1987 Kara Pazartesi

[Silence Scream]

1987 yılında bir pazartesi günü ki bu gün 19 Ekim olarak görülüyor, Asya’daki Hong Kong borsasının yaklaşık yüzde 50 değer kaybetmesiyle birlikte başlayarak önü alınamaz bir şekilde düşüşlere sebep oldu.

Dow Jones tek günde %22.6 düşüş yaşayarak tarihi bir düşüş gösterdi. Tabii bunda etken olan sebeplerden birisi de bugün kullanılan devre kesici uygulamalarının olmaması.

O zaman günlük ortalama 100 milyon hisse senedi hacminin olduğu Amerika borsasında, Kara Pazartesi günü 600 milyondan fazla hisse senedinin el değiştirdiği biliniyor.

İşin en tuhafı ise bu düşüşü tetikleyen herhangi bir olumsuz haber olmaması. Hala net olarak bilinmeyen sebeplerin tahminlerinde ise yatırımcıları  Asya’daki düşüşten etkilenen ve yeni yeni  bahsedilen küreselleşme kelimesinin karşılığında buldular. Bu küreselleşen dünyada Asya’daki kötü borsa düşüşü, İngiltere’yi de, ABD’yi de etkisi altına alacaktı.

Panik satışları o kadar arttı ki insanların artık satış emirleri işlemlere konulamadı. Günün sonunda hala satış emirleri geliyordu. Bundaki sebeplerden birisi de şişen Borsa deyimi ile ilişkilendiriliyor. Zira o zamanlar ABD’nin en parlak dönemlerinden birisi ve Borsa sürekli artıyordu. Bir yerde bir düşüş beklenirken bir günde yüzde 22 düşüşü kimse beklemiyordu herhalde.

Borsa ile ilgili olanlara The Wolf of Wall Street filmini de tavsiye ederim mutlaka izlesinler.

Abd başkanı Ronald Reagen’a sunulan raporda bu düşüşün hisse senedi karşılığının yaklaşık 1 Trilyon dolar olduğundan bahsediliyordu.

O dönemde krizi yaşayanların ağzından bazı anıları kaynak 2’de bulabilirsiniz

Siz ne dersiniz böyle bir kriz ülkemizde olsaydı bizde yansıması nasıl olurdu?

Kaynak: https://www.bloomberght.com/19-ekim-1987-wall-street-te-kara-pazartesi-2165608-amp
Kaynak 2 : https://businessht.bloomberght.com/piyasalar/haber-amp/1312483-4-soruda-1987-borsa-krizi

[1714652885]

1714652885

[1714652885]

1714652885

[1714652885]

1714652885

[Pierre 2]

Bizde buna yakın düşüş yakın zamanda bir kere oldu diye hatırlıyorum. Dolar krizimizin yaşandığı hafta borsa iki gün üst üste %5 (ya da 10, tam hatırlamıyorum) düşmüştü. Devre kesiciler olmasa o hafta kesinlikle daha kötü şeyler görebilirdik. Bunun haricinde bu tarz durumların ancak savaş gibi daha katastrofik olaylarla tetiklenebileceği düşüncesindeyim. Bir anda herkes birden toplu satışa başlamaz.

[eightdots]

Bu devre kesiciler olmasa zaten bilinçli olarak yatırımını yapmayan birçok kişi paniğe kapılıp dibin dibine kadar yol aldırır hisselere. Hatta bilinçli olarak yapmayan dedim ama gerçekten piyasaya hakimim diyen kişiler bile psikolojisinin sınırlarını zorlayabilir ve yenilebilir. Böyle bir durumda nasıl bir senaryo gerçekleşirdi günümüzde tam bilmiyorum. Aslında en yakın zamanda FTX'in başına gelip mağdur olanların olmasıyla bu durumu benzer olarak ilişkilendirebilirim. O anki paniği ve çaresizliği birçok kişi söyledi. Olmaz dedikçe daha kötüsü oldu. Yani benzerlerini yaşıyoruz bu senaryoların. Tüm alanlarda bu tür mağduriyet oluşturacak durumların önüne geçilmesi ve sağlam zeminlere oturtulması için bir şeyler yapılmalı. Ama işin içinde para ve insan olduğu müddetçe bunun mümkün olacağını düşünmüyorum.

[W Jr.]

Kara pazartesiler bu piyasada bitmez.Kriptoparalarda da çok fazla kırıklar, inanılmaz düşüşler oldu ama bakın bir kaç gündür gördüğünüz gibi piyasa kendini yavaş yavaş mutlaka yeniden toparlamasını biliyor.Warren Buffett gibi sabırlı olmamız lazım.Borsa gibi mecralarda sabır her şey demektir.Bizler de kripto para borsalarında işlem yapanlar sabırlı olamazsak kazançlarımızı yaşayamayacağız.

[Mustang Shelby]

Kara pazartesiler bu piyasada bitmez.Kriptoparalarda da çok fazla kırıklar, inanılmaz düşüşler oldu ama bakın bir kaç gündür gördüğünüz gibi piyasa kendini yavaş yavaş mutlaka yeniden toparlamasını biliyor.Warren Buffett gibi sabırlı olmamız lazım.Borsa gibi mecralarda sabır her şey demektir.Bizler de kripto para borsalarında işlem yapanlar sabırlı olamazsak kazançlarımızı yaşayamayacağız.

Sanırım bu grafik bir çok şeyi açıklamaya yetiyor.  Macerasına 4-5 dolar ile başlayan Bitcoin, an itibariyle güzel bir yükseliş trendine girip 23 bin dolar seviyesine tekrar geldi. Bu arada Türk lirası ile yatırım yapan kişiler Avrupadaki kişilere göre en akıllı yatırımı yaptılar.

2011 yılında dolar kuru : 1.54 lira,
2023 yılında dolar kuru : 18.84 lira,

2018 yılında bitcoin aldığınızı varsayın:

Bitcoin : 8000 dolar ortalama ile aldığınızı düşünelim,
Dolar : 3.77 lira
Ortalama maliyet 1 bitcoin için : 30.166 Tl

Şimdi günümüze gelelim :
Bitcoin : 23000 dolar
Dolar : 18.8 diyelim
Maliyet : 432 bin lira

Normalde bitcoin yaklaşık 4 kar arttı. Sizin paranızın 120 bin lira olması gerekirken 432 bin lira olduğunu görüyoruz. Bu yüzden belki de enflasyon yaşayan ülkelerde bitcoin almak çok önemli.

Kaynak: https://coin-turk.com/geri-cekilmeler-korkutmali-mi-bitcoinde-tarihsel-duzeltmeler

[RaltcoinsB]

Kara pazartesiler bu piyasada bitmez.Kriptoparalarda da çok fazla kırıklar, inanılmaz düşüşler oldu ama bakın bir kaç gündür gördüğünüz gibi piyasa kendini yavaş yavaş mutlaka yeniden toparlamasını biliyor.Warren Buffett gibi sabırlı olmamız lazım.Borsa gibi mecralarda sabır her şey demektir.Bizler de kripto para borsalarında işlem yapanlar sabırlı olamazsak kazançlarımızı yaşayamayacağız.

Sanırım bu grafik bir çok şeyi açıklamaya yetiyor.  Macerasına 4-5 dolar ile başlayan Bitcoin, an itibariyle güzel bir yükseliş trendine girip 23 bin dolar seviyesine tekrar geldi. Bu arada Türk lirası ile yatırım yapan kişiler Avrupadaki kişilere göre en akıllı yatırımı yaptılar.

2011 yılında dolar kuru : 1.54 lira,
2023 yılında dolar kuru : 18.84 lira,

2018 yılında bitcoin aldığınızı varsayın:

Bitcoin : 8000 dolar ortalama ile aldığınızı düşünelim,
Dolar : 3.77 lira
Ortalama maliyet 1 bitcoin için : 30.166 Tl

Şimdi günümüze gelelim :
Bitcoin : 23000 dolar
Dolar : 18.8 diyelim
Maliyet : 432 bin lira

Normalde bitcoin yaklaşık 4 kar arttı. Sizin paranızın 120 bin lira olması gerekirken 432 bin lira olduğunu görüyoruz. Bu yüzden belki de enflasyon yaşayan ülkelerde bitcoin almak çok önemli.

Kaynak: https://coin-turk.com/geri-cekilmeler-korkutmali-mi-bitcoinde-tarihsel-duzeltmeler

İşte bu hesabı ben anlatamadım insanlara söylüyorum adam hala diyor ki 2020 de şu paraya almıştım bugün şu para lan enflasyon diye bir şey var senin 2020 deki paran ile bugün ki paran aynı değil ki daha güçsüz daha az değerli oluyor paran al işte bir de 2013-14 yılında bitcoin alıp kenara atmak vardı şimdiye zengindik de o zaman da çok bilgisizlik vardı araştırmıyordum hiç günü dolduruyorduk ne yapacağız diyorduk

[mandown]

Btc'de tl olarak ben para kazandım diyen parasını kaybetmiş bile olabilir. Hoş aynı durum usd içinde geçerli ama yine o adamlar korumaya çalışıyor. O yüzden tl olarak asla bakmıyor ve takibini yapmıyorum. Aynı olay bizim borsalarda da geçerli adam diyorki borsadan şu kadar para kazandım kardeşim sen para falan kazanmadın bırak kazanmayı hala zarardasın. Öyle deyince anlatamıyorsun bende anlatmaktan vazgeçtim.

[kriminall]

Btc'de tl olarak ben para kazandım diyen parasını kaybetmiş bile olabilir. Hoş aynı durum usd içinde geçerli ama yine o adamlar korumaya çalışıyor. O yüzden tl olarak asla bakmıyor ve takibini yapmıyorum. Aynı olay bizim borsalarda da geçerli adam diyorki borsadan şu kadar para kazandım kardeşim sen para falan kazanmadın bırak kazanmayı hala zarardasın. Öyle deyince anlatamıyorsun bende anlatmaktan vazgeçtim.

Belki yapılabilecek en kötü hata hala TL’de durmak olur, maalesef uzun zamandır kendi para birimimize olan güvenim sarsıldı, bir çok ülke tarafında TL karşısında güçlü sonuçlar alınırken, ülkemizde paramız bir çok Avrupa ülkesine göre, Amerika ülkesine ve hatta Afrika ülkesine göre ciddi değer kayıpları yaşadı, bu yüzden paranın değerini korumak istiyorsak TL yerine dövizde durmak en akıllıca hareket olabilir,

[eightdots]

Btc'de tl olarak ben para kazandım diyen parasını kaybetmiş bile olabilir. Hoş aynı durum usd içinde geçerli ama yine o adamlar korumaya çalışıyor. O yüzden tl olarak asla bakmıyor ve takibini yapmıyorum. Aynı olay bizim borsalarda da geçerli adam diyorki borsadan şu kadar para kazandım kardeşim sen para falan kazanmadın bırak kazanmayı hala zarardasın. Öyle deyince anlatamıyorsun bende anlatmaktan vazgeçtim.

Belki yapılabilecek en kötü hata hala TL’de durmak olur, maalesef uzun zamandır kendi para birimimize olan güvenim sarsıldı, bir çok ülke tarafında TL karşısında güçlü sonuçlar alınırken, ülkemizde paramız bir çok Avrupa ülkesine göre, Amerika ülkesine ve hatta Afrika ülkesine göre ciddi değer kayıpları yaşadı, bu yüzden paranın değerini korumak istiyorsak TL yerine dövizde durmak en akıllıca hareket olabilir,

Geçen sene dolar bazında daha düşük seviyeden girdiğim coinlere şimdi giremiyorum. Ben bu açıdan bakıyorum, para birimimiz değer kaybetti ve böyle bir sonuç çıktı. Elimdeki coinlerin tl değeri artmış olabilir ama o açıdan bakarsak zaten zarardayız. Bizim para birimimizin değeri düştüğü için kar etmiş gibi görünüyoruz ama dediğiniz gibi ortada kar falan yok. Piyasayla ilk tanıştığımda arkadaşıma soruyordum şu ne kadar bu ne kadar diye. Bana hep dolar cinsinden söylüyordu. O zamanlar fazla ilgilenmediğim için bana tl söyle diyordum. Şimdi bir düşününce olayı daha net görebiliyorum.

[ExCarry]

Btc'de tl olarak ben para kazandım diyen parasını kaybetmiş bile olabilir. Hoş aynı durum usd içinde geçerli ama yine o adamlar korumaya çalışıyor. O yüzden tl olarak asla bakmıyor ve takibini yapmıyorum. Aynı olay bizim borsalarda da geçerli adam diyorki borsadan şu kadar para kazandım kardeşim sen para falan kazanmadın bırak kazanmayı hala zarardasın. Öyle deyince anlatamıyorsun bende anlatmaktan vazgeçtim.

Yine de en kötü karar kararsızlıktan iyidir den yola çıkarak elinde TL tutmamak en iyisi, tabi ki ekonomiyi iyice okuyup anlayıp adımlarını piyasa şartlarına göre revize ederek atmak en doğrusu olur, ancak şuan ki konjonktürde parayı TL de tutmamak zararı en azından minimuma indirmek adına kesinlikle doğru bir hareket olduğu kanısındayım.

[W Jr.]

Btc'de tl olarak ben para kazandım diyen parasını kaybetmiş bile olabilir. Hoş aynı durum usd içinde geçerli ama yine o adamlar korumaya çalışıyor. O yüzden tl olarak asla bakmıyor ve takibini yapmıyorum. Aynı olay bizim borsalarda da geçerli adam diyorki borsadan şu kadar para kazandım kardeşim sen para falan kazanmadın bırak kazanmayı hala zarardasın. Öyle deyince anlatamıyorsun bende anlatmaktan vazgeçtim.

Yine de en kötü karar kararsızlıktan iyidir den yola çıkarak elinde TL tutmamak en iyisi, tabi ki ekonomiyi iyice okuyup anlayıp adımlarını piyasa şartlarına göre revize ederek atmak en doğrusu olur, ancak şuan ki konjonktürde parayı TL de tutmamak zararı en azından minimuma indirmek adına kesinlikle doğru bir hareket olduğu kanısındayım.

Artık genel olarak Türk Lirası yerine BTC veya $ gibi farklı seçenekleri değerlendirmek daha mantıklı oluyor.En kötü karar, kararsızlıktan iyidir kesinlikle bu doğru bir söz.Mevcut konjonktür bizi buna itiyor olabilir, bu seçenek bizim için en doğru karar olabilir.Parayı TL’de tutmak çok büyük risk.Hele ki şu aşamada, ekonomik darboğazlık ile savaşırken daha da zor olacak Türk Lirasında durma kararımız.