Çok daha hızlı çalışıp daha az elektik harcayan cihazları kullanan kişilerin ne yapacağına bağlı fiyat. Bitcoin'de yaşanan ani fiyat sıçramaları aslında mining teknolojisindeki sıçramalara çok benziyor. Günümüzde bitcoin üretiminin %80 civarı Çin tarafından üretiliyor. Adamlar ürettiklerinin çoğunu borsada satıyor ve fiyat 100$ bile olsa adam satarım diyor, çünkü kar ediyor. Çok çok ucuza aletleri elde ettikleri için elektik parası pahalı bile olsa satıyorlar, çoğu zaten elektriğin daha ucuz olduğu yerleri tercih ediyor.
Gelişen teknoloji ile beraber bu adamların elindeki cihazlar daha hızlı mining yapıp daha az elektrik tüketirse fiyat düşer diye düşünüyorum. Eskiden homojenik bir dağılım vardı Çin bu kadar egemen değildi, adamların stratejisi belli , üret-sat.
Geçtiğimiz yıllarda mining teknolojisinin gelişmesiyle fiyat nasıl çıktı peki? Çoğu miner artan zorluk seviyesi karşısında pes etmek durumunda kaldı, zararına mining yapmayacaklarına göre mining işinden çıkıp direk borsalar üzerinden Bitcoin aldılar, fiyatta bu şekilde sıçrama oldu.
Fiyat hangi yöne gider bir fikrim yok kimseyi etkilemek istemem sonuçta ama piyasayı Çin belirliyor, 2-3 haftaya gidişat belli olur, aşağı veya yukarı bu sefer sert kırılmalar olacaktır.
Dediklerinizin çoğu kısmına katılmakla beraber , bazı noktalarda farklı düşünüyorum. Kısaca özetlemem gerekirse;
Bitcoin fiyatı ile Bitcoin madenciliğinin arasında çok ciddi bir korelasyon var. Ama bunun şekli zaman içerisinde çok değişti.
1. büyük sıçramanın olduğu 2013 Martında fiyat 10-15 dolarlardan 250 dolara çıkmış(bu seviyede satışım vardı) hemen akabinde düşerek 100 dolar civarında fiyatlar durulmuştu. Burada fiyatın artmasının en önemli nedeni elbette ki ASIC cihazların piyasaya girmesiydi. Ama gözden kaçmaması gereken önemli bir ayrıntı ise 3-4 ay evvelinde gerçekleşen blok ödülü yarılanmasıydı.
2. sıçrama ise 2013 Kasım-Aralık'ta yaşanmıştı. Fiyatlar da 100 dolar civarından 1100 dolara yükselmişti oradan da şu anki seviyelere kadar geldi. Bu yükselmenin sebebi olarak da Çin'in gösterdiği aşırı ilgi olarak gösterilmişti.
Şimdi , fiyatı belirleyen piyasanın oyuncularına bakalım.
1-) Madenciler
2-) Traderlar ( Günlükçüler ve uzun vadeciler dahil)
3-) Balinalar
Liste belki uzatılabilir ama en temelde bu 3 grup piyasanın fiyatını belirlemektedir. Birinci grubu ele alalım , madenciler ; bu konuda size katılıyorum. Maden cihazlarının çoğu Çin'de bulunmakta doğru, bunların büyük kısmı da dediğiniz gibi karı gördüğü zaman satıyor bu da doğru. Fakat 2 konuda sizden farklı düşünüyorum. Madencilik yapan/yapmak isteyen Çin haricindeki kurumlar/kişiler/üreticiler de artık çiftliklerini Çin'de kurma konusunu ciddi olarak düşünmektedirler. Doğal olarak bugün üretilen Bitcoin'lerin üretilir üretilmez satılması yarın da öyle olacağı anlamına gelmemekte. İkinci olarak günlük yaklaşık 3600 BTC üretilmekte. Madencilerin tamamı üretilen BTC'yi satsa bile 3600 (hashrate'in artması durumunda 3700-3800) BTC satılması anlamına gelmekte ki bu günlük hacmin %6-8'i gibi bir orana denk gelmektedir. O yüzden fiyatın düşmesinin - çok ciddi derecede itici faktör olduğunu kabul etmekle birlikte- sadece Çin'in satışına bağlamanın doğru olmadığını düşünmekteyim.
Traderlar: Bu kesim de günlük hacmin oluşmasında etkili bir gruptur. Algoritmik alım-satım yapanlar, trende göre trade edenler ve de uzun vadeli düşünenler bu kesimin içindedir. Tek başına fiyat belirlemese de oluşan trendin hız kazanmasında çok etkili olduğunu düşünmekteyim. Ayrıca exchangelerin margin trading'e izin vermesi de bu tip oyuncuların etkisini artırmaktadır.
Balinalar: Elinde yüklü miktarda BTC bulunduran bu grup , eskiden BTC/USD piyasasında fiyat belirlemesinde çok etkili olsa da eskisine nazaran bu etkilerini kaybetmişlerdir. Temel sebebi BTC'nin zaman içerisinde daha geniş kitlelere dağılması ve fiyatı etkilemek için gerekli olan USD ya da BTC miktarının eskisine göre daha fazla artması. Balinalar daha çok altcoinlerde p&d'a devam etmektedir.
Belki son olarak manipülatif fiyat oluşturma kapasitesine sahip exchange-balinalar da ayrıca düşünülebilir. Bu grup da sahte alım satımlarla piyasada farklı dalgalar oluşmasına sebep olabilir. Varolandan fazla BTC alınıp satılmış gibi gösterilip , piyasanın yönünü belirlemiş olabilirler. Ama bu dediğim komplo teorisinden öteye gitmemektedir.
Peki esas soruya gelelim, bu oyuncularla fiyat nasıl belirleniyor? Cevap , yatırımcı psikolojisi! Piyasada fiyatın yükseleceğine dair bir algı varsa fiyat yükselmekte, ya da tam tersi algı olduğunda fiyat düşmektedir. Herkesin bildiği bir durum ama burada algının oluşma sebepleri önemli.
Bu bağlamda bundan sonrası adına fiyat beklentim şu şekilde: Yaklaşık 4-5 ay önce yaptığım kaba tahminlere göre 1 BTC'nin elektrik maliyeti 150-180 civarındaydı. Doğal olarak BTC fiyatının 180 dolar civarının altına düşmesini çok beklememekteydim. Düşerse de ciddi alım yapma niyetindeydim. Uzun süredir 200-250 dolar civarı giden fiyatlara ek olarak hashrate'in düzenli olarak artması zaten dip seviyelerde olan fiyatın artması yönünde ciddi bir baskı oluşturacağını düşünmekteyim. Bu yükselme bir ralli şeklinde mi olur yoksa 300-400 dolara mı çıkar , ya da önümüzdeki ay mı olur yoksa 1 sene sonra mı olur bilemiyorum. Ama benim beklentim en azından eski rekoru olan 1100 dolar civarının üzerine çıkacağı ve önümüzdeki sene olması beklenen ödül yarılanmasından önce olacağı yönünde. Eğer yarılanmadan sonra olursa elektrik maliyeti -madencilerin aynı kalması şartıyla- 2 katına çıkacağından çıkacağı rakamın daha yukarıları olacağını beklemekteyim.
Sonuç olarak her ne kadar yeni donanımlar piyasaya çıksa da toplam hashrate düzenli bir şekilde artarsa/artmaya devam ederse , bu durumun BTC fiyatının da artmasını tetikleyeceğini düşünüyorum. Her ne kadar madencilik üretim maliyetiyle BTC fiyatının arasındaki ilişki yumurta-tavuk arasındaki ilişkiye benzese de fiyatların düşük seyretmesi , madencilikteki artışın fiyatları olumlu etkileyeceğine inanıyorum.
Yazdıklarımın hiçbiri yatırım tavsiyesi değildir. Sadece fiyat ve madencilik üretim maliyeti açısından şahsi görüşlerimdir.
