aslında bu yazı çok uzun olacaktı ama inanın yazmaya üşendim ve bu yüzden çok kısa tutacağım. Bilgi almak isteyenler google’de yapacakları ufak bir araştırmayla bu konu hakkında yazılmış türkçe ve yabancı kaynaklara ulaşacaklardır.
Yazıyı yazmayı ilk planladığımda sadece sgk’nin tasarruflar ile ilgili yaptığı tavsiyeler vardı. Her ne kadar Sgk tarafından bu araştırma yalanlansa da bakmak gerekiyor. Sebebi ise toplumda bu türde düşünen kişi sayısı hiç de az değil.
Kısacası “endüstri 4.0” ile şu an hayatta olan birçok meslek yok olacak. Yapay zeka, teknolojinin gelişmesi ile mevcut iş kollarında yaşanacak olan işsizlik ileride mutlaka sorun yaratacak. Işin bir diğer tarafı da çalışanlar işsiz kalırken sermaye bu teknoloji sayesinde eskisinden daha fazla kar elde edecek. Sizce de bu durum adaletsiz değil mi? Peki bu “fazla olan gelir” bir şekilde işsiz kalan insanlara verilemez mi?
Işte burada karşımıza evrensel temel gelir çıkıyor. Bunun da çeşitli versiyonları var. birisi diyor ki tüm ülke vatandaşlarına gelirleri ne olursa olsun verilmesi gerektiğini düşünenler olduğu gibi belirli bir asgari gelirin altında olan kişilere temel ihtiyaçlarını karşılaması için bu tutarın verilmesini düşünenler de var.
1. örnek: a kişisinin aylık geliri 5000 tl – b kişisinin aylık geliri 1000 tl
ilk versiyona göre devlet bu iki kişiye de 1000 tl mayış verecek.
2. örnek: a kişisinin aylık geliri 5000 tl – b kişisinin aylık geliri 1000 tl
toplum için belirlenen asgari geçim 2000 lira olarak belirlenmişse burada sadece b kişisi 1000 lira ek gelir alacak.
Buna benzer birkaç fikir daha var ama bence ilk ikisi en güzeli. Burada verilecek gelirin en önemli özellikleri ise;
- toplumun refah seviyesinin genele yayılması amaçlanmalı
- vatandaşlık hakkı olmalı
- zengini daha da zengin etmemeli (1. örnek)
- insanları tembelliğe itmemeli
- düzenli ve nakit olmalı vs…
bazı kişiler bu gelir yöntemiyle insanların çalışmaktan vazgeçeceği ve tam bir asalak olacağını söylüyor. Bazıları ise ek gelir insanlar kendilerine daha fazla zaman ayıracağı için daha kaliteli bir yaşam süreceğini ifade ediyor. Bazıları ekonominin içine edeceğinden bazıları da insanların keyif pezevengi olacağından bahsediyor. Ortada bir sürü tartışma mevcut. Kamu bu gideri gelirlerden mi yaratacak, zenginlerden mi alacak nasıl yapacak?
Ülkemizde geçtiğimiz aylarda SGK’nın yalanladığı
bir haber çıktı:
- emeklilerden sgk kesintisi
- 60 yaş altı emeklilerden gss primi alınması
- maaş bağlanması ile ilgili değişikler şeklinde devam eden ve kamuoyundan büyük tepki çeken bir haberdi. Genel olarak gss gibi bir saçmalığı saymazsak eksikleri olsa da ülkemizde sosyal güvenlik çok da kötü değil. Bu durumu bizim gibi ülkelerle karşılaştırarak değerlendirmenizi isterim. bu yüzden bu habere ben de inanmadım.
Netflix’te yayınlanan better than us adlı dizide de robotların tam anlamıyla insanların yerine geçmesinden bahsediliyor. Yapılan demo ile süper taş robot ile artık yurttaşlara bir gelir bağlanması fikri var. keyif pezevengi insanlar yine ortamlara düştü.
Ve gelelim güncel konumuza: COVİD 19
wuhan, çin, virüsü olarak adlandırdığımız bu salgın yüzünden hepimizin aklında tek bir soru var: “hani bana para?”
bazı ülkeler vatandaşlarına para vereceğini açıkladı. Keşke bizde de olsa ve insanlar işlerine giderken 1000 kere düşünmek zorunda kalmasaydı. Şu an ülkemiz ve tüm dünya bir sınav içinde arkadaşlar. Sadece devletler değil bizler de öyleyiz. Çevrenizdeki insanları iyi tanıyın. Bunun gibi kötü dönemlerde iyi ve kötü insan hemen kendisini belli eder.
Not: güzel güzel linkler eklemek isterdim buraya ama inanın içimden gelmiyor.
Konu karışık marışık idare edin lan işte.