Sam Bankman-Fried FTX'i mevcut kripto para borsalarından bıktığı için kurdu. Şimdi FTX günde 10.7 milyar dolarlık işlem yapıyor ve sınırları tokenize edilmiş hisse senetlerine ve diğer yeni pazarlara doğru zorluyor.Tesla Inc. ile ticaret yapmak istiyorum? Robinhood Markets hissesinin ilk halka arzında ne kadar başarılı olacağına dair bahis oynamak istiyorum? Ya da Donald Trump’ın 2024'te başkanlığı tekrar alıp almayacağına bahse girmek istiyorum?
Bunların hepsi ve daha fazlası, dünyanın en hızlı büyüyen kripto para borsalarından biri olan FTX'te mevcut - ancak Amerikalıysanız değil. Çünkü bu Hong Kong merkezli borsanın en sıcak ve en riskli pazarları, FTX'in ABD düzenleyicileriyle ters düşmemesi koyduğu limitin dışında.
FTX, vegan bir diyet uygulayan, Hong Kong'daki bir daireyi oda arkadaşlarıyla paylaşan ve genellikle ofiste puf koltuklarda uyuyan 29 yaşındaki bir milyarder olan Sam Bankman-Fried'in geliştirdiği bir ürün. The Wall Street Journal tarafından yapılan bir analize göre, California yerlisi geçen yıl Joe Biden’in kampanyasını destekleyen bir gruba 5 milyon dolar verdiğinde dikkat çekti ve onu Michael Bloomberg’den sonra Başkan Biden’in ikinci en büyük CEO destekçisi yaptı.
Daha yakın zamanlarda FTX, Miami Heat'in stadının isim haklarını satın almak için 135 milyon dolarlık, 19 yıllık bir anlaşma yaptı. Geçen hafta Ulusal Basketbol Birliği (NBA) tarafından onaylanan anlaşma, şu anda American Airlines Arena olarak adlandırılan stadyumun 2021-22 NBA sezonundan itibaren FTX Arena olacağı anlamına geliyor. FTX, anlaşmanın FTX'in denizaşırı operasyonlarından daha az egzotik bir ürün yelpazesi sunan daha küçük ABD borsasını tanıtmayı amaçladığını söylüyor.
Kripto para birimleri giderek daha yaygın hale geliyor. Bitcoin, bu yıl iki kattan fazla değer kazandı ve ABD’nin en büyük kripto şirketlerinden biri olan Coinbase Global Inc., bu hafta Nasdaq Borsası’nda halka açıldı. Kime sorduğunuza bağlı olarak, Coinbase'in 84 milyar dolarlık piyasa değeri, ya bitcoin çılgınlığının kontrolden çıktığının ya da geleneksel finansın kripto dünyasındaki aksaklıklar tarafından fethedilmek üzere olduğunun bir işaretidir.
Birçok kripto içerisindeki kişi için gerçek eylem, düzenlemeyi benimseyen ve uzun süredir yeni başlayanların bitcoin satın almasını kolaylaştırmaya odaklanan Coinbase'de değil. FTX gibi açık deniz borsaları çok daha heyecan verici. Bunlar, ABD yetkililerinin erişiminin dışında çalışır ve hem dijital para birimleri hem de kripto türevleri sunar - tüccarların bitcoin, eter ve diğer madeni paraların gelecekteki fiyatı üzerinde riskli bahisler yapmasına olanak tanıyan karmaşık ürünler.
Bitcoin'e girmeden önce kantitatif ticaret devi Jane Street Capital LLC için çalışan Bay Bankman-Fried, birçok rakibinden daha güvenilir bir kripto borsası yürüttüğü için ve FTX'in gelirinin % 1'ini hayır kurumlarına bağışlama politikası nedeniyle övgü aldı. Ancak, ABD yasalarına göre izin verilen sınırları aşan bazı politikaları dahil olmak üzere, yeni pazarlar açmaya yönelik agresif yaklaşımıyla dikkatleri üzerine çekti.
Örneğin FTX, Tesla, GameStop Corp. veya Biontech gibi şirketlerin hisselerinin değerini izleyen dijital paralar olan tokenize hisse senetleri sunan ilk büyük kripto borsasıydı. Ayrıca, denizaşırı tüccarların Robinhood gibi şirketlerin beklenen değerlemeleri üzerine bahis oynamasına izin veren, halka arz öncesi sözleşmeler adı verilen popüler bir yan ürün de sunuyor.
FTX'in tokenize edilmiş hisse senetleri nispeten küçük bir pazar olmasına rağmen bu yıl şu ana kadar yaklaşık 1,3 milyar dolar işlem gördü. Kripto savunucuları bunları hisse senetlerini gereksiz kısıtlamalardan kurtarmanın bir yolu olarak görüyorlar. Normal hisse senetlerinin aksine, tokenize edilmiş hisse senetleri, ABD borsaları açık olsun ya da olmasın, günün her saati ticaret yapar ve dünya çapındaki yatırımcılar tarafından erişilebilir.
Şüpheciler, yatırımcıların temkinli olması gerektiğini söylüyor. Duke Üniversitesi Küresel Finans Piyasaları Merkezi'nin yönetici direktörü Lee Reiners, “Bunlar çok yeni ve karmaşık araçlar” dedi ve ekledi "Bu şeyler bir noktada patlayacak ve ardından FTX, düzenleyiciler ve kanun uygulayıcılarla birlikte havada kalacak."
Bay Bankman-Fried, ABD yatırımcılarının denizaşırı şirketlerin hisselerini alıp satmalarına olanak tanıyan tokenize edilmiş hisse senetlerinin Amerikan depo makbuzlarından çok daha karmaşık olmadığını söylüyor. FTX'in tokenleri, düzenlenmiş bir Alman yatırım şirketi CM-Equity AG'de gerçek temel hisseler için kullanılabilir ve bu, tokenlerin fiyatını gerçek hisse senetleriyle uyumlu tutmaya yardımcı olur. Halka arz öncesi sözleşmeler başka bir değişiklik daha ekliyor. Temel şirket halka açıldığında, sözleşmeler o şirketin tokenize edilmiş hisse senetlerine dönüşür.
Bu tür ürünler yasal bir gri alana girer. Avukatlar, ABD'de alınıp satılsaydı, Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu'nun yetki alanına gireceklerini söylüyorlar. Bu, FTX'i potansiyel olarak tokenlerini küçük yatırımcılara sunma konusundaki kısıtlamalar da dahil olmak üzere çeşitli düzenlemelere uymaya zorlar. FTX, yurtdışında faaliyet göstererek ve ABD müşterilerini bloke ederek bundan kaçınmaktadır.
Ancak böyle bir stratejinin riskleri vardır. Ekim ayında, federal savcılar, başka bir açık deniz kripto borsası olan BitMEX’in kurucularını, platformunu kullanan Amerikalıları görmezden geldiği iddia ederken, ABD düzenlemelerine kaydolmadıkları için kara para aklamayı önleme yasalarını ihlal etmekle suçladılar.
Borsalar, tüccarlardan ücretler toplayarak para kazanır ve ne kadar çok işlem yaparlarsa, o kadar çok kazanır. FTX, altı ay öncesindeki yaklaşık 900 milyon dolardan ortalamaya yerine bir günde 10.7 milyar dolarlık işlem gerçekleştirdiğini söyledi. Bu, FTX'i yalnızca Mayıs 2019'da faaliyete başlamasına rağmen dünyanın en iyi kripto borsalarından biri yapıyor.
Karşılaştırıldığında, veri sağlayıcısı CryptoCompare'e göre, türev sunmayan Coinbase bu ay günlük 2,6 milyar dolarlık işlem gerçekleştirdi. FTX'in faaliyeti aynı zamanda, her gün trilyonlarca dolarlık alım satım işlemlerini gerçekleştiren CME Group Inc. gibi geleneksel türev borsalarına kıyasla kovada bir damla.
FTX mali durumunu açıklamıyor, ancak yükselişi Bay Bankman-Fried'ı dünyanın en zengin insanları arasına soktu. Bu ayın başlarında Forbes, net değerinin 8,7 milyar dolar olduğunu tahmin etti ve bunların çoğu FTX ve çeşitli tokenlerin sahiplik hissesine bağlı.
Bazı tüccarlar, Bay Bankman-Fried'in hem FTX'i hem de FTX'te önemli bir tüccar olan bir kripto ticaret şirketi Alameda Research'ü yönettiği gerçeğinden özel olarak şikayet ediyor - ABD hisse senetleri gibi diğer pazarlarda izin verilmeyen bir düzenleme. Bay Bankman-Fried, Alameda'nın FTX üzerinde herhangi bir özel avantaj elde etmediğini ve işletmelerin çıkar çatışmalarını önlemek için ayrı tutulduğunu söylüyor.
Kaynak :
https://www.borsagundem.com/haber/bu-vegan-milyarder-kripto-piyasalarini-yeniden-tanimladi-siradaki-hisse-senetleri-olabilir/1566314
