Documentaire van TROS Radar wordt op TV uitgezonden op 23 (deel 1) en 30 dec (deel 2) NED1, nu deel 1 al online te bekijken
http://www.trosradar.nl/sites/radarextra/uitzending/ In jip-en-janneke-taal wordt uitgelegt hoe geld uit krediet wordt gecreerd door commercieele banken. Diverse (bekende) economen en bankiers komen aan het woord en in niet-mis-te-verstane bewoordingen wordt gezegt dat het systeem van fractioneel bankieren risicovol is
. Ze komen wel een beetje laat met zo'n documentaire 5 jaar na begin van de crisis, maar het is een verademing om naar te kijken. Moet zeggen dat bankiers en dan vooral ABN Amro er niet best van af komen met nogal diabolische beelden van het met-marmer-beklede hoofdkantoor van ABN Amro en Rijkman Groenink lachend over zijn bonussen.
Hilarische cartoon waarin bankier onzichtbaar geld overhandigt aan een klant die dit vervolgens overhandigt aan de kruidenier etc. Wel jammer dat ze niet verder kijken dan de commerciele banken en nog wat dieper het konijnenhol inkruipen om te ontdekken dat 'al' het fiatgeld schuldgeld is. Het is een begin.
UPDATE:
Deel 2 is nu ook online:
http://www.trosradar.nl/sites/radarextra/uitzending/Waarin o.a. de huizenmarkt wordt vergeleken met een piramidespel waarin vermogensoverdracht plaatsvind van (vooral jonge) instappers, die de huizenprijzen opdrijven door steeds hogere hypoteken af te sluiten, naar de (vooral oudere) generatie die al een huis bezit. Het beeld komt naar voren dat de economie vooral groeit door groei van schulden en dat centrale banken, in een soort uiterste wanhoopsdaad, de rente tot bijna nul hebben gebracht om deze schuldenzeepbel in stand te houden. Ewald van Engelen merkt op dat politici (zeg Rutte) overgaan tot 'management by speech' in een (wanhoops)poging de burger over te halen die nieuwe auto te kopen en dus nieuwe schulden aan te gaan.
De problematiek van de schulden komt goed uit de doeken en bracht bij ons in de huiskamer de nodige discussie over de aard van geld. In de reportage van de TROS ging het met name over giraal geld en hoe commerciële banken dat uit schuld creëren, bijvoorbeeld wanneer ze een lening afsluiten. Maar bij geld van de centrale bank is het toch niks anders? Dat wordt ook uit schuld gecreëerd op het moment dat ze met nieuw geld staatsschulden (obligaties) kopen zoals met de FED doet met QE en de ECB op een wat indirectere manier. Het verschil is alleen dat in het geval van de centrale bank de 'schuldenaren' (hele landen) machtiger zijn en de schuld geloofwaardiger naar de toekomst kunnen schuiven. Mijn vraag is dan hoe lang ze dit nog 'geloofwaardig' kunnen blijven doen en of de toekomstige generaties het wel gaan pikken dat zij als onderpand worden gebruikt.
Ik hoop dat er een vervolg komt die wat meer gefocust is op het monetaire systeem.