Libra Blokzinciri’ni uygulayan yazılım açık kaynaklıdır — böylece herkes üzerine ek geliştirmeler yapabilir ve milyarlarca insan finansal ihtiyaçları için bu sistemi kullanabilir. İnsanların ve işletmelerin Libra’yı günlük işlemlerinde kullanabilecekleri, yazılımcılar ve kuruluşlar tarafından geliştirilen açık ve birlikte çalışmaya uyumlu bir finansal ekosistem hayal edin. Akıllı telefon ve mobil verilerin çoğalmasıyla beraber, giderek daha fazla insan çevrimiçi olacak ve bu yeni hizmetlerle Libra’ya erişebilecek. Libra ekosisteminin zamanla bu vizyona ulaşabilmesi için; ölçeklenebilirlik, güvenlik, depolama, verimlilik ve gelecekte uyarlanabilirliğe öncelik verilerek sıfırdan bir blokzincir inşa edilmiştir. Genel bilgi için aşağıya devam edebilir veya Teknik dokümanı okuyabilirsiniz.
Para biriminin adı “Libra”’dır. Libra’nın birçok yerde kabul edilmesi ve kullanmak isteyenler için erişiminin kolay olması gerekmektedir. Başka bir deyişle, insanların Libra’yı kullanabilmelerine ve değerinin zaman içinde nispeten istikrarlı kalacağına dair güven duymaları gerekir. Kripto para birimlerinin çoğunun aksine, Libra, tamamen gerçek varlık rezerviyle desteklenir. Libra’nın içsel değerine güven oluşturmak üzere, yaratılan her bir Libra için Libra Rezervi’nde banka mevduatı ve kısa vadeli devlet tahvili sepeti tutulacaktır. Libra Rezervi, Libra’nın değerini zaman içerisinde korumak amacıyla yönetilecektir. Libra ve rezerv ile ilgili genel bir bakış açısı için okumaya devam edebilir, veya daha detaylı bilgi için buraya bakabilirsiniz.
Libra Birliği, İsviçre, Cenevre merkezli bağımsız, kar amacı gütmeyen bir üyelik organizasyonudur. Birliğin amacı, network ve rezerv için bir yönetim çerçevesi belirlemek ve koordine etmek, ve finansal katılımı destekleyici sosyal etkiler yaratacak teşviklere yol göstermektir. Bu makale, bu misyonun, vizyonun ve bakış açısının bir yansımasıdır. Birliğin üyelikleri Libra Blokzinciri’ni işleten onaylayıcı düğümler ağından oluşmaktadır.
Libra Birliği üyeleri, coğrafi olarak dağıtılmış muhtelif işletmelerden, kar amacı gütmeyen ve çok taraflı kuruluşlardan, ve akademik kurumlardan oluşacaktır. Derneğin tüzüğü tamamlandığında “Kurucu Üyeler” haline gelmek üzere birlikte çalışacak olan ilk grupların iş kollarına göre dağılımı şu şekildedir:
Ödemeler: Mastercard, PayPal, PayU (Naspers’in fintech kolu), Stripe, Visa
Teknoloji ve pazar yerleri: Booking Holdings, eBay, Facebook/Calibra, Farfetch, Lyft, Mercado Pago, Spotify AB, Uber Technologies, Inc.
Telekomünikasyon: Iliad, Vodafone Group
Blokzincir: Anchorage, Bison Trails, Coinbase, Inc., Xapo Holdings Limited
Girişim Sermayesi: Andreessen Horowitz, Breakthrough Initiatives, Ribbit Capital, Thrive Capital, Union Square Ventures
Kar amacı gütmeyen ve çok taraflı organizasyonlar, akademik kurumlar: Creative Destruction Lab, Kiva, Mercy Corps, Women’s World Banking
2020 yılının ilk yarısında hedeflediğimiz lansmana kadar yaklaşık 100 Libra Birliği Üyesine ulaşmayı umuyoruz.
Facebook ekipleri, diğer Kurucu Üyelerle birlikte çalışarak Libra Birliği ve Libra Blokzinciri’nin oluşturulmasında kilit bir rol oynadı. Nihai karar alma yetkisi Libra Birliği’nde kalmakla beraber, Facebook’un 2019’da liderlik rolünü sürdürmesi beklenmektedir. Facebook, sosyal ve finansal veriler arasındaki ayrımı temin etmek ve Libra ağının üzerine kendi adına hizmet geliştirip işletmek üzere Calibra adında, regüle edilmiş bir bağlı şirket kurmuştur.
Libra ağı faaliyetine başladıktan sonra, Facebook ve Bağlı Kuruluşları, diğer Kurucu üyelerle aynı taahhütlere, ayrıcalıklara ve mali yükümlülüklere sahip olacaktır. Diğer üyelere benzer şekilde Facebook’un Libra Birliği’nin yönetimindeki rolü, diğerleri ile eşit olacaktır.
Blokzincirler, onaylayıcı düğümlerin ağa katılma kabiliyetleri açısından izinli veya izinsiz olarak tanımlanmaktadır. “İzinli Blokzincirler”de onaylayıcı düğüm işletmek için katılım izne tabidir. “İzinsiz Blokzincirler”de ise teknik gereksinimleri karşılayan herkes bir onaylayıcı düğüm çalıştırabilir. Bu bağlamda Libra ağı izinli bir blokzincir olarak başlayacaktır.
Libra’nin gerçekten açık ve her zaman kullanıcılarının yararına çalıştığından emin olmak için amacımız, ağın izinsiz hale getirilmesidir. Ancak sorun şu ki, bugün itibariyle, izinsiz bir ağ üzerinden dünya genelinde milyarlarca insanı ve işlemi desteklemek için gerekli ölçeği, istikrarı ve güvenliği sağlayabilecek kanıtlanmış bir çözüm olduğuna inanmıyoruz. Birliğin direktiflerinden biri de, Libra blokzinciri ve ekosisteminin kamu lansmanının akabinde beş yıl içinde başlayacak olan bu geçişi araştırmak ve uygulamak için toplulukla çalışmak olacaktır.
Libra’nın doğası gereği Libra Blokzinciri hem izinli, hem de izinsiz durumda herkese açık olacaktır, yani herhangi bir tüketici, geliştirici veya işletme Libra ağını kullanabilir, üzerine yeni ürünler geliştirebilir ve bu hizmetleri ile katma değer yaratabilir. Açık erişim, giriş ve yeni geliştirmelerin önündeki engelleri azaltır ve tüketicilere fayda sağlayan sağlıklı rekabeti teşvik eder. Bu da, dünya için daha kapsayıcı finansal imkanlar oluşturma hedefine dayanmaktadır.
Libra Blokzinciri
Libra Blokzinciri’nin amacı, milyarlarca insanın günlük finansal ihtiyaçlarını karşılayabilecek yeni bir küresel para birimi de dahil olmak üzere, finansal hizmetler için sağlam bir temel oluşturmaktır. Mevcut seçenekleri değerlendirme sürecinde, bu üç gereksinime dayanarak yeni bir blokzincir oluşturmaya karar verdik:
Milyarlarca hesabı ölçekleyebilecek, yüksek işlem hacmi, düşük bekleme süresi ve yüksek kapasiteli, verimli bir depolama sistemi kurgulamak
Fonların ve finansal verilerin güvenliğini sağlamak için son derece güvenli bir yapı oluşturmak
Esnek olmak, böylelikle Libra ekosisteminin gelecekteki finansal hizmet inovasyonlarının yanısıra yönetişimini de güçlendirmek
Libra Blokzinciri, bu gereksinimleri bütünsel bir şekilde ele almak ve mevcutta devam eden proje ve araştırmalardan öğrenilenler üzerine, yenilikçi yaklaşımların ve iyi anlaşılmış tekniklerin bir kombinasyonu olarak sıfırdan tasarlanmıştır. Aşağıdaki bölümde Libra Blokzinciri ile ilgili üç karar vurgulanacaktır:
Move programlama dilinin tasarımı ve kullanımı
Mutabakat yöntemi olarak Bizans Hata Toleransı (Byzantine Fault Tolerant — BFT) kullanımı
Yaygın olarak benimsenen blozincir veri yapılarının kullanımı
“Move” Libra Blokzinciri üzerinde özel işlem mantığı ve “akıllı sözleşmeler” uygulamak için geliştirilen yeni bir programlama dilidir. Libra’nın günü geldiğinde milyarlarca insana hizmet etme hedefi nedeniyle, Move, öncelikli olarak emniyet ve güvenlik ele alınarak tasarlanmıştır. Move, bugüne kadar akıllı sözleşmelerde güvenlik ile ilgili yaşanmış olaylardan dersler çıkararak yazılımcının amaca uygun kod yazmasını kolaylaştıran bir dil oluşturur. Böylece istenmeyen hatalar veya güvenlik olayları riskini azaltır. Move özellikle, cüzdanlardaki varlıkların kopyalanmasını önlemek için tasarlanmıştır. Dijital varlıkları fiziksel varlıklarla aynı özelliklere indirgeyen “varlık türleri”ni belirler: bir varlığın tek bir sahibi vardır, yalnızca bir kez harcanabilir ve yeni varlıkların oluşturulması engellenir. Move ayrıca, işlemlerin belirli özellikleri yerine getirdiğine dair otomatik kanıtları devreye sokar, tıpkı ödeme işlemlerinde sadece gönderenin ve alıcının hesap bakiyelerinin değişmesi gibi. Bu özellikleri önceliklendirerek Libra Blokzinciri’nin güvenli kalmasına yardımcı olur. Ayrıca kritik işlem kodunun geliştirilmesini kolaylaştırarak Libra para biriminin ve onaylayıcı düğümler ağının yönetimi gibi politikaların kendi ekosistemine güvenli bir şekilde uygulanmasını sağlar. Diğer yandan, Move dilinin Libra Blokzinciri protokolü üzerine inşa edilen tüm finansal yeniliklerin gelişimini hızlandıracağını, ve sistemi destekleyecek olan akıllı sözleşme oluşturma imkanının da zaman içerisinde geliştiricilere açılacağını tahmin ediyoruz.
Gerçekleştirilecek işlemler ve bunların gerçekleşme sırası ile ilgili onaylayıcı düğümler arasındaki mutabakatı kolaylaştırmak için Libra Blokzinciri, LibraBFT mutabakat protokolünü kullanarak BFT yöntemini benimsemiştir. Bu yöntem ağ için güven oluşturur, çünkü BFT mutabakat protokolleri, bazı doğrulama düğümleri — ağın üçte birine kadar — tehlikeli veya başarısız olsa bile doğru çalışması için tasarlanmıştır. Bu tür mutabakat protokolleri, diğer bazı blokzincirlerde kullanılan “iş kanıtı”ndan daha yüksek işlem hacmi, daha düşük bekleme süresi ve verimli bir enerji yaklaşımı sağlar.
İşlemleri güvenli bir şekilde saklamak için Libra Blokzinciri’ndeki veriler Merkle Ağacı ile korunur. Mevcut verilerde yapılan herhangi bir değişikliğin tespit edilmesini sağlayan bu veri yapısı diğer blokzincir altyapılarında da kullanılmaktadır. Bir araya gelmiş işlem bloklarını Blokzincir olarak kabul eden mevcut sistemlerden farklı olarak Libra Blokzinciri, işlemlerin geçmişini ve zaman içindeki durumlarını kaydeden tek bir veri yapısıdır. Bu uygulama, blokzincire erişen uygulamaların çalışmasını kolaylaştırır, herhangi bir zamanda herhangi bir veriyi okumalarını sağlar ve birleşik bir çerçeve kullanarak bu verilerin bütünlüğünü doğrular.
Libra Blokzinciri takma isimli (pseudonymous) olup kullanıcıların gerçek kimlikleriyle bağlantılı olmayan bir veya daha fazla adres tutmalarına izin verir. Bu yöntem birçok kullanıcı, geliştirici ve düzenleyici için yabancı değildir. Libra Birliği, Libra Blokzinciri protokolü ve ağının gelişimini denetleyerek, blokzincirde gizliliği artıracak yeni teknolojileri pratiklik, ölçeklenebilirlik ve mevzuata uyum açısından değerlendirmeye devam edecektir.
Daha detaylı bilgi için Libra Blokzinciri ile ilgili Teknik dokümanı okuyabilirsiniz. Move programlama dili ve LibraBFT mutabakat protokolünde de detaylı bilgi bulunmaktadır. Önceden yaptığımız bir Libra test sitesinin önizlemesini ilgili dokümanlarla birlikte açık kaynağa sunduk. Test sitesi halen geliştirme aşamasında olduğundan uygulama programlama arayüzleri değiştirilebilir. Bizim vaadimiz topluluk ile birlikte açık olarak çalışmak olduğundan sizin de incelemenizi, geliştirmenizi ve geri bildirim vermenizi umuyoruz.
Libra Para Birimi ve Rezervi
Dünyanın mevcuttaki en iyi para birimlerinin istikrar, düşük enflasyon, geniş küresel kabul ve takas edilebilirlik gibi niteliklerini bir araya getirecek yeni bir dijital para birimine ihtiyacı olduğuna inanıyoruz. Libra, paranın dünyadaki daha fazla insana nasıl yaygınlaştırılabileceğini hedefleyerek bu küresel ihtiyaçları karşılamak için tasarlanmıştır.
Libra Rezervi adı altında, tamamen gerçek varlıklardan oluşacak bir rezerve dayalı, stabil bir dijital para birimi olarak tasarlanan Libra, alım satımlarda rekabetçi bir borsa ağıyla desteklenecektir. Bu, tıpkı seyahat ederken döviz satın almak gibi, Libra’sı olan herkesin elindeki dijital parayı bir döviz kuruna bağlı olarak yerel itibari paraya dönüştürebilme imkanı sağlar. Bu yaklaşım, geçmişteki itibari para birimlerinin piyasaya çıkışını anımsatır: yeni bir para birimine olan güveni aşılamak ve gelişim döneminde yaygınlıkla benimsenmesine yardımcı olmak için, o ülke parasının altın gibi gerçek varlıklar ile takas edilebileceği garantisi verilirdi. Ancak Libra altın yerine, banka mevduatları ve istikrarlı ve saygın merkez bankalarının para birimlerine endeksli, kısa vadeli devlet tahvilleri gibi düşük volatiliteli varlıklardan oluşan bir sepet ile desteklenecektir.
Bir Libra’nın her zaman belirli bir para birimine aynı miktarda dönüşemeyeceğini vurgulamak önemlidir (yani Libra, tek bir para birimine “sabitlenmiş” değildir). Aksine, temel varlıkların değeri değiştikçe, herhangi bir para birimine karşı Libra’nın değeri dalgalanabilir. Bununla birlikte, rezerv varlıklar oynaklığı en aza indirgemek üzere seçilmiştir. Bu nedenle Libra sahipleri para biriminin zaman içinde değerinin korunacağına güvenebilirler. Libra Rezervindeki varlıklar, varlıkların hem güvenliğini, hem de merkeziyetsizliğini sağlayabilmek için coğrafi olarak dağıtılmış, yatırım yapılabilir kredi notuna sahip saklama kuruluşları tarafından tutulacaktır.
Libra’nın arkasındaki varlıklar, herhangi bir içsel değeri olmayan ve bu nedenle de fiyatları beklentilere bağlı olarak devamlı dalgalanan diğer kripto paralara göre Libra’nın en büyük farkını teşkil etmektedir. Libra gerçekten de bir kripto para birimidir ve bu sayede, yeni dijital para birimlerinin birçok cazip özelliğini devralmıştır: hızlı bir şekilde para gönderme imkanı, kriptografinin güvenliği ve kolayca sınır ötesi fon transfer özgürlüğü. Tıpkı insanların bugün dünyanın herhangi bir yerindeki arkadaşlarına telefonlarından mesaj gönderebildiği gibi, Libra ile anında, güvenli ve düşük bir maliyetle para gönderilebilir.
Rezerv varlıklarının faizleri, sistemin maliyetini karşılamak, işlemlerin düşük ücretle yapılmasını sağlamak, ve ekosistemi kurmak için sermaye sağlayan yatırımcılara temettü ödemesi (“Libra Birliği”ni buradan okuyabilirsiniz ) ile daha fazla büyüme ve geniş kitlelere yayılmasını desteklemek için kullanılacaktır. Rezerv üzerinde faiz tahsis etme kuralları Libra Birliği tarafından önceden belirlenecek ve denetlenecektir. Libra kullanıcıları rezervden getiri alamazlar.
Rezerv politikası ve Libra para biriminin ayrıntıları hakkında daha fazla bilgi için lütfen burayı okuyunuz.
Libra Birliği
Milyarlarca insana fayda sağlayacak basit bir küresel para birimi ve finansal altyapı hedefini gerçekleştirmeyi amaçlayan Libra Blokzinciri ve Rezervi, farklı ve bağımsız üyelerden oluşan bir yönetime ihtiyaç duymaktadır. Bu yönetim birimi, merkezi İsviçre’nin Cenevre kentinde bulunan bağımsız, kar amacı gütmeyen bir üyelik kuruluşu olan Libra Birliği’dir. İsviçre, blokzincir teknolojisinde dünyada tarafsızlık ve açıklık geçmişine sahip olduğundan ve Libra Birliği de tarafsız, uluslararası bir kurum olmak için çaba gösterdiğinden bu ülkede tescil olmayı tercih etmiştir. Birlik; ağı tanıtmak, geliştirmek ve genişletmek hedefini gaye benimseyen ağın paydaşları -onaylayıcı düğümler- arasındaki anlaşmaları koordine etmek ve rezervi yönetmek üzere Libra Blokzincir operasyonunu kolaylaştırmak için oluşturulmuştur.
Birlik, onaylayıcı düğüm başına bir temsilciden oluşan Libra Birliği Konseyi tarafından yönetilmektedir. Ağın yönetimi ve rezerv konularında birlikte karar alınır. Başlangıç olarak bu grup; işletmeler, kar amacı gütmeyen ve çok taraflı kuruluşlar ile dünyanın dört bir yanından akademik kurumları barındıran Kurucu Üyelerden oluşmaktadır. Tüm kararlar konseye getirilir ve ana politika ile teknik kararlarda aynı BFT mutabakat protokolünün ağdaki üstün çoğunluk kuralında olduğu gibi, oyların üçte ikisinin mutabakatı aranır.
Onaylayıcı düğümler, Birlik aracılığıyla, ağın teknik yol haritası ve gelişim hedefleri doğrultusunda görev alırlar. Birlik bu anlamda, genellikle açık kaynaklı projeleri yöneten, vakıf statüsündeki kar amacı gütmeyen kuruluşlara benzer. Libra, gittikçe büyüyen açık kaynaklı bir katılımcı topluluğuna dayandığından, hangi protokollerin veya şartnamelerin geliştirilmesi ve adapte edilmesi gerektiği konularında Birlik, rehberlik sağlamak için oldukça gerekli bir araçtır.
Libra Birliği aynı zamanda Rezervi de yöneten kuruluş olup böylelikle Libra ekonomisinin büyümesi ve istikrarı sağlanır. Birlik, Libra’nın dolaşıma çıkarılması ve tedavülden kaldırılması için tek yetkilidir. Yetkili satıcılar, dayanak varlıkları oluşturan itibari varlıklar karşılığı Libra satın aldığında para Birlik tarafından dolaşıma sokulur. Aynı şekilde yetkili satıcılar Birliğe ellerindeki Libra’yı geri satıp dayanak varlıklarını geri aldıklarında o miktardaki Libra tedavülden kaldırılır. Yetkili satıcılar her zaman ellerindeki Libra’yı sepet ile eşdeğer bir fiyattan rezerve satabileceğinden Libra Rezervi burada “nihai alıcı” olarak hareket eder. Birliğin bu faaliyetleri sadece Birlik üyelerinin üstün çoğunluğu ile değiştirilebilen Rezerv Yönetim Politikası tarafından denetlenir ve sınırlandırılır.
Birliğin ağın bu ilk yıllarında, Kurucu Üyelerin onaylayıcı düğüm olarak görevlendirilmesi, ekosistemi başlatmak için fon toplanması, bu tür teşviklerin Kurucu Üyelere dağıtılması da dahil olmak üzere Libra’nın benimsenmesini destekleyici teşvik programlarının tasarlanması ve uygulanması ile sosyal etki amaçlı teşvik programlarının oluşturulması gibi yapması gereken ilave görevleri vardır.
Birliğin bir başka amacı da açık kimlik standardı geliştirip teşvik etmektir. Dağıtılmış ve taşınabilir dijital kimliğin finansal katılım ve rekabet için önkoşul olduğuna inanıyoruz.
Libra Birliği’nin önemli bir amacı da zamanla merkeziyetsizliği artırmaktır. Bu, hem ağın kullanımını, hem üzerinde yapılacak geliştirmelerde sisteme girişlerin kolay olmasını, hem de Libra ekosisteminin uzun vadeli direncini artırmasını sağlar. Yukarıda belirtildiği gibi, Birlik Libra ağında izinsiz yönetişim ve mutabakata doğru bir yol geliştirecektir. Birliğin amacı beş yıl içinde bu geçişe başlayarak Kurucu Üyelere olan bağımlılığı giderek azaltmaktır. Aynı şekilde Birlik, Libra Rezervi’nin yöneticisi olarak kendine olan bağımlılığı da en aza indirmeyi hedeflemektedir.
Libra Birliği hakkında daha fazla bilgi edinmek için bağlantıyı okuyabilirsiniz.
Libra için sırada ne bulunuyor?
Bugün Libra ile ilgili hedeflerimizi özetleyen bu makaleyi yayınlıyor ,Libra ve Birlik ile ilgili her şeyi bulabileceğiniz libra.org’u hayata geçiriyoruz. Önümüzdeki aylarda güncellemeler devam edecektir. Ayrıca, geliştiricilerin deneme yapması ve geliştirmesi için Libra Blokzinciri’nin açık kaynak kodlarını paylaşarak ilk Libra test ağını başlatıyoruz.
2020 yılının ilk yarısında hedeflediğimiz lansman öncesi yapılacak çok şey var:
Libra Blokzinciri: Önümüzdeki aylarda Birlik, Libra Blokzinciri prototipi hakkında geri bildirim toplamak ve uygulamaya hazır bir duruma getirmek için toplulukla birlikte çalışacaktır. Özellikle bu çalışma, protokol ve uygulamanın güvenliğini, performansını ve ölçeklenebilirliğini sağlamaya odaklanacaktır.
Libra Birliği, kullanıcıların Libra Blokzinciri ile etkileşime geçmelerini sağlamak için çok iyi belgelerle donatılmış uygulama programlama arayüzleri ve kütüphaneler oluşturacaktır.
Libra Birliği, açık kaynak metodolojisini kullanarak Libra Blokzinciri’nin arkasındaki teknolojinin ortak gelişimi için bir çerçeve oluşturacaktır. Blokzinciri destekleyen protokol ve yazılımdaki değişikliklerin tartışılması ve gözden geçirilmesi için prosedürler oluşturulacaktır.
Birlik, protokolün testlerinden başlayarak, sistemin piyasaya sürülmeden önce çalışmasını sağlamak için cüzdan hizmetleri ve borsalar gibi kuruluşlarla işbirliği içinde ağın tam ölçekli bir testinin yapılmasına kadar uzanan kapsamlı bir zincirleme testi gerçekleştirecektir.
Libra ekosisteminin lansmanından sonra Birlik, Move dilinin gelişimini teşvik etmek ve dil gelişimi stabilize edildikten sonra akıllı sözleşmeler oluşturmak için üçüncü taraflara yönelik bir yol belirlemeye çalışacaktır.
Birlik toplulukla birlikte izinsiz bir ekosisteme giden yolda teknolojik zorlukları araştıracak ve böylece lansmandan sonra beş yıl içinde geçişe başlama yönündeki hedefimizi gerçekleştirebileceğiz.
Rezerv
Birlik, rezervin tutulması için dünya çapında coğrafi olarak dağıtılmış ve denetlenmiş kurumsal saklama kuruluşları grubu oluşturmaya çalışacaktır.
Birlik, rezervin yetkili satıcılarla etkileşime girmesi, bununla birlikte şeffaflık ve denetlenebilirlik sağlanması için gerekli operasyonel prosedürleri oluşturacaktır.
Birlik, rezerv sepeti kompozisyonunu nasıl değiştirebileceğini belirleyen politika ve prosedürleri oluşturacaktır
Libra Birliği
Libra Birliği Konseyi’ni, tamamı Libra Blokzinciri’nin ilk onaylayıcı düğümleri olarak hizmet verecek, farklı iş kollarından coğrafi olarak dağılmış yaklaşık 100 adet üyeye ulaştırmaya çalışacağız.
Birlik şu anda önerilen yönetim yapısı temelinde kapsamlı bir tüzük ve yönetmelik setini geliştirecek ve kabul edecektir.
Birlik için bir Genel Müdür görevlendirecek ve Birliğin yönetim ekibinin işe alımları için birlikte çalışacağız.
Ortak misyonumuzla uyumlu sosyal etki ortaklarını belirleyeceğiz ve bir Sosyal Etki Danışma Kurulu kurarak bir program oluşturmak için birlikte çalışacağız.
Nasıl katılınabilir?
Birlik, Libra’nın kullanımını dünya çapında teşvik etmek için uygulama ve hizmet geliştirenlerle birlikte canlı bir ekosistem kurulmasını hedefliyor. Birlik için başarının tanımı, dünyadaki herhangi bir insanın veya işletmenin kendi parasına adil, uygun fiyatla ve anında erişebilmesini sağlamaktır. Örneğin başarı, yurtdışında çalışan bir kişinin eve, ailesine hızlı ve basit bir şekilde para gönderebilmesi veya bir üniversite öğrencisinin kahve alıyormuş gibi kirasını kolayca ödeyebilmesi anlamına gelir.
Yolun henüz çok başındayız ve toplumdan yardım istemekteyiz. Libra’nın dünyadaki milyarlarca insan için neler yapabileceğine inanıyorsanız, görüşlerinizi bizlerle paylaşın ve bize katılın. Finansal katılımın tüm insanlara sağlanabilmesi için geri bildiriminize ihtiyaç duyuyoruz.
Araştırmacı veya protokol yazılımcıları için, Libra test sitesinin ilgili dokümanlarıyla birlikte Apache 2.0 Açık Kaynak Lisansı altında bir önizlemesi mevcuttur. Sürecin başında olan test sitesi hala geliştirilmekte olan bir erken prototiptir, ancak yine de hemen inceleyebilir, üzerine geliştirmeler yapabilir ve geri bildirimde bulunabilirsiniz. Şu anki ana hedef prototipi stabil hale getirmek olduğundan, proje başlangıçta topluluğun katkılarını almakta yavaş kalabilir. Bununla birlikte, toplum odaklı bir geliştirme süreci inşa ederek platformu mümkün olan en kısa sürede geliştiricilere açmayı ve yazılıma yönelik değişiklik taleplerini değerlendireceğimizi taahhüt ediyoruz.
Libra Birliği hakkında daha fazla bilgi için bu linke bağlanabilirsiniz.
Kuruluşunuz Kurucu Üye olmak veya Libra Birliği’ne sosyal etki amaçlı teşvikler için başvurmak istiyorsa, buradan daha fazla bilgi alabilirsiniz.
Birlik, önümüzdeki aylarda toplulukla birlikte çalışacak ve hedefte ilerlemek için dünya çapında politika belirleyicilerle ortak olmaya devam edecektir.
Sonuç
Libra’nın hedefi; güvenli ve istikrarlı bir açık kaynaklı blokzincir üzerine kurulu, gerçek varlıkların rezervi ile desteklenen ve bağımsız bir Birlik tarafından yönetilen istikrarlı bir para birimi olmaktır.
Umudumuz, kim olduğunuz, nerede yaşadığınız, ne yaptığınız veya ne kadar varlığınız olursa olsun, daha iyi, daha ucuz ve finansal hizmetlere daha fazla erişim sağlamaktır. Bunu gerçekleştirmenin yolunun uzun, zorlu olacağını ve tek başına başarılamayacağını biliyoruz. Bir araya gelmeli ve bu amaç etrafında gerçek bir hareket oluşturmalıyız. Bize katılmanızı ve dünyadaki milyarlarca insan için bu hayalin gerçeğe dönüşmesinde yardımcı olmanızı bekliyoruz.
1 Best Buy. “AT&T kontörlü Alcatel CAMEOX cihaz satın alım.” Bestbuy.com.
https://www.bestbuy.com/site/at-t-prepaid-alcatel-cameox-4g-lte-with-16gb-memory-cell-phone-arctic-white/6008102.p?skuId=6008102 (Giriş: 15 Mayıs 2019).
2 A. Demirgüç-Kunt, L. Klapper, D. Singer, S. Ansar, and J. Hess. Global Findex Veritabanı 2017: Fintech Devrimi ve Finansal Katılımın Ölçümü World Bank Group, 2018. Giriş: 15 Mayıs 2019. Globalfindex.worldbank.org. [Online].
https://globalfindex.worldbank.org/sites/globalfindex/files/2018-04/2017%20Findex%20full%20report_0.pdf3 OECD. Cep telefonları: Fiyatlandırma yapıları ve Trendler. Paris, France: OECD Publishing, 2000, p. 67. [Online].
https://books.google.com/books?id=pcP84M_GBeoC&pg=PA6&lpg=PA6&dq=1999+price+SMS+europe&source=bl&ots=TIbwgZWCmj&sig=ACfU3U2Z_yRawxW78qVSVO_wHCtRupoqoA&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwjOmeG9tMHiAhVVFzQIHU8eBEMQ6AEwD3oECAkQAQ#v=onepage&q=SMS&f=false4 Amerika Tüketici Federasyonu. “Günlük krediler nasıl çalışır?” Günlük Kredi Tüketici Bilgisi.
https://paydayloaninfo.org/facts (Giriş: 15 Mayıs 2019).
5 A. Demirgüç-Kunt, L. Klapper, D. Singer, S. Ansar, and J. Hess. Global Findex Veritabanı 2017: Fintech Devrimi ve Finansal Katılımın Ölçümü World Bank Group, 2018. Giriş: 15 Mayıs 2019 Globalfindex.worldbank.org. [Online].
https://globalfindex.worldbank.org/sites/globalfindex/files/2018-04/2017%20Findex%20full%20report_0.pdf
